بهروزرسانی پربینندهترین مقالات ویکیپدیای فارسی. اطلاعات بیشتر...
تقی مصباح (با نام اصلی تقی گیوهچی، ۱۱ بهمن ۱۳۱۳ – ۱۲ دی ۱۳۹۹) مشهور به محمدتقی مصباح یزدی، مجتهد و فیلسوف شیعه بود. او همچنین بنیانگذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهش امام خمینی، نماینده منتخب مردم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری، عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رئیس سابق شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت و یکی از استادان حوزهٔ علمیهٔ قم بود. مصباح به عنوان استاد اخلاق و پدر معنوی جبهه پایداری شناخته میشد.
آمیزش جنسی یا سِکس به عمل تولیدمثلی گفته میشود که در آن، اندام جنسی جنس مذکر (در انسان و حیوانات ردهبالای دیگر)، وارد اندام جنسی ماده یعنی مهبل میشود، و در صورت موفقیت، سلولهای اسپرم جنس مذکر را وارد بدن جنس ماده میکند و تخمک جنس ماده را باردار میسازد. این کار باعث تشکیل اندامگان جدیدی میشود. در برخی از مهرهداران، مانند ماهیها، تخمها در خارج از بدن ماهی، پراکنده و به صورت خارجی باردار میشوند.
عدد گویا (به انگلیسی: Rational number) در علم ریاضیات، عددی است، که میتواند به صورت کسر p/q از دو عدد صحیح (p صورت کسر و q مخرج کسر غیر صفر) بیان شود. به عبارت دیگر اعداد گویا کسرهایی هستند که از تقسیم عدد صحیح بر عدد صحیح به جز صفر پدید آمده باشد مثلا عدد صحیح زیر رادیکال نباشد. از آنجایی که q {\displaystyle q} میتواند برابر با عدد یک باشد، پس تمامی اعداد صحیح، عدد گویا نیز هستند.
عدد مرکب عددی طبیعی بجز یک (یک نه مرکب است نه اول) است که اول نباشد. یا به عبارت دیگر اعدادی طبیعی که بتوان به صورت ضرب حداقل دو عدد طبیعی بزرگتر از یک نوشت. پنجاه عدد مرکب اول عبارتاند از:۴, ۶, ۸, ۹, ۱۰, ۱۲, ۱۴, ۱۵, ۱۶, ۱۸, ۲۰, ۲۱, ۲۲, ۲۴, ۲۵, ۲۶, ۲۷, ۲۸, ۳۰, ۳۲, ۳۳, ۳۴, ۳۵, ۳۶, ۳۸, ۳۹, ۴۰, ۴۲, ۴۴, ۴۵, ۴۶, ۴۸, ۴۹, ۵۰, ۵۱, ۵۲, ۵۴, ۵۵, ۵۶, ۵۷, ۵۸, ۶۰, ۶۲, ۶۳, ۶۴, ۶۵, ۶۶, ۶۸, ,۶۹, ۷۰.
قوانین حرکت نیوتن (به انگلیسی: Newton's laws of motion)، سه قانون فیزیک، و بنیان مکانیک کلاسیک هستند. این قوانین رابطه نیروهای واردشده بر جسم و حرکت آن را بهدست میدهد. این قوانین را میتوان اینگونه خلاصه کرد: قانون اول: در یک دستگاه مرجع، جسمی که زیر اثر نیرویی نباشد، یا ساکن است، یا با سرعت ثابت در حرکت است و تا ابد این شرایط تغییر نخواهد کرد.
عدد صحیح یا عدد درست، عددی است که میتواند بدون جزء کسری نوشته شود. برای مثال، ۲۱، ۴، ۰، و۴− عدد صحیح هستند، در حالی که ۹٫۷۵، و √۲ عدد صحیح نیستند؛ و اعداد صحیح میشود گفت روند هستند مجموعه اعداد صحیح از صفر (۰)، اعداد طبیعی مثبت (۱، ۲، ۳، ...)، که همچنین اعداد شمارشی نیز گفته میشوند، و وارون جمعیشان (اعداد صحیح منفی، یعنی، ۱−، ۲−، ۳−، ...) تشکیل شدهاست. این مجموعه شامل اعداد مثبت و صفر و اعداد منفی است.
سید علی حسینی خامنه (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) معروف به سید علی خامنهای، روحانی مسلمان، مجتهد، مرجع تقلید شیعی و امام جمعهٔ تهران و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران است. وی طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، عالیترین مقام کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح محسوب میشود. او ریاست بنیاد دائرةالمعارف اسلامی را نیز بر عهده دارد.خامنهای از ۴ سالگی در مکتبخانه شروع به تحصیل کرد.
در هندسه اقلیدسی، یک چندضلعی منتظم، چندضلعی است که همه زوایا و اضلاع آن هماندازهاند. چندضلعیهای منتظم، میتوانند کوژ یا به شکل ستاره باشند. در حالت حدی، یک دنباله از چندضلعیهای منتظم با افزایش تعداد اضلاع، در صورت ثابت ماندن محیط به دایره تبدیل میشود و در صورت ثابت ماندن طول ضلع، به apeirogon تبدیل میشود.
اعداد طبیعی (به انگلیسی: Natural number) یا اعداد صحیح مثبت اعدادی هستند که برای شمارش (بطور مثال در «شش سکه روی میز است») و برای ترتیب (بطور مثال در «این سومین شهر بزرگ در کشور است») به کار میروند. در اصطلاحشناسی ریاضیات، لغت مورد استفاده برای شمارش اشیاء "اعداد کاردینال" و لغت مربوط به ترتیب آنها "اعداد ترتیبی" است.مجموعهٔ اعداد طبیعی همان مجموعهٔ اعداد صحیح مثبت یعنی {...،۱،۲،۳} است. برای بودن یا نبودن عدد صفر در مجموعه اعداد طبیعی سه تعریف موجود میباشد.
قورباغه مجموعهٔ نمایشی به نویسندگی، تدوین و کارگردانی هومن سیدی و تهیهکنندگی علی اسدزاده، محصول سال ۹۹–۱۳۹۸ است. این مجموعه نخستین سریال ساخته شده توسط هومن سیدی است که قرار بود نخستین قسمت آن در ۲۴ آذر ۱۳۹۹ ه.ش منتشر شود اما با دستور قضایی پخش این سریال متوقف شد. سرانجام قسمت اول این مجموعه در تاریخ ۳ دی ۱۳۹۹ منتشر شد.
مازت یا نفت کوره و یا مازوت (به انگلیسی: Mazut) یکی از هیدروکربنهای نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا و بنزین و نفت سفید بدست میآید و چون سیاه رنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده میشود. این ماده ارزانترین ماده سوختنی برای کورهها، حمامها و تنور نانواییها و موتورهای دیزلی و برخی نیروگاهها است.نفت کوره به عنوان نفت سنگین، نفت دریایی یا مازوت نامیده می شود. این سوخت به صورت برشی از برج تقطیر نفت خام به صورت محصول برج تقطیر یا باقیمانده برج تقطیر بدست می آید.
اَتُم (به فرانسوی: Atome) کوچکترین واحد تشکیل دهنده یک مادهٔ ساده است و خواصی مشابه آن ماده دارد که میتواند به کمک پیوند شیمیایی به اتمی دیگر متصل گردد. تئوری اتم گرایی که از عقیدهٔ تشکیل مواد از ریزدانههای نادیدنی (در برابر عقیده به تفکیکپذیر بودن مواد تا بی نهایت) دفاع میکرد از تاریخ باستان شناخته شده بود. اتم ابتدا توسط دانشمند ایرانی هوشتانه (به یونانی اوستن یا اوستانوس) که در لشکرکشی خشایارشاه به یونان با او همراه بود و در آنجا به آموزش کیمیا میپرداخت طرح گردید.
پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین
پرواز شمارهٔ ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین یک پرواز مسافربری متعلق به هواپیمایی بینالمللی اوکراین از مبدأ تهران به مقصد کییف بود که هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفته و ساقط شد. این هواپیما در ۱۸ دی ۱۳۹۸ (۸ ژانویه ۲۰۲۰) ساعت ۶:۱۹ صبح، اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بینالمللی امام خمینی هدف دو موشک قرار گرفت که به فاصلهٔ ۲۴ ثانیه از سامانهٔ موشکی تور پدافند هوایی سپاه پاسداران شلیک شدند و کمی بعد این هواپیما در نزدیکی شاهدشهر استان تهران سقوط کرد. همهٔ ۱۷۶ سرنشین این پرواز جان باختند.
پییاخته یا یاختهٔ عصبی یا نورون (به انگلیسی: neuron) به همهٔ گونههای به غیر از نوروگلیاها یاختههای بافت عصبی گفته میشود؛ ولی گاهی منظور از یاختهٔ عصبی، تنها یاختههای تحریک پذیر میباشد که یکی از گونههای یاختههای عصبی میباشند. هر یاختهٔ عصبی را یک «نورون» میگویند. دستگاه عصبی از تعداد زیادی نورون تشکیل شدهاست.
هیدروکربنها، بهطور ساده در دانش شیمی، دستهای از مواد آلی هستند که در ساختار مولکولی آنها، فقط اتمهای عنصرهای کربن و هیدروژن شرکت دارند. هیدروکربنها، همانند دستهبندی تمام مواد آلی، در دو گروه آلیفاتیک و آروماتیک قرار میگیرند. از نگاه دیگر میتوان هیدروکربنها را در دو گروه سیرنشده و یک گروه سیرشده قرار داد.
مصطفی چمران ساوهای (۱۰ مهر ۱۳۱۱ – ۳۱ خرداد ۱۳۶۰) معروف به دکتر چمران، فیزیکدان، سیاستمدار (عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ایران)، وزیر دفاع ایران در دولت مهدی بازرگان و دولت موقت شورای انقلاب از همراهان موسی صدر در تشکیل جنبش امل (لبنان)، نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی، از فرماندهان ایران در جنگ ایران و عراق و بنیانگذار ستاد جنگهای نامنظم در جریان جنگ ایران و عراق بود.وی در دانشگاه تهران، تحصیلات خود را در رشته الکترومکانیک به پایان برد. سپس برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و درجه دکتری در فیزیک پلاسما کسب کرد. پس از گذراندن آموزشهای نظامی در مصر، به لبنان رفت و به همراه موسی صدر، در تشکیل جنبش امل نقش مؤثری داشت و از فرماندهان آن بود.
پیوند کووالانسی (به انگليسي: Covalent bond) یا رابطه اشتراکی یا رابطه کووالانسی یک نوع رابطه شیمیایی در شیمی است. در ترکیب یونی، اتمها با از دست دادن یا گرفتن الکترون، مدار بیرونی خود را پر میکنند. اما در رابطه اشتراکی (کووالانسی) اتمها میتوانند با همرسانی الکترونها مدار خودشان را پر کنند و به هشتایی پایدار گاز نجیب بعد از خودشان برسند پیوند کووالانسی بین نافلزات مشابه یا غیرمشابه با اشتراک الکترونهای مدار آخر انجام میشود.
وزن(به انگلیسی Weight) در زبان علمی و مهندسی، به نیرویی گفته میشود که در اثر گرانش به جرم وارد میشود. ولی امروزه همهٔ مردم و حتی در بسیاری از متنهای رسمی و قانونی در جایی از واژهٔ وزن استفاده میکنند که منظور جرم جسم است. واژهٔ وزن نیروی گرانشی وارد شده از طرف زمین به اجسام است و واحد آن نیوتون میباشد.
ایران (نام رسمی: جمهوری اسلامی ایران) کشوری در آسیای غربی است. این کشور با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع پهناوری، دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. ایران از شمالغرب با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از شمال با دریای خزر، از شمال شرق با ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و در غرب با عراق و ترکیه هممرز است.
روشهای آمیزش جنسی که معمولا از آنها با عنوان پوزیشنِ سکس (به انگلیسی: Sex position) یاد میشود، روشهای هستند که افراد برای انجام معاشقه و سایر فعالیتهای جنسی استفاده میکنند. روشهای آمیزش جنسی معمولا بر اساس موقعیتی که طرفین درگیر در رابطه جنسی اتخاذ میکنند، توصیف میشوند. روشهای آمیزش جنسی لزوما به دخول منتهی نمیشوند.
ایزوتوپ (به فرانسوی: Isotope)، اتمهای یک عنصر مشخص هستند که عدد اتمی (Z) یکسان و عدد جرمی (A) متفاوتی دارند. عدد اتمی بیانگر تعداد پروتونهای هسته اتم است؛ بنابراین ایزوتوپهای یک عنصر، تعداد پروتونهای مساوی دارند. اختلاف در عدد جرمی ایزوتوپها از اختلاف تعداد نوترونهای موجود در هسته آنها ناشی میشود.
در متالوژی، فولاد زنگنزن یا فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل (به انگلیسی: Stainless Steel)، که Inox نیز خوانده میشود، آلیاژی از فولاد میباشد، که اصلیترین عناصر تشکیل دهنده آن آهن، کروم و نیکل است که حداقل درصد جرمی کروم در آن ۱۰٫۵ درصد و حداکثر درصد جرمی کربن آن ۱٫۲ درصد میباشد.فولادهای زنگنزن به دلیل خاصیت غیرفعال شدن خود میتوانند مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی از خود نشان دهند. این فولادها به دلیل شکل گرفتن یک لایه غیرفعال بر روی سطحشان که به شدت به ماده زیرین پیوند خوردهاست و از تماس بیشتر ماده به محیط اطراف جلوگیری میکند چنین خاصیتی دارند. برای اینکه این پدیده غیرفعال سازی بهطور پایدار در فولاد اتفاق بیفتد نیاز است که حداقل ۱۰٫۵ درصد از ماده را کروم تشکیل دهد.
در ریاضیات، دو عدد صحیح را متباین یا هماول یا نسبت به هم اول میگویند، چنانچه بزرگترین مقسوم علیه مشترک (ب.م.م) این دو عدد برابر یک باشد، یا به عبارتی هیچ مقسومعلیه مشترکی جز یک نداشته باشند. هماول بودن دو عدد مانند a و b را به صورت a ⊥ b {\displaystyle a\bot b} نمایش میدهند. بهطور مثال دو عدد ۶ و ۳۵ نسبت به هماول هستند چرا که هر دو بهطور مشترک تنها بر ۱ بخشپذیر هستند، ولی ۶ و ۲۷ هماول نیستند زیرا هر دو بر ۳ بخشپذیر هستند.
احمد جنتی (زادهٔ ۳ اسفند ۱۳۰۵)، عضو فقیه و دبیر شورای نگهبان، رئیس مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است. جنتی از دورهٔ اول شورای نگهبان در سال ۱۳۵۹ بهعنوان عضو فقهای این نهاد منصوب شد و از سال ۱۳۷۱ دبیری شورا را بر عهده داشتهاست. وی از ۱۳۶۰ دبیر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و از بدو تأسیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر در سال ۱۳۷۲ تا اسفند ۱۳۹۶، رئیس این ستاد بودهاست.
یون به اتم یا مولکولهایی گفته میشود که بار الکتریکی اضافه داشته باشند و این بار میتواند منفی یا مثبت باشد. نابرابری تعداد کل الکترونها با پروتونها، در یک اتم یا مولکول، به آن بار خالص مثبت یا بار خالص منفی الکتریکی میدهد. علت تبدیل اتمها یا مولکولها در یون توانایی اتمها به گرفتن الکترون اضافی یا ازدست دادن یک یا چند الکترون می باشد.
عدد غیر نسبی، گُنگ یا اصم (به انگلیسی: Irrational number) در دستگاه اعداد بهصورت عددی حقیقی تعریف میشود که عدد نسبی (عدد گویا) نباشد، یعنی نتوان آن را به صورت کسری نوشت که صورت و مخرجش عدد صحیح باشند. مجموعه اعداد گنگ مجموعهای ناشمارا است. از معروفترین این اعداد میتوان از φ، π {\displaystyle \pi } ، e {\displaystyle e} و 2 {\displaystyle {\sqrt {2}}} نام برد.در واقع عدد گنگ یا اصم، عدد اعشاری ای است که ارقام اعشاری آن بی پایان بوده و دوره گردش هم ندارد.
جدول تناوبی عنصرهای شیمیایی یا جدول مندلیف (به انگلیسی: Periodic table یا periodic table of elements)، نمایش جدولی عنصرهای شیمیایی بر پایهٔ عدد اتمی، آرایش الکترونی و ویژگیهای شیمیایی آنها است. ترتیب جایگیری عنصرها در این جدول از عدد اتمی (شمار پروتونهای) کمتر به سوی عدد اتمی بالاتر است. شکل استاندارد این جدول ۱۸ × ۷ است؛ عنصرهای اصلی در بالا و دو ردیف کوچکتر از عنصرها در پایین جای دارد.
کربن دیاکسید یا گازکربنیک (با فرمول شیمیایی CO۲)، از ترکیب کربُن با اکسیژن به دست میآید. گاز کربنیک بر اثر سوختن زغال و مواد آلی در مجاورت اکسیژن، تخمیر مایعات، تنفس جانوران و گیاهان و غیره به دست میآید. (بهطور بسیار سادهتر میتوان گفت زمانی که کربن میسوزد-یا به عبارت دیگر سوختن کامل صورت میگیرد-گاز دیاکسید کربن تولید میشود) کربن دیاکسید دارای دو پیوند دوگانه o=c=o میباشد تعداد پیوندهای کووالانسی در آن ۴ میباشد و دو قلمرو الکترونی دارد.
مولکول یا ملکول (به فرانسوی: molécule) یکی از کوچکترین ذرات یک مادهٔ شیمیایی خالص است که ویژگیهای آن ماده را دارد. یک مولکول از دو یا چند نوع اتم نافلز تشکیل شده که با پیوند هایی از نوع پیوند اشتراکی یا همان پیوند کووالانسی به یکدیگر متصل اند. البته مولکول بعضی عناصر (همچون گازهای نجیب (گروه ۱۸ جدول تناوبی)) تنها از یک اتم تشکیل شدهاند.
اکسیژن (انگلیسی: Oxygen) یکی از عناصر شیمیایی در جدول تناوبی است که نشان شیمیایی آن O و عدد اتمی آن ۸ است. این عنصر که عضوی از خانواده عناصر گروه کالکوژن، یعنی گروه شانزدهم در جدول تناوبی است، نافلزی بسیار واکنشپذیر و عاملی اکسیدکننده است که به آسانی موجب اکسید شدن عناصر و ترکیبات شیمیایی میشود. از نظر جرمی، پس از هیدروژن و هلیوم، اکسیژن سومین عنصر فراوان در کیهان است.
بچهدوستی یا پدوفیلیا (به انگلیسی Pedophilia)، یک ناهنجاری روانی است و عبارت است از تمایل جنسی عودکننده یا تحریک جنسی نسبت به کودکان زیر ۱۳ سال، در طول یک دوره حداقل ۶ ماهه. معمولاً سن ۱۳ سال و جوانتر؛ هرچند تعریف شروع از بلوغ ممکن است متفاوت باشد. در مورد بچهدوستی نوجوانان، کودک باید حداقل پنج سال کوچکتر از نوجوان بچهدوست باشد.بیماران بچهدوست حداقل ۱۶ سال سن دارند و دست کم ۵ سال از قربانیان بزرگترند.
پروتون (Proton) ذرهای زیراتمی با نماد p {\displaystyle {\ce {p}}} یا p + {\displaystyle {\text{p}}^{+}} است که جرمش ۱۸۳۷ برابر جرم الکترون و اندکی کمتر از جرم نوترون است. به پروتون و نوترون که هر کدام جرمی حدود یک یکای جرم اتمی (amu) دارند نوکلئون (ذرات درون هستهٔ اتمها) هم میگویند. بار پروتون مثبت و اندازهاش با اندازهٔ بار الکترون (1e+) یعنی ۱۹-۱۰× ۱٫۶۰۲۲ کولن دقیقاً برابر است.
بولنت ارسوی (ترکی استانبولی: Bülent Ersoy زاده ۹ ژوئن ۱۹۵۲) یک خواننده و هنرپیشه تراجنسی ترک است که به خاطر خواندن آهنگهای کلاسیک عثمانی شهرت یافتهاست. او از کودکی فعالیتهای موسیقایی خود را آغاز کرد و در دوران جوانی وارد کنسرواتوار موسیقی استانبول شد که پس از دو ماه تحصیل در کنسرواتوار را رها کرد. او زیر نظر اساتیدی چون «ملاحت پارس» و «رضوان آیتان» به تحصیل خصوصی موسیقی پرداخت.
ویژگیهای فلزات، شبهفلزات و نافلزات
مواد شیمیایی موجود در طبیعت میتوانند با توجه به خواص فیزیکی و شیمیایی مشترک به دستههای به فلزات، فلزوئید (شبه فلزات) و غیر فلزات تقسیم کرد. تمام فلزات ظاهر براق دارند؛ هادی خوبی از گرما و برق هستند. شبهفلزات جامدات شکننده فلز هستند که هم نیمه هادی هستند یا در فرمهای نیمه هادی وجود دارند و دارای اکسیدهای آمفوتریک یا ضعیف اسیدی هستند.
عنصر یا اِلِمان شیمیایی، در دانش شیمی به مادهای گفته میشود که اتمهای آن از تعداد پروتونهای برابری در هستهٔ خود برخوردار باشند. این عدد (تعداد پروتونها) که با نماد Z نشان داده میشود، عدد اتمی آن عنصر نام دارد. همهٔ اتمهایی که دارای تعداد پروتونهای برابر (عدد اتمی برابر) باشند، ویژگیهای شیمیایی یکسانی دارند.
بار الکتریکی یا بار برقی (به انگلیسی: Electric charge) (بهطور خلاصه: بار) یک خاصیت ماده (مواد پیرامونمان) است که باعث میشود هنگامی که جسمی باردار در مجاورت جسم باردار دیگری قرار میگیرد به آن نیرو وارد شود. بار الکتریکی دو نوع است بار مثبت و بار منفی. بین دو ماده یا جسم با بارهای همنام نیروی رانش(دافعه) ایجاد میشود و برعکس اگر غیر همنام باشند بین آنها ربایش(جاذبه) ایجاد میشود.
بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس (به انگلیسی: Boeing B-52 Stratofortress) هواپیمای جت بمبافکن راهبردی زیرصوت است که شرکت بوئینگ آن را برای نیروی هوایی ایالات متحده طراحی کرده و ساختهاست. این هواپیما برای مأموریتهای محرمانه هستهای در دوره جنگ سرد و به عنوان جایگزینی برای بمبافکن کانویر بی-۳۶ ساخته شد.
ساختار زمین یا ساختار درونی زمین از قشرهای کرویشکل لایهبندی شدهای بهترتیب؛ از یک پوسته جامد بیرونی؛ ساختهشده از سیلیکات، یک استنوسفر یا گوشته با گرانروی بالا، و یک هسته؛ که بخش بیرونی آن مایع با گرانروی بسیار کم، و بخش درونی آن جامد است، تشکیل شدهاست. درک علمی از ساختار داخلی زمین بر پایهٔ مشاهدات مکاننگاری (توپوگرافی) و ژرفاسنجی، بررسی برونزدهای سنگی، نمونههایی که از ژرفای بیشتر توسط آتشفشانها یا فعالیت آتشفشانی به سطح آمده، تجزیه و تحلیل امواج لرزهاییی که از درون زمین عبور میکنند، اندازهگیریهای میدانهای گرانشی و مغناطیسی زمین و آزمایشها با مواد جامد متبلور در فشارها و دمای متناسب و مشابه با وضعیت داخلی عمیق زمین دانسته شدهاست. پوسته بیرونیترین لایهٔ زمین است و بیشتر از اکسیژن و سیلیکون ساختهشده و تنها جایی است که زندگی بر روی آن شناخته شدهاست.
اسماعیل قاآنی (زادهٔ ۱۷ مرداد ۱۳۳۶ در مشهد) نظامی ایرانی است، که هماکنون فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران را برعهده دارد. وی از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۸ جانشین فرماندهٔ نیروی قدس بود.قاآنی فعالیت در سپاه پاسداران را از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد و در طول جنگ ایران و عراق، از فرماندهان میانی سپاه بود و از ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۶ فرماندهی لشکر ۲۱ امامرضا را برعهده داشت، همچنین از ۱۳۶۶ تا پایان جنگ نیز فرماندهٔ لشکر ۵ نصر بود. وی از ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۶ بهعنوان معاون اطلاعات ستاد مشترک سپاه پاسداران (سازمان اطلاعات سپاه فعلی) فعالیت میکرد.
فیزیک و مکانیک، شتاب (به انگلیسی: Acceleration) عبارت است از نسبت تغییرات سرعت به زمان. در یک بُعددیگر ، شتاب عبارت است از میزان افزایش یا کاهش سرعت یک جسم در واحد زمان. از آنجایی که سرعت یک کمیّت برداری است، پس شتاب باید نشان دهندهٔ میزان تغییر بزرگی و جهت سرعت باشد.(شتاب یک کمیت برداری است) بُعد شتاب LT-۲ است و در سامانهٔ استاندارد بینالمللی یکاها، یکای آن متر بر مجذور ثانیه است.
دستگاه عصبی یا سیستم عصبی (Nervous System) در بدن جانوران به هماهنگی فعالیتهای ماهیچهها میپردازد و بر اعضای گوناگون بدن نظارت میکند و باعث ایجاد و توقّف ورودیهای مربوط به حواس مختلف میشود. وظیفه کنترل اعمال بدن بر عهدهٔ دو سامانهٔ عصبی و غدهای درونی میباشد، که از این میان، سامانهٔ عصبی، از یاختههای عصبی و یاختههای کمکی تشکیل شدهاست. به این ترتیب دستگاه عصبی، با ساختار و کار ویژهای که دارد، در جهت ایجاد هماهنگی بین اعمال سلولها و اندامهای مختلف بدن تمایز و تکامل یافتهاست.
تامپون (به انگلیسی: Tampon) وسیلهای است با کاربردی همانند نوار بهداشتی که بانوان در زمان قاعدگی میتوانند استفاده کنند. تامپون بر خلاف نوار بهداشتی که بیرون از فرج قرار میگیرد؛ در داخل مهبل فرومیرود و با جذب خون مانع بیرون آمدن آن از بدن میشود. جنس آن معمولاً از پنبه است و با استفاده از یک فروکننده (به انگلیسی: Applicator) در داخل مهبل قرار داده میشود.
چهارضلعی (به انگلیسی: Quadrilateral) یا چهاروَر به شکل مسطحی گفته میشود که از اتصال چهار نقطهٔ غیرهمخط در صفحه به وجود میآید. چهارضلعی دارای چهار ضلع و چهار زاویه است و مجموع زوایای داخلی آن ۳۶۰ درجهاست. چهارضلعیها برحسب زوایای داخلی، سادگی و پیچیدگی، توازی اضلاع و مواردی دیگر به گروههای مختلفی تقسیم میشوند.
جمال جعفر ابراهیمی مشهور به ابومهدی المهندس (زاده ۱۹۵۴ – درگذشته ۳ ژانویه ۲۰۲۰) رهبر شبهنظامیان کتائب حزبالله و از فرماندهان میدانی حشد شعبی بود که در حمله ۲۰۲۰ به فرودگاه بینالمللی بغداد به همراه قاسم سلیمانی کشته شد. وی در فهرست تروریستهای تأییدشدهٔ دولت آمریکا قرار داشت که دلیل آن، فعالیتهای تروریستی در دهه ۱۹۸۰ در کویت و شورش در عراق بودهاست. او عضوی از گروه کتائب حزبالله عراق بوده که از سال ۲۰۰۳ به نیروهای خارجی مستقر در عراق حمله میکند.
فلز(به انگلیسی: Metal) مادهای است که قابلیت جلا، رسانش برق و گرما و چکشخواری را داراست.در تعریف فیزیکی فلز ماده ای است که در دمای صفر مطلق(حدود -۲۷۳ درجه)، توانایی عبور جریان الکتریکی از خود را دارد.فلزات دستهای خاص از مواد هستند که جلای فلزی داشته و معمولاً محکم هستند. از ۱۱۸ عنصر موجود در جدول تناوبی، ۹۵ عنصر فلز شناخته می شوند که تفاوت نظرات زیادی درباره تعداد آنها مطرح می باشند. به طور تقریبی ۲۵٪ پوسته کره زمین را فلزات تشکیل می دهند که فلز آهن درصد بیشتری در پوسته دارد.هر فلز دارای علامت یا نماد شیمیایی خاصی است که در واکنش های شیمیایی فلز مورد نظر را با آن علامت شیمیایی نشان می دهند.
آمونیاک (به انگلیسی: Ammonia) با فرمول شیمیایی NH3، ترکیبی از نیتروژن و هیدروژن است. آمونیاک یک هیدرید دوتایی پایدار و سادهترین هیدرید آن، یک گاز بیرنگ با بوی تند مشخص است. آمونیاک یک زباله نیتروژنی متداول است، بهویژه در میان موجودات آبزی، و با عملکرد به عنوان یک پیش مادهٔ غذایی و در کودها بهطور قابل توجهی به نیازهای غذایی موجودات زنده در زمین کمک میکند.
مربع یا چهارگوش در هندسه یک چهار ضلعی منتظم است به عبارت دیگر خمی بستهاست که چهار ضلع دارد که همهٔ این ضلعها با هم برابر اند و با یکدیگر دو به دو زاویهٔ ۹۰ درجه یا راست میسازند. تعریف دیگر برای مربع عبارت است از: مربع، راستگوشهای یا مستطیلی است که ضلعهای مجاورش طولی برابر دارند. یک مربع که نام چهار گوشهاش ABCD باشد به صورت ABCD ◻ {\displaystyle \square } نمایش داده میشود.
سینا ولیالله (زاده ۲۵ مهر ۱۳۵۵ در تهران) مجری، تهیهکننده و مدیر تولید تلویزیون، و گوینده ایرانی ساکن لندن است. او مجری برنامه چند شنبه با سینا اولین نمایش گفتگوی آخر شب تلویزیونی به زبان فارسی است و این برنامه را در شبکه امبیسی پرشیا اجرا می کند. سینا ولیالله مدیر اجرایی شبکه تعطیل شده فارسی ۱ بوده و با نشنال جئوگرافیک فارسی نیز همکاری پاره وقت داشتهاست.
سفرهٔ آب، آبزا یا آبخوان (به انگلیسی: aquifer) قسمتی از پوستهٔ زمین است که سوراخها یا خلل و فرج سنگهای آن از آب مملو و اشباع شده باشد. معمولاً منافذ و سوراخهای سنگها بر اثر بارندگیهای ممتد از آب پر شده و با رسیدن به سطح غیرقابل تراوشی مانند سنگهای رسی در همانجا متوقف میگردد و به شکل چشمهسارهای مختلفی در سطح زمین آشکار میشود. بدیهی است متناسب با خارج شدن آب از این چشمهها سطح آبهای زیرزمینی افت کرده و پائین میرود.
محمد یزدی (زادهٔ ۱۰ تیر ۱۳۱۰ – درگذشتهٔ ۱۹ آذر ۱۳۹۹) روحانی شیعه و سیاستمدار ایرانی، نمایندهٔ منتخب استان قم در مجلس خبرگان رهبری، دبیر جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم و دبیر شورای عالی حوزههای علمیه بود. او پیشتر سابقهٔ عضویت شورای نگهبان و ریاست قوهٔ قضائیهٔ ایران را داشت. محمد یزدی نمایندهٔ استان تهران در دومین، سومین و چهارمین دورهٔ مجلس خبرگان رهبری بوده و در چهارمین دوره برای یک سال ریاست این مجلس برعهده داشت.
آب سخت آبی است که حاوی نمکهای معدنی از قبیل ترکیبات بیکربنات، یونهای کلسیم، منیزیم و غیرهاست.سختی آب بر دو نوع است: دائمی و موقت.سختی بهطور عمده بر اساس دو فلز کلسیم و منیزیم سنجیده میشود. بهطور کلی عوامل سختی کاتیونها میباشند. یونهایی مثل آلومینیم، آهن، منگنز و روی در سختی آب شرکت میکنند ولی کلسیم و منیزیم به مقدار زیاد وجود دارد و کاتیونهای دیگر یا وجود ندارند یا به مقدار خیلی کم هستند.
به صورت روزمره، جرم یک جسم معمولاً به عنوان وزن آن تلقی میشود، گرچه اینها در واقع مفاهیم و کمیتهای متفاوت هستند. در محاسبات علمی، جرم مقدار " ماده " در یک جسم است (اگر چه تعریف "ماده" ممکن است سخت و مشکل باشد)، نظر به اینکه که وزن نیرویی است که بر روی جسم بوسیله گرانش اعمال میشود. به عبارتی، یک جسم با جرم ۱٫۰ کیلوگرم، وزنش حدود ۹٫۸۱ نیوتن در روی سطح زمین است که جرم آن ضرب در قدرت میدان گرانشی است.
آب یکی از مواد مایع و فراوانترین مادهٔ مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکل شناخت امروزی آن است و جستجوی حیات بر روی دیگر سیارات بر اساس وجود آب مایع است. از نظر وزنی، میانگین درصدی آب در انسان بالغ تقریباً ۶۰–۶۳٪ آب در مردان و متوسط در زنان بالغ تقریباً ۵۲–۵۵٪ آب است. و نیز بیش از ۷۱٪ سطح کره زمین را آب پوشاندهاست (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با این همه تنها ۳ درصد از آبهای کره زمین شیرین و قابل نوشیدن است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمکها خصوصاً نمک خوراکی برای نوشیدن مناسب نیست.
در فیزیک، کار، مقدار انرژیای است که یک نیرو در حال اثر طی یک فاصله انتقال میدهد. کار، مانند انرژی، کمیتی نرده ای است و یکای آن در SI، ژول است. واژهٔ کار را نخستین بار یک ریاضیدان فرانسوی به نام گاسپار-گوستاو کوریولیس (به فرانسه Gaspard-Gustave Coriolis)در سال ۱۸۳۰ به کار برد.بر اساس قضیهٔ کار-انرژی، اگر نیرویی به جسمی اثر کند و انرژی جنبشیاش را از Ek1 به Ek2 بیفزاید، کار (W) برابر است با: که m جرم جسم و v سرعت آن است.
حمله هوایی به فرودگاه بینالمللی بغداد
حمله هوایی آمریکا به فرودگاه بینالمللی بغداد با نام عملیاتی آذرخش کبود حملهای بود که در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ به دستور دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، برای کشتن قاسم سلیمانی فرمانده وقت سپاه قدس پاسداران انقلاب اسلامی توسط ارتش آمریکا انجام شد. طی این حمله کاروان خودروهایی که از فرودگاه بینالمللی بغداد برای انجام دیدار با نخستوزیر عراق خارج شده بودند، هدف راکت قرار گرفتند و چندین نفر دیگر از جمله ابومهدی المهندس جانشین فرماندهی و فرماندهٔ میدانی حشد شعبی، کشته شدند. به گفتۀ حیدر العبادی، نخست وزیر پیشین عراق، پهپادهایی که خودروهای حامل قاسم سلیمانی را هدف گرفتند، «مجوز عراق را داشتند».وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا دلیل این حمله را بابت انتقام کشته شدن نیروهای خود توسط سپاه و جلوگیری از هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی توسط قاسم سلیمانی اعلام کرد.
آب شیرین به آب املاح زدایی شده گفته می شود؛ آبیست که درصد املاح نمکی غیر حل شدنی آن بسیار کم و زلال باشد. آب شیرین از مهمترین منابع تجدید شدنی میباشد که این منبع، برای زنده ماندن بسیاری از موجودات زنده و همچنین برای انسان، از لحاظ تأمین نیاز به آب و همچنین کشاورزی، بسیار پراهمیت و حیاتی است. باید توجه داشت که در این گفتار آب شیرین و آب آشامیدنی دارای مفهومهای جداگانهای از یکدیگر به کار رفتهاند؛ هرچند که آب آشامیدنی آبی شیرین است.
دریای خَزَر، یا دریای مازَندَران پهنهای آبی است که از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به روسیه و جمهوری آذربایجان و از شرق به جمهوریهای ترکمنستان و قزاقستان محدود میشود. دریای خزر در گذشته بخشی از دریای تتیس بود که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل میکرد. اخیراً برخی برای اشاره به این دریا در زبان فارسی از عبارت «دریای کاسپی» هم استفاده کردهاند و برخی حتی نام انگلیسی/فرانسه «کاسپین» (با پسوند غربی -ian) را در نوشته فارسی خود وارد کردهاند.
نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا سپاه قدس یکی از نیروهای چهارگانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران است که مسئولیت فعالیتهای نظامی برونمرزی را برعهده دارد. این نیرو در جریان جنگ ایران و عراق تأسیس شد و هدف آن عملیات در خاک عراق بود. برخی منابع نفرات این نیرو را تا ۵۰٬۰۰۰ تن تخمین زدهاند.
کُلُر (به انگلیسی: Chlorine) عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۱۷ و نماد Cl است. کلر در فرم عنصری خود (Cl2) تحت شرایط استاندارد، کلرید، اکسیدکننده قوی است که برای سفید سازی پارچهها و به عنوان ضد عفونیکننده رایج در استخرهای شنا برای تمیزی و بهداشت آنها مورد استفاده قرار میگیرد. ِ کلر دو و نیم مرتبه از هوا سنگین تر، دارای بوی بسیار بد و خفهکننده و بسیار سمی است.
منظومهٔ شمسی، منظومهٔ خورشیدی یا سامانهٔ خورشیدی (به انگلیسی: Solar System) سامانهای دربرگیرندهٔ یک ستاره به نام خورشید و شماری اجرام آسمانی دیگر است که در مدارهایی مستقیم یا غیرمستقیم پیرامون آن میگردند. منظومهٔ خورشیدی از انفجار یک اَبَر نو اختر و فروریزش یک اَبَر ملکولی چرخان پدید آمد و هویت آن در دوران رنسانس (نوزایی) و با مشاهدات افرادی از جمله گالیلئو گالیله دوباره مطرح و شواهد انکارناپذیر آن بر پایهٔ محاسبات او ارائهشد. این سامانه در بازوی شکارچی، کهکشان راه شیری واقعشده و ۲۶٬۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشانی فاصله، و در کنارهٔ کهکشان قرار دارد.
سُدیم یا ناتریم (به انگلیسی: Sodium) یک عنصر شیمیایی جدول تناوبی است که نشان شیمیایی آن Na و عدد اتمی آن ۱۱ است. سدیم یک فلز واکنشدهنده نرم و مومیشکل است که به گروه فلزات قلیایی که از نظر ترکیبات طبیعی فراوان هستند (بویژه آب نمک و هالیدها) تعلق دارد. این عنصر بسیار واکنشدهنده است و با شعله زرد رنگی میسوزد در آزمایشهای مربوط به هوا اکسید میشود و به شدت با آب واکنش میدهد از این رو باید همیشه در زیر نفت یا روغن نگهداری شود.
کروموزوم (به انگلیسی: Chromosome) یا فامتن به معنی جسم رنگی است که اولین بار در سال ۱۸۸۸ به وسیلهٔ والدیر بکار گرفته شد. هماکنون این واژه برای نامیدن رشتههای رنگپذیر و قابل مشاهده با میکروسکوپهای نوری بکار میرود که از همانندسازی و نیز بهم پیچیدگی و تابیدگی هر رشته کروماتین اینترفازی در سلولهای یوکاریوتی تا رسیدن به ضخامت ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ نانومتر ایجاد میشود. در پروکاریوتها نیز ماده ژنتیکی اغلب به حالت یک کروموزوم متراکم میشود.
وایکینگها یک مجموعهٔ تلویزیونی کانادایی-ایرلندی به سبک درام تاریخی و اکشن است که توسط مایکل هرست نوشته شده، و از شبکهٔ هیستوری پخش میشود. پخش فصل نخست مجموعه، شامل ۹ قسمت، از ۳ مارس ۲۰۱۳ در آمریکا و کانادا آغاز شد، و فصل دوم آن از ۲۷ فوریهٔ ۲۰۱۴ در ده قسمت شروع، و تا ۱ مهٔ ۲۰۱۴ ادامه داشت. فصل سوم مجموعه به تعداد ۱۰ قسمت در سال ۲۰۱۵ پخش گردید، و فصل چهارم به تعداد ۲۰ قسمت از ۱۸ فوریه ۲۰۱۶ پخش گردید.
اَنسولین یکی از هورمونهایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن میگذارد. انسولین با اثر به سلولهای کبد باعث میشود این سلولها با گرفتن قند از خون و ذخیرهٔ آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش دهند و با تجمع گلیکوژن در سلولهای ماهیچه ای -به عنوان یک منبع سوخت- انرژی را افزایش دهد. همچنین با اثر به بافتهای چربی، استفاده از چربی به عنوان منبع سوخت را متوقف میکند.
ماه در آغوش خورشید که در ایران به نام افسانه خورشید و ماه مشهور است؛ مجموعه تلویزیونی محصول سال ۲۰۱۲ کره جنوبی است. با بازی کیم سو هیون، هان گا این، جونگ ایل وو و کیم مین سئو در ۲۰ قسمت از چهارم ژانویه تا ۱۵ مارس ۲۰۱۲ روزهای چهارشنبه و پنجشنبهها از شبکه ام بی سی کره پخش شدهاست. این مجموعه برنده جایزه بهترین درام و بهترین بازیگر نقش اول مرد (کیم سو هیون) در ردههای تلویزیونی در چهل وهشتمین جایزه هنری پاکسانگ شد، و جوایز متعدد در سال ۲۰۱۲ از جمله در جوایز مجموعههای تلویزیونی ام بی سی، برنده بهترین درام سال شد و در ایران برای اولین بار از ۲۵ بهمن ۱۳۹۳ تا ۲۴اسفند ماه۱۳۹۳در ۳۰ قسمت از شبکه ۳ سیما روی آنتن رفت .