ویکی‌پدیای فارسی صد پربیننده

طالبان

طالبان که خود را امارت اسلامی افغانستان می‌نامند، یک جنبش و یک سازمان نظامی متشکل از روحانیان اسلامگرای سنی در افغانستان است که از سال ۲۰۰۱ تا اکنون درگیر جنگ در افغانستان است. تخمین زده شده طالبان در سال ۲۰۲۱، ۷۵٬۰۰۰ جنگجو داشته باشد. طالبان گفته‌اند هدفشان اعاده صلح و امنیت به افغانستان، از جمله خروج سربازان غربی، و اعمال نسخه شان از شریعت است که زمانی قدرت داشت.

احمد شاه مسعود

احمدشاه مسعود (۱۱ سنبله/شهریور ۱۳۳۲ – ۱۸ سنبله/شهریور ۱۳۸۰) سیاستمدار و فرمانده نظامی و وزیر دفاع پیشین افغانستان بود. او در جنگ شوروی در افغانستان و جنگ‌های داخلی افغانستان نقش مهمی داشت. احمدشاه مسعود از فرماندهان برجسته افغانستان علیه اشغال شوروی بین سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ بود.

افغانستان

اَفغانِستان ( تلفظ ) با نام رسمی امارت اسلامی افغانستان کشور محصور در خشکی در آسیای جنوبی است. این کشور حدفاصل آسیای میانه، آسیای شرقی و آسیای غربی (خاورمیانه) می‌باشد. همسایگان افغانستان، ایران در غرب، پاکستان در جنوب و شرق، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند.

محمداشرف غنی

محمداشرف غنی احمدزی (زاده ۲۹ ثور ۱۳۲۸) سیاستمدار و اقتصاددان افغانستانی و رئیس‌جمهور پیشین افغانستان است. او در انتخابات ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۴ و ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹ به عنوان رئیس‌جمهور افغانستان انتخاب شد. او از ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۴ تا زمان فرار از افغانستان در روز ۱۵ اوت ۲۰۲۱ چهاردهمین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی افغانستان بود.

هبت‌الله آخندزاده

هبت‌الله آخُندزاده (متولد ۱۹۶۱ در ولایت قندهار) امیر طالبان است. او از طایفهٔ نورزایی بوده و پشتون است. در پی حمله پهپادی نیروهای آمریکایی به خودروی ملا اختر محمد منصور و مرگ او در سال ۲۰۱۶ سخنگوی گروه طالبان، در بیانیه‌ای هبت‌الله آخوندزاده را رهبر و فرماندهٔ جدید خود اعلام کرد و عنوان امیرالمؤمنین به وی داده شد.

ملا عمر

محمد عُمر معروف به مُلّا عمر (زاده: ۱۳۳۹ در روستای چاه‌همت ولسوالی خاکریز، ولایت قندهار - درگذشتهٔ: ۴ ثور/اردیبهشت ۱۳۹۲) رهبر طالبان افغانستان بود که از سال ۱۹۹۶ تا اواخر سال ۲۰۰۱ حکومت را در افغانستان در اختیار داشتند. وی با عنوان امیرالمؤمنین امارت اسلامی افغانستان شناخته می‌شد. حمله ائتلاف بین‌المللی به رهبری ناتو در سال ۲۰۰۱ به افغانستان برای نابودی القاعده به دلیل حمله ۱۱ سپتامبر موجب سقوط حکومت زیر رهبری او شد و ملا عمر پس از آن در اختفا به رهبری طالبان ادامه داد.

ولایت پنجشیر

ولایت پنجشیر در شمال افغانستان واقع است. و مطابق احصائیه سال ۱۳۹۹، ۱۷۲٬۸۹۵ نفر جمعیت و ۳۶۱۰ کیلومتر مربع پهناوری دارد. مرکز این ولایت، شهر بازارک است.

احمد مسعود

احمد مسعود (زاده ۱۰ ژوئیه ۱۹۸۹ در پنجشیر) فرزند احمد شاه مسعود است. وی در نوامبر ۲۰۱۶ به عنوان مدیر بنیاد مسعود منصوب شد. در ۵ دسامبر ۲۰۱۹ به عنوان جانشین پدر خود در زادگاهش پنجشیر معرفی شد.

هبت‌الله آخوندزاده

از انتقال یک صفحه: این یک تغییرمسیر است از صفحه‌ای که منتقل شده‌است (تغییرنام داشته‌است). این صفحه به‌عنوان تغییرمسیری به‌منظور جلوگیری از شکستن پیوندها، هم داخلی و هم خارجی، که ممکن است به نام صفحه‌ای قدیمی باشد نگه داشته شده‌است.

هجوم طالبان (۱۴۰۰)

هجوم طالبان یا سقوط افغانستان تهاجمی درحال انجام توسط ستیزه‌جویان طالبان و نیروهای هم‌پیمان مانند القاعده در برابر دولت افغانستان و هم‌پیمانانش است، که همزمان با خروج نیروهای آمریکایی صورت پذیرفت.در پی توافق‌نامه صلح دوحه میان دولت ایالات متحده آمریکا با طالبان که منجر به خروج اغلب سربازان آمریکایی و ناتو از افغانستان در سال ۲۰۲۱ شد، طالبان حملات گسترده‌ای را آغاز کرد. در مراحل نخستین، طالبان با پیشروی در مناطق روستایی، تعداد ولسوالی‌های تحت کنترل خود را از ۷۳ به ۲۲۳ افزایش دادند. تا ۱۰ اوت طالبان بر ۶۵٪ از مساحت افغانستان چیره شد.

اختر محمد منصور

اختر محمد منصور، معروف به ملا اختر منصور (۱۳۴۷ میوند، ولایت قندهار - ۱ خرداد ۱۳۹۵ پاکستان)، پس از مرگ محمد عمر رهبر جدید طالبان بود. پیش از این وی به عنوان معاون ملا محمد عمر فعالیت داشت. ملا اختر محمد منصور در حاکمیت رژیم طالبان بر افغانستان، سرپرست وزارت هوانوردی ملی بود، اما در چند سال اخیر، رهبری امور نظامی طالبان را برعهده داشت.

روابط ایران و طالبان

روابط ایران و طالبان افغانستان سابقه طولانی دارد. در زمان حکومت طالبان در افغانستان، ایران اختلاف زیادی با حکومت آنها داشت. بعد از سقوط دولت طالبان، و فرار تعدادی از فرماندهان آن‌ها به ایران، این روابط تغییر شکل داد و جمهوری اسلامی ایران به اعضای فراری طالبان اسکان داد.

حامد کرزی

حامد کرزَی سیاست‌مدار افغانستانی و رئیس‌جمهور پیشین کشور افغانستان است. او از زمان سرنگونی حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ به مدت حدود سیزده سال زمام امور این کشور را برعهده داشته‌است.

القاعده

القاعده تشکیلات بین‌المللی نظامی و بنیادگرای اسلامی است که در دوران جنگ شوروی در افغانستان توسط اسامه بن لادن در شهر پیشاور تأسیس شد. این سازمان در قالب شبکه‌های نظامی گوناگون فراملی و به عنوان یک جنبش اسلام سنی فعالیت می‌کند و هدف خود را مبارزه با تأثیرات و دخالت‌های غیرمسلمانان بر دنیای اسلام و گسترش اسلام در جهان می‌داند. اکثریّت اعضای شبکه القاعده را پیرو مسلک سلفی می‌دانند.

محمد نجیب‌الله

محمد نجیب‌الله‌ (۶ اوت ۱۹۴۷–۲۸ سپتامبر ۱۹۹۶) مشهور به داکتر نجیب، پزشک و سیاستمدار اهل افغانستان بود که ۵ سال ریاست خدمات امنیت دولتی افغانستان را عهده‌دار بود و سپس پنجمین رئیس‌جمهور افغانستان و واپسین رئیس‌جمهور حکومت جمهوری دموکراتیک افغانستان شد. او که از دانشگاه کابل فارغ شده بود، پیش از ریاست جمهوری، مقام‌های مختلفی را در جمهوری دموکراتیک افغانستان در اختیار داشت. او از اعضای جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود.

عبدالله عبدالله

عبدالله عبدالله (زادهٔ ۱۴ سنبله ۱۳۳۹) سیاستمدار اهل افغانستان است. وی در دوره جمهوری اسلامی افغانستان در سمت‌های وزیر پیشین امور خارجه و رئیس اجراییه افغانستان فعالیت کرده‌است. وی هم‌اکنون ریاست شورای عالی مصالحه ملی را بر عهده دارد.

اسامه بن لادن

اُسامه بن محمد بن عوض بن لادِن (۱۰ مارس ۱۹۵۷ – ۲ مه ۲۰۱۱) یکی از اعضای خاندان بن لادن و بنیان‌گذار و رهبر شبکه القاعده بود. اسامه بن لادن در رابطه با حملات تروریستی بسیاری در سرتاسر جهان از جمله بمب‌گذاری‌های ۷ اوت ۱۹۹۸ در سفارتخانه‌های آمریکا در دارالسلام (تانزانیا) و نایروبی (کنیا)، حمله به کشتی جنگی یواس‌اس کول و حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا قرار داشت. وی در تاریخ ۲ مه ۲۰۱۱ توسط گروه توسعه جنگاوری ویژه نیروی دریایی از فرماندهی مشترک عملیات ویژه نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا در پاکستان کشته شد.

عبدالرشید دوستم

عبدالرشید دوستُم (زادهٔ ۶ حمل ۱۳۳۳) سیاست‌مدار و جنگ‌سالار افغان است که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ معاون رئیس‌جمهور افغانستان بود. او رهبر و مؤسس حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان (بنیاد در ۱۳۷۱) است که درجه مارشال را در اردوی ملی افغانستان دارد. در طول جنگ شوروی و افغانستان در دهه ۱۹۸۰، دوستم فرمانده منطقه شمال افغانستان در ارتش ملی بود.

روش‌های آمیزش جنسی

روش‌های آمیزش جنسی که معمولاً از آن‌ها با عنوان پوزیشنِ سکس (به انگلیسی: Sex position) یاد می‌شود، روش‌های هستند که افراد برای انجام معاشقه و سایر فعالیت‌های جنسی استفاده می‌کنند. روش‌های آمیزش جنسی معمولاً بر اساس موقعیتی که طرفین درگیر در رابطه جنسی اتخاذ می‌کنند، توصیف می‌شوند. روش‌های آمیزش جنسی لزوماً به دخول منتهی نمی‌شوند.

آمیزش جنسی

آمیزش جنسی یا سِکس به عمل تولیدمثلی گفته می‌شود که در آن، اندام جنسی جنس مذکر (در انسان و حیوانات رده‌بالای دیگر)، وارد اندام جنسی ماده یعنی مهبل می‌شود، و در صورت موفقیت، سلول‌های اسپرم جنس مذکر را وارد بدن جنس ماده می‌کند و تخمک جنس ماده را باردار می‌سازد. این کار باعث تشکیل اندامگان جدیدی می‌شود. در برخی از مهره‌داران، مانند ماهی‌ها، تخم‌ها در خارج از بدن ماهی، پراکنده و به صورت خارجی باردار می‌شوند.

امارت اسلامی افغانستان

امارت اسلامی افغانستان (پشتو: د افغانستان اسلامي امارات) یک حکومت اسلامی است که توسط طالبان اداره می‌شود و از اوت ۲۰۲۱ عملاً دولت فعلی دفاکتو افغانستان است. این حکومت همچنین از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بر این کشور حکومت کرد و در اوج خود ۹۰ درصد از کشور را تحت کنترل داشت؛ مناطق باقیمانده در شمال شرقی تحت کنترل ائتلاف شمال بود، که به عنوان ادامهٔ دولت اسلامی افغانستان به رسمیت شناخته شد. پس از حملات ۱۱ سپتامبر و متعاقباً اعلام «جنگ علیه تروریسم» از سوی ایالات متحده، مخالفت بین‌المللی با رژیم به شدت افزایش یافت و به رسمیت شناختن دیپلماتیک این حکومت توسط امارات متحده عربی و پاکستان لغو شد.

سراج‌الدین حقانی

سراج‌الدین حقانی فرمانده ارشد عملیاتی شبکه حقانی و معاون گروه طالبان است، او فرزند جلال‌الدین حقانی می‌باشد.در پی کشته شدن اختر محمد منصور رهبر طالبان، سخنگوی طالبان در بیانیه‌ای هبت‌الله آخندزاده را رهبر جدید و از سراج‌الدین حقانی و ملا محمد یعقوب به‌عنوان معاونان او نام برد.

عبدالغنی برادر

ملا عبدالغنی برادر آخُند (زادهٔ ۱۹۶۸ میلادی) از موسسان گروه طالبان است.

آسترازنکا

آسْترازِنِکا (انگلیسی: AstraZeneca‎) یک شرکت داروسازی و زیست‌فناوری بریتانیایی-سوئدی چندملیتی است. ستاد مرکزی این شرکت در پردیس پزشکی کمبریج در کمبریج، انگلیس است. این شرکت بیش‌تر برای مشارکت در ساخت واکسن کووید-۱۹ آکسفورد-آسترازنکا شناخته می‌شود.این شرکت در سال ۲۰۰۹ از نظر میزان فروش، پس از فایزر، نوارتیس، سانوفی و گلاکسواسمیت‌کلاین به عنوان پنجمین شرکت دارویی جهان، شناخته شد.

گلبدین حکمتیار

گلبدین حکمتیار (متولد ۵ تیر ۱۳۲۶ در قندوز) جنگ‌سالار، سیاستمدار و نخست‌وزیر سابق افغانستان است. وی یکی از رهبران اصلی مجاهدین افغانستان در جنگ با شوروی بود. پس از سقوط حکومت محمد نجیب الله وی طی توافقنامه پیشاور به سمت نخست‌وزیری رسید اما اختلافات میان رهبران منجر به جنگ‌های کابل در دهه ۱۹۹۰ شد.

دیوبندی

دیوبَندی نام یک جنبش اسلامی، دارای عقیده اهل سنت و جماعت (بر فقه حنفی و کلام ماتریدی) است که از هندوستان آغاز شد و سپس در شمال پاکستان گسترش پیدا کرد و در دوران معاصر به جنوب افغانستان، آفریقای جنوبی و بریتانیا نیز گسترش یافته‌است.

محمد اسماعیل‌خان

محمد اسماعیل‌خان (زاده ۱۳۲۷ از سبزوار/شیندند هرات) سیاستمدار، رهبر جهادی، والی/اُستاندار هرات و وزیر پیشین وزارت انرژی و آب افغانستان در دو دوره دولت حامد کرزی است. او در سال ۲۰۱۳ منحیث معاون/دستیار نخست در دسته انتخاباتی عبدالرب رسول سیاف در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۳ با عبدالوهاب عرفان دستیار دوم؛ وارد کارزار انتخاباتی شده و از سمت وزارت کناره‌گیری کرد و محمد عارف نور زی جانشین او شد.

برهان‌الدین ربانی

برهان‌الدین ربانی (زاده: ۲۹ شهریور/سنبله ۱۳۱۹ در فیض‌آباد - ۲۹ شهریور ۱۳۹۰ در کابل) سیاست‌مدار تاجیک تبار افغان، یکی از رهبران مجاهدین، رهبر حزب جمعیت اسلامی، نماینده مردم ولایت بدخشان در مجلس پانزدهم نمایندگان و دهمین رئیس‌جمهور افغانستان بود. وی در یک حمله انتحاری در خانه‌اش در محله وزیر اکبرخان کابل کشته شد. ربانی در زمان مرگ رئیس شورای عالی صلح در افغانستان و مذاکره‌کننده ارشد دولت با گروه طالبان بود.

ایران

ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران، کشوری در آسیای غربی است. این کشور با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع پهناوری، دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. ایران از شمال غرب با ارمنستان و آذربایجان، از شمال با دریای خزر، از شمال شرق با ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و در غرب با عراق و ترکیه هم‌مرز است.

جهاد نکاح

جهاد نکاح یا جهاد جنسی، اشاره به ازدواج جهادگران با بانوانی دارد که به زور یا به میل خود برای رفع نیازهای جنسی مردان جهادی به کار گرفته می‌شوند. یک موضوع بحث‌برانگیز وجود دارد و آن این است که گفته می‌شود برخی از زنان تونسی برای جهاد نکاح، به سوریه می‌روند.گفته می‌شود که جهاد نکاح اولین بار با فتوای شیخ محمد عریفی، که از طرف وی این خبر تکذیب شد، شروع شده‌است. گفته می‌شود او در صفحهٔ توییتر خود «جهاد نکاح» را اعلام عمومی کرده‌است که از طرف عریفی تکذیب شد و عنوان کرد که این فتوا از انسان عاقل صادر نمی‌شود و گفت که توییتر او هک شده‌است.

پشتون‌ها

پشتون، پختون یا افغان (به پشتو: پښتانه) (به اردو: پٹہان) گروهی از مردمان ایرانی‌تبار هستند که به زبان پشتو سخن می‌گویند و بیشتر پشتون‌ها سنی حنفی هستند. این طایفه در شمال پاکستان، اکثراً شرق و جنوب افغانستان و به‌طور پراکنده در دیگر نقاط افغانستان زندگی می‌کنند. زبان بومی پشتون‌ها پشتو است که یکی از زبان‌های ایرانی است.

گاندو ۲

گاندو ۲ نام سری دوم مجموعه تلویزیونی گاندو محصول گروه فیلم و سریال شبکه سه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است. این سریال در قالب امنیتی و اجتماعی است که نخستین قسمت آن در ۳۰ اسفند ۱۳۹۹ از شبکه سه تلویزیون ایران با کارگردانی جواد افشار و تهیه کنندگی مجتبی امینی پخش شد.پخش این مجموعه به دلیل اعتراض برخی از مسئولین دولت دوازدهمِ روحانی متوقف شد و قرار شد که ادامه آن بعد از انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری اسلامی ایران پخش شود. سرانجام مجموعه تلویزیونی «گاندو ۲» از روز پنجشنبه اول مرداد ۱۴۰۰ در شبکه سه، به روی آنتن رفت.

علی سلیمانی

علی سلیمانی (زاده ۱۰ آبان ۱۳۴۹ در تهران – درگذشته ۲۱ مرداد ۱۴۰۰ در تهران) بازیگر، مجری و طراح دکور ایرانی بود. او دارای مدرک کارشناسی نمایش با گرایش بازیگری از دانشگاه آزاد اسلامی بود. نخستین کار سینمایی وی سفر بخیر به کارگردانی داریوش مودبیان بود.

محمد ظاهرشاه

محمد ظاهرشاه آخرین پادشاه افغانستان بود که از سال ۱۳۱۲ تا ۱۳۵۲ ه‍.ش(۱۹۳۳ تا ۱۹۷۳م.) به مدت چهل سال بر این کشور حکم فرمایی کرد. محمد ظاهر از پشتون‌های قوم بارکزی افغانستان است. «ملیت پشتون» و «گرایش او به زبان فارسی»، به شخصیت محمد ظاهر از سویی در میان «پشتون‌ها» و از سوی دیگر «فارسیوانان» افغانستان اعتبار بخشیده است.

داعش

دولت اسلامی عراق و شام (به عربی: الدولة الإسلامية في العراق والشام) با نام اختصاری داعش یک گروه اسلام‌گرای تندرو و پیرو آموزهٔ وهابی از اسلام سنی است. این گروه از ژوئیهٔ ۲۰۱۴ ادعای خلافت جهانی کرد و خود را حکومت اسلامی (به عربی: الدولة الاسلامیة) نامید. همچنین زمانی بخش‌های بزرگی از شمال عراق و شرق سوریه را با جمعیت‌های ۲٫۸ و ۸ میلیون نفر و بخش‌های کوچکی را در لیبی، نیجریه و افغانستان به تصرف خود درآورده بود.

خاورمیانه

خاوَرِمیانه یک منطقه جغرافیایی در غرب آسیا و ناحیهٔ آفرو–اوراسیا است که از تنگه باب‌المندب در جنوب‌غربی تا تنگه داردانل در شمال‌غربی و از شرق تا رشته کوه‌های هیمالیا و بندر کراچی امتداد دارد. واژهٔ خاورمیانه تا حدودی دارای ابهام است و تعاریف دیگری نیز از منطقه ارائه شده‌است برای مثال واژهٔ خاورمیانه بزرگ علاوه بر تعریف معمول از خاورمیانه، کشورهای منطقهٔ مغرب عربی یعنی مراکش، تونس، الجزایر، موریتانی و لیبی و همچنین کشورهای دیگری مثل جیبوتی، سومالی، اتحاد قمر، افغانستان، پاکستان و کشورهایی در آسیای مرکزی را نیز در بر می‌گیرد.خاور میانه منطقه‌ای استراتژیک از نظر جغرافیایی و انرژی است و ۵۶٫۶ درصد از منابع نفت زمین در این منطقه قرار دارد. این منطقه گروه‌های فرهنگی و نژادی گوناگونی مانند فارسی‌زبانان، لرها، آشوری‌ها، آذربایجانی‌ها، ترک‌های آناتولی، کردها، لک ها، بلوچ‌ها، عربها، قبطی‌ها، ترکمان‌های عراق و بربرها را در خود جای داده‌است.

دره پنجشیر

درهٔ پنجشیر، یکی از مناطق افغانستان واقع در ولایت پنجشیر است. این دره از مناطق مهم ولایت پنجشیر به حساب می‌آید و نام ولایت تازۀ پنجشیر برگرفته از نام همین منطقه است. درۀ پنجشیر در ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی کابل واقع شده و حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد که اکثرشان تاجیک و فارسی‌زبانند.

حسین بن علی

حُسِین بن علی بن ابی‌طالب (به عربی: اَلْحُسَینُ بْنُ عَلیِّ بْنِ أبی‌طالِب؛ ۳ شعبان ۴ هجری قمری / ۹ یا ۱۰ ژانویه ۶۲۶ میلادی – ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری / ۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) فرزندِ علی بن ابی‌طالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. او امام سوم شیعیان و پدر سلسلهٔ امامان شیعه دوازده‌امامی از سجاد تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه به‌شمار می‌رود. او با کنیه‌اش، اَباعَبدِاللّٰه، نیز شناخته می‌شود.

نبرد کربلا

نبرد کربلا جنگی بود که در دهم محرم ۶۱ هجری قمری (برابر ۱۳ اکتبر ۶۸۰ میلادی) اتفاق افتاد. روز نبرد به عاشورا نیز معروف است. این نبرد میان سپاه کم‌تعداد حسین بن علی (نوه دختری پیامبر اسلام و امام سوم شیعیان) و سپاه اعزامی از سوی یزید (دومین خلیفه دودمان اموی) در نزدیکی محلی به نام کربلا درگرفت.

ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: United States of America و به اختصار: USA) که به صورت خلاصه ایالات متحده یا آمریکا خوانده می‌شود، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی میان کشور کانادا و مکزیک و اقیانوس اطلس و آرام است. آمریکا به‌جز سرزمین اصلی؛ با شیوهٔ حکومت جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک حوزه فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعه‌ای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی معادل ۳٫۸ میلیون مایل مربع (۹٫۸ میلیون کیلومتر مربع)؛ چهارمین کشور پهناور جهان محسوب می‌شود و با جمعیتی بیش از ۳۳۰میلیون (آمار سال ۲۰۲۰)؛ سومین کشور پرجمعیت جهان می‌باشد. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی.سی.

رولا غنی

رولا غنی بانوی اول افغانستان بود که در شهر بیروت پایتخت لبنان به دنیا آمده‌است. رولا غنی مدرک لیسانس خود را در رشتهٔ روزنامه‌نگاری از دانشگاه آمریکایی بیروت دریافت نموده است و در رشتهٔ روابط بین‌الملل تا مقطع فوق لیسانس تحصیل کرده‌است. آشنایی رولا با اشرف غنی احمدزی رئیس‌جمهور مخلوع افغانستان، به زمانی که اشرف غنی در دانشگاه آمریکایی بیروت دانشجو بود و به چهل سال پیش بر می‌گردد که با هم آشنا شدند و ازدواج نمودند.

واکسن کووید-۱۹ آکسفورد-آسترازنکا

واکسن کووید-۱۹ آکسفورد-آسترازنکا (به انگلیسی:Oxford–AstraZeneca COVID-19 vaccine)، با شناسهٔ (AZD1222)، یک واکسن کووید-۱۹ است که توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت آسترازنکا توسعه داده شده و از طریق عضلانی تزریق می‌شود. این واکسن، با استفاده از آدنو ویروس ChAdOx1 شامپانزه به عنوان ناقل ویروسی ساخته شده‌است.این واکسن از دسامبر سال ۲۰۲۰، در حال انجام تحقیقات بالینی فاز III بوده‌است.واکسن آکسفورد-آسترازنکا، به‌صورت دو دوز نیم میلی‌لیتری در عضله دالی بازو، در افراد بالای ۱۸ سال، تزریق می‌شود. دوز دوم نیز پس از ۶ تا ۱۲ هفته از دوز نخست، تزریق می‌شود.

سید علی خامنه‌ای

سید علی حسینی خامنه (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) معروف به سید علی خامنه‌ای، روحانی مسلمان، مجتهد، مرجع تقلید شیعی، سومین رئیس جمهور ایران و امام جمعهٔ تهران او طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رئیس کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح محسوب می‌شود. او ریاست بنیاد دائرةالمعارف اسلامی را نیز بر عهده دارد.خامنه‌ای از ۴ سالگی در مکتب‌خانه شروع به تحصیل کرد. سپس به دبستان رفت و بعد از پایان تحصیلات ابتدایی وارد حوزهٔ علمیه شد.

فیلم سوپر ۸

فیلم سوپر ۸میلیمتری یک قطع فیلم متحرک است که در سال ۱۹۶۵ توسط ایستمن کوداک به عنوان یک پیشرفت نسبت به قالب فیلم خانگی «دوبرابری» یا «عادی» قدیمی ۸ میلیمتری منتشر شد. این فیلم به صورت اسمی ۸ میلی‌متر عرض دارد، همان فیلم قدیمی ۸ میلیمتری، اما ابعاد سوراخ‌های مستطیل شکل در امتداد یک لبه کوچک‌تر است، که باعث می‌شود فضای بیشتری در معرض قرار گیرد. استاندارد سوپر ۸ همچنین مرز مقابل سوراخ‌ها را برای یک نوار اکسیدی اختصاص می‌دهد که می‌توان صدا را به صورت مغناطیسی روی آن ضبط کرد.

زخم کاری (مجموعه نمایش خانگی)

از انتقال یک صفحه: این یک تغییرمسیر است از صفحه‌ای که منتقل شده‌است (تغییرنام داشته‌است). این صفحه به‌عنوان تغییرمسیری به‌منظور جلوگیری از شکستن پیوندها، هم داخلی و هم خارجی، که ممکن است به نام صفحه‌ای قدیمی باشد نگه داشته شده‌است.

مختارنامه (مجموعه تلویزیونی)

مختارنامه یک مجموعه تلویزیونی پیرامون زندگی و قیام مختار ثقفی به کارگردانی داوود میرباقری است. این سریال به داستان مختار ثقفی مکنی به ابواسحاق، و چگونگی قیام او که پس از حادثه عاشورا به خونخواهی حسین بن علی برمی‌خیزد، می‌پردازد. این سریال در 45قسمت ۶۰ دقیقه‌ای از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردید.

هائیتی

هائیتی (به فرانسوی: Haïti) (کریؤل هائیتی: Ayiti) با نام رسمی جمهوری هائیتی کشوری است در جزیره هیسپانیولا در دریای کارائیب. پایتخت آن پورتو پرنس است. جمعیت این کشور ۱۱٫۳ میلیون نفر و زبان‌های رسمی آن فرانسوی و کریؤل هائیتی است.

پاکستان

پاکستان با نام رسمی جمهوری اسلامی پاکستان (به زبان اردو: اسلامی جمهوریۂ پاکستان)، کشوری در آسیای جنوبی واقع در غرب شبه قاره هند است. این کشور در جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با ایران، از شمال با افغانستان، از شرق با هندوستان، و از شمال شرق با چین هم‌مرز است. مساحت پاکستان ۸۸۱٬۹۱۳ کیلومترمربع و جمعیت آن ۲۲۸٬۹۳۵٬۱۴۵ نفر است.

جنگ در افغانستان (۲۰۰۱–اکنون)

جنگ در افغانستان، ۲۰۰۱ تا اکنون (همچنین جنگ آمریکا در افغانستان) به دوره‌ای از جنگ در افغانستان اشاره می‌کند که در پی حمله القاعده به رهبری اسامه بن لادن به نیویورک و واشینگتن در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آغاز شد. در پی آن جورج دبلیو بوش رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا به گروه طالبان هشدار داد که گروه تروریستی القاعده را از افغانستان تحویل آمریکا دهد. به دنبال خودداری طالبان از پذیرش درخواست ایالات متحده آمریکا فرمان حمله به افغانستان در ۷ اکتبر ۲۰۰۱ میلادی با نام رسمی عملیات بلندمدت آزادی (به انگلیسی: Operation Enduring Freedom) صادر شد.

رمدسیویر

رِمْ‌دِسیویر (انگلیسی: Remdesivir‎؛ تلفظ: رِم‌ْدِسیویر) که در آغاز با کد دارویی GS-5734 شناخته می‌شد، یک داروی ضد ویروس جدید از خانوادهٔ آنالوگ‌های نوکلئوزید است. این دارو را شرکت دارویی گیلیاد جهت درمان بیماری ویروسی ابولا و عفونت‌های ویروس ماربورگ ساخت، اما به‌تدریج مشخص گردید که خاصیت ضد ویروسی علیه سایر ویروس‌های تک‌رشته‌ای RNA نظیر ویروس سین‌سیشیال تنفسی، ویروس خونین، ویروس تب لاسا، ویروس نیپا، ویروس هِـندرا و خانوادهٔ کروناویروسها (شامل کروناویروس مرس و سارس) هم دارد. هم‌اکنون این دارو بر روی کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ و عفونت‌های هنیپاویروس در حال مطالعه و بررسی است.

جنگ شوروی در افغانستان

جنگ شوروی - افغانستان به ۹ سال (۶جدی/دی ۱۳۵۸ش ـ ۲۶ جدی/دی ۱۳۶۷ش) حضور و درگیری نظامیان اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان برای پشتیبانی از دولت کمونیست جمهوری دموکراتیک افغانستان در مقابل نیروهای مجاهدین افغان و داوطلبان خارجی عرب اطلاق می‌شود. در ۶ جدی/دی ۱۳۵۸ش (۲۴ دسامبر ۱۹۷۹م) به فرمان لئونید برژنف رهبر شوروی، سپاه چهلم این کشور از طریق مرزهای شمالی وارد افغانستان شد و در دوران میخائیل گورباچف آخرین رهبر این اتحادیه و براساس توافق ژنو (فروردین ۱۳۶۷ش/آپریل ۱۹۸۸م) عقب‌نشینی نیروهای شوروی در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۶۷ (۱۵ می ۱۹۸۸) آغاز و آخرین گروه در ۲۶ بهمن ۱۳۶۷ (۱۵ فوریه ۱۹۸۹) از افغانستان خارج شدند. این جنگ بیش از یک میلیون کشته و نزدیک به پنج میلیون مهاجر و آواره بر جای گذاشت.

عبیدالله بن زیاد

عبیدالله بن زیاد بن ابیه مشهور به ابن مرجانه یا ابن زیاد (۲۸ ه‍.ق - ۶۷ ه‍.ق) فرمانده نظامی مشهور امویان و از عوامل اصلی کشته شدن حسین بن علی و همراهانش بود. وی از کنیزی به نام مرجانه زاده شد. برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خوانده‌اند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد.

علی‌اکبر

علی بن حسین (به عربی علي بن الحسين؛ ۱۱ شعبان ۳۳ هجری قمری – ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری) معروف به علی‌اکبر فرزند ارشد حسین بن علی و مادرش لیلا دختر ابی مره است. او در حالی که ۲۵ سال سن داشت اولین نفر از بنی‌هاشم بود که به میدان نبرد در واقعه کربلا رفت و شهید شد. بدن او هنگام مجروح شدنش توسط دشمن تکه‌تکه شد.

صدیقه مسعود

صدیقه مسعود (زادهٔ ۱۹۷۱ در پنجشیر) همسر احمد شاه مسعود، از فرماندهان نظامی مجاهدین و وزیر دفاع پیشین افغانستان بود.

ارشا اقدسی

ارشا اقدسی (۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۱ – ۱۳ مرداد ۱۴۰۰) بدل‌کار و طراح صحنه های اکشن و ورزشکار ایرانی بود. او در طول حرفهٔ خود در فیلم‌های گوناگونی نظیر اسکای‌فال (۲۰۱۲)، مرگ روشنایی (۲۰۱۴) و کونگ فو یوگا (۲۰۱۷) ایفای نقش کرده‌بود. او بنیان‌گذار بدلکاران ۱۳ بود.

واکسن کووید-۱۹ فایزر–بیوان‌تک

واکسن کووید-۱۹ فایزر–بیواِن‌تِک (به انگلیسی: Pfizer–BioNTech COVID-19 vaccine) با کد BNT162b2 که بیشتر به‌عنوان واکسن کووید-۱۹ فایزر شناخته می‌شود، یک واکسن جهت پیشگیری از بیماری کووید-۱۹ است. این واکسن توسط شرکت آلمانی بیوان‌تک توسعه داده شده و توسط شرکت آمریکایی فایزر با نام تجاری Comirnaty تولید و توزیع شده‌است. این واکسن همچنین با همکاری و مشارکت شرکت بیوان‌تک و شرکت چینی داروسازی فوسان، با نام واکسن کووید-۱۹ فوسان–بیوان‌تک نیز تولید می‌شود.این واکسن به‌صورت دو دوز با فاصله سه هفته و به شکل تزریق عضلانی تجویز می‌شود.مجوز استفاده از این واکسن برای افراد بالای ۱۲ سال در برخی از کشورها صادر شده‌است.

مردمان هزاره

هزاره‌ها یکی از اقوام فارسی‌زبان بومی افغانستان و کشورهای همجوار می‌باشند که در تمام مناطق افغانستان، عمدتاً در مناطق مرکزی موسوم به هزاره‌جات یا هزارستان زندگی می‌کنند و به زبان دری با لهجه هزارگی صحبت می‌کنند. با توجه به منابع مختلف هزاره ۳۰ درصد نفوس افغانستان را شامل می‌شوند.هزاره‌ها یکی از سومین گروه قومی عمده در افغانستان می‌باشند. اقلیت‌های بزرگی از هزاره‌ها بیشتر در کویته، پاکستان و نیز برخی از آنان در ایران جامعه هزاره را شکل داده‌اند.

حملات ۱۱ سپتامبر

حملات ۱۱ سپتامبر که بیشتر در زبان انگلیسی ۹/۱۱ (نُه، یازده) خوانده می‌شود، سلسله‌ای از حملات انتحاری در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ توسط گروه تروریستی القاعده در خاک ایالات متحده آمریکا بود. در این حادثه نوزده تن از عناصر القاعده، چهار هواپیمای تجاری-مسافربری را ربودند. هواپیماربایان دو هواپیما را در فاصله‌های زمانی گوناگون به برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک کوبیدند.

پشتونوالی

پَشتونوالی (به پشتو: پښتونوالی و نیز: پختونوالی) نظام و سنت رفتاری قبیله‌ای در میان پشتون‌ها است. پشتون‌ها ساکن در افغانستان و پاکستان هستند. پشتونوالی (به فارسی پشتون‌گری) حکم قانون اساسی پشتون‌ها را دارد و موضوع آن بیشتر مربوط به پاسداری از خانواده، طایفه، ملت و آبرو است.قوانین پشتونوالی بسیار قدیمی هستند و از سنت‌های کهن قبیله‌ای پیش از اسلام ریشه می‌گیرند.

زلمی خلیل‌زاد

زَلمِی خلیل‌زاد (به پشتو: ځلمی خلیل زاد)(متولد: ۲۲ مارس ۱۹۵۱) نمایندهٔ ویژهٔ ایالات متحده برای صلح افغانستان است. خلیل‌زاد سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد در دوره جرج دابلیو بوش و مدت کوتاهی در دوره باراک اوباما بود. وی بالاترین مقام افغان در دولت جورج دبلیو بوش بود.

آمیزش جنسی بدون دخول

آمیزش جنسی بدون مقاربت یا رابطه جنسی غیردخولی نوعی فعالیت جنسی است که معمولاً شامل دخول جنسی نمی‌شود. این گونه از فعالیت جنسی عموماً شامل روش‌های دخولی آمیزش جنسی مانند آمیزش جنسی از راه واژن، آمیزش جنسی مقعدی و آمیزش جنسی دهانی نمی‌شود؛ اما دربردارنده انواع گوناگون فعالیت‌های جنسی یا غیرجنسی است، مانند آلت به آلت مالی، خودارضایی متقابل، بوسه و بغل کردن. برخی از اشکال آمیزش جنسی بدون دخول گاهی می‌توانند شامل جنبه‌های دخولی بشوند مانند دخول‌هایی که ممکن است حاصل نوعی از فعالیت‌های دخولی‌ای مانند انگشت کردن یا آمیزش جنسی دهانی باشند.افراد بنا به دلایل گوناگون آمیزش جنسی بدون مقاربت را انتخاب می‌کنند، ازجمله به عنوان نوعی از عشق‌بازی یا به عنوان نوعی از آمیزش جنسی اولیه قبل از سکس.

اقوام افغانستان

افغانستان کشوری چند قومیتی است و گروهای قومی مانند:تاجیک‌ها، هزاره‌ها، پشتون‌ها، ازبک‌ها‌، ایماق‌ها، ترکمن‌ها، بلوچ‌ها، نورستانی‌ها، پشه‌ای‌ها، قزلباش‌ها، براهویی‌ها، پامیری‌ها، سادات و برخی دیگر قوم‌ها در آن زندگی دارند. بزرگ‌ترین گروه‌های قومیتی تاجیک‌ها، پشتون‌ها، هزاره‌ها و ازبک‌ها هستند.

کابل

کابُل، پایتخت افغانستان مطابق تخمین سال ۲۰۲۰ با جمعیتی حدود ۴٬۲۰۰٬۰۰۰ نفر و مساحتی حدود ۱٬۰۲۳ کیلومتر مربع است که در ولایت کابل واقع شده‌است. مرکز این شهر، شامل بافت کهنه و قدیمی آن می‌باشد که مناطق پل خشتی، خوابگاه، کاه فروشی، مرادخانی، ده افغانان، چنداول، شوربازار، سراجی و باغ علیمردان را در بر می‌گیرد. کابل همراه با دیگر توابع (ولسوالی‌ها)، جمعیتی بالغ بر ۴٬۳۷۲٬۹۷۷ میلیون نفر و مساحتی در حدود ۴۲۵ کیلومتر مربع دارد و در آن از همهٔ قومیت‌های اصلی افغانستان زندگی می‌کنند.

اومایارا سانچز

اومیارا سانچز گارزون (اسپانیایی: Omayra Sanchez‎ زاده ۲۸ اوت ۱۹۷۲ – درگذشته در ۱۶ نوامبر ۱۹۸۵) دختری اهل کلمبیا بود که در فاجعهٔ آرمرو در حالی که تنها ۱۳ سال داشت در میان گل‌رود حاصل از آوار و یخ جان داد. پس از اینکه گل‌رود خانهٔ او را کاملاً نابود کرد، سانچز در میان مخروبهٔ خانهٔ خود به دام افتاده و پس از ۶۰ ساعت بر اثر قانقاریا یا سرمازدگی جان داد. شجاعت و وقار او در این هنگام تسکینی برای کارگران و آرام‌خاطری برای روزنامه‌نگاران بود.

آمیزش جنسی مقعدی

آمیزش جنسی مقعدی یا سکس آنال نام گونه ای از آمیزش جنسی است که در آن برای لذت جنسی، یک آلت مردی برآمده وارد مقعد و راست‌روده دیگری می‌شود. دیگر انواع رابطهٔ جنسی مقعدی با انگشت کردن یا اسباب‌بازی‌های جنسی در ناحیهٔ مقعد صورت می‌گیرد همچنین آمیزش جنسی دهانی که بر روی این ناحیه صورت گیرد (مقعدلیسی و میخ‌زنی) نیز از گونه‌های دیگر رابطهٔ جنسی مقعدی است. البته نام رابطهٔ جنسی مقعدی بیشتر برای اشاره به ورود آلت جنسی مردانه در مقعد است با این حال برای جدا کردن آن از دیگر انواع این رابطه (مانند خودارضایی مقعدی)، برای نوع اول از نام دخول مقعدی استفاده می‌شود.بسیاری گمان می‌کنند رابطهٔ جنسی مقعدی تنها ویژهٔ در مردان است در حالی‌که پژوهش‌ها نشان داده همهٔ مردان همجنس‌گرا رابطهٔ مقعدی ندارند و البته رابطهٔ مقعدی میان دگرجنس‌گرایان چندان کم نیست.

محمدرضا پهلوی

محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ – ۵ مرداد ۱۳۵۹) که به محمدرضاشاه پهلوی و شاه نیز شهرت دارد و تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با عنوان رسمی اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه آریامهر خطاب می‌شد، دومین و آخرین پادشاه دودمان پهلوی و آخرین پادشاه ایران از ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بود. محمدرضاشاه در پی استعفای پدرش رضاشاه و پس از سوگند در مجلس شورای ملی به پادشاهی رسید و با انقلاب ۱۳۵۷ برکنار شد. او حاصل ازدواج رضاشاه و تاج‌الملوک آیرملو بود.

پرچم افغانستان

پرچم افغانستان برای اولین بار در ۱۴ جدی/دی ۱۳۸۲ (۰۲۰۰۴−۰۱−۰۴ ۴ ژانویه ۲۰۰۴) به رسمیت شناخته شد و همچنین دارای تناسب ۲:۳ می‌باشد. بلندترین پرچم افغانستان بر بالای تپه بی‌بی مهرو در منطقه وزیر اکبرخان کابل برافراشته و بالا رفته است.

شخص سوم

شخص سوم (انگلیسی: Third Person‎) فیلمی در ژانر درام و رمانتیک به کارگردانی پل هگیس است که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد.

فهرست رئیس‌جمهورهای افغانستان

افغانستان دارای نظام جمهوری به صورت متناوب از سال‌های ۱۹۷۳ تا ۱۹۹۲ و از ۲۰۰۱ تاکنون می‌باشد. در دیگر زمان‌ها توسط پادشاه و بعد از آن توسط رژیم‌های مجاهدین و طالبان اشغال شده و اداره می‌گردید. پیش از ۱۹۷۳ کشور توسط پادشاه اداره می‌شد.

شب‌های مافیا

شب‌های مافیا یک مجموعه نمایش خانگی ایرانی به کارگردانی سعید ابوطالب است که بر اساس بازی مافیا ساخته شده‌است. در هر فصل از این مجموعه، ۱۲ شرکت‌کننده از میان بازیگران سینما و تلویزیون و سایر افراد مشهور به بازی دعوت می‌شوند و آنها به اتفاق برگزارکننده برنامه، بازی را به صورت رئال (واقعی) و بدون دخالت گروه کارگردانی انجام می‌دهند. نخستین قسمت این برنامه در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۹۹ توسط سامانه فیلیمو منتشر شد.

شاهین نجفی

مرتضی نجفی پور مقدم (زاده ۱۹ شهریور ۱۳۵۹) که با نام حرفه‌ای شاهین نجفی شناخته می‌شود، خواننده، ترانه‌نویس، تهیه‌کنندۀ موسیقی و نویسندۀ ایرانی است. او فعالیت در موسیقی را از سال ۱۳۷۹ در سبک‌های رپ و راک آغاز کرد.شاهین نجفی، تا قبل از مهاجرت به آلمان، در سال ۲۰۰۵ میلادی، در ایران، یک موسیقی‌دان زیرزمینی و فعال سیاسی بود. وی پس از مهاجرت به آلمان، تاکنون به فعالیت خود در موسیقی رپ و راک و موضوعات سیاسی و اجتماعی و مدنی ادامه داده‌است.

مختار ثقفی

مختار بن ابوعبید ثقفی (عربی: المختار بن أبي عبيد الثقفي‎؛ ۱ هجری-۶۷ هجری؛ حدود ۶۲۲ – ۳ آوریل ۶۸۷ میلادی) قیام‌کننده‌ای طرفدار علویان بود که مقر اصلی‌اش در کوفه قرار داشت. او در سال ۶۸۵ م قیامی را علیه خلافت اموی و نیز عبدالله بن زبیر آغاز کرد و بر بیشتر نواحی عراق چیره شد و توانست به مدت هجده ماه بر آن فرمانروایی کند. مختار از قبیله ثقیف بود و در طائف متولد شد.

عبدالمالک ریگی

عبدالمجید ریگی مشهور به عبدالمالک ریگی (زادهٔ ۱۳۵۸ – درگذشتهٔ ۳۰ خرداد ۱۳۸۹) رهبر پیشین گروه ستیزه‌جوی جندالله بود که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت مسلحانه می‌کرد. گروه وی از سوی جمهوری اسلامی ایران، دولت پاکستان و ایالات متحده آمریکا به عنوان «یک گروه تروریستی» شناخته شده و متهم به «قاچاق مواد مخدر، آدم‌ربایی و ترور برخی از مردم عادی و نظامیان ایرانی به ویژه اعضای سپاه پاسداران» بود. ریگی در اسفند ۱۳۸۸ توسط وزارت اطلاعات ایران دستگیر شد و پس از آن گروه جندالله، محمدظاهر بلوچ را به عنوان جانشین وی معرفی کرد.پس از انتشار اعترافات ریگی توسط جمهوری اسلامی ایران و ادعای حمایت آمریکا از وی، وزارت دفاع آمریکا ادعای حمایت از گروهک جندالله و حضور عبدالمالک ریگی در مرکز ارتش آمریکا را رد کرد.

حسن رحیم‌پور ازغدی

حسن رحیم‌پور ازغدی (زاده ۱۳۴۳ در شهرستان مشهد) عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. وی هر گونه گرایش حزبی را که به وی نسبت داده می‌شود را مردود می‌داند. او از ۲۵ اسفند ۱۳۸۱ به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد.

فهرست کشورها بر پایه جمعیت

این نوشتار فهرستی از کشورها و قلمروهای وابسته بر پایۀ جمعیت است. در این فهرست نام کشورهای مستقل، قلمروهای وابستهٔ مسکونی و در برخی موارد کشورهای تابع بر اساس استاندارد ایزو ۳۱۶۶-۱ آورده شده‌است. برای مثال پادشاهی متحد بریتانیا و قلمروهای وابسته به آن به صورت یک نهاد واحد فرض شده‌اند اما کشورهای تابع پادشاهی هلند به طور جداگانه آورده شده‌اند.

شبکه حقانی

شبکهٔ حقانی یک گروه شبه‌نظامی در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان است. مقر اصلی این شبکه دقیقاً معلوم نیست اما به نظر می‌رسد وزیرستان شمالی واقع در مناطق قبیله‌ای فدرال پاکستان مهمترین پایگاه این شبکه باشد. هر چند این گروه در مناطق مختلف مرزی افغانستان به ویژه پکتیا، پکتیکا و خوست و پاکستان فعالیت دارد.

سقوط کابل (۲۰۲۱)

سقوط کابل یا سقوط دولت افغانستان، به وقایعی در دوره‌‌ی پایانی جنگ آمریکا در افغانستان و هجوم طالبان اشاره می‌کند، که در پی آن در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ (۲۴ مرداد ۱۴۰۰) رئیس‌جمهور اشرف غنی از کشور فرار کرد و طالبان پس از ۲۰ سال کنترل دوبارهٔ افغانستان را بدست گرفت. پیشبرد طالبان با حملهٔ سنگین از حومه و خاموشی و قطع برق در سراسر شهر آغاز شد؛ کمی بعد این پیشروی‌ها متوقف شد چرا که هیئت طالبان خواستار از سرگیری مذاکرات با دولت افغانستان برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت بودند.مذاکرات بین طرفین پرتنش اعلام شد و طالبان درخواست انتقال صلح آمیز قدرت را نمود، دولت تمایل خود را برای تسلیم مسالمت آمیز کابل به شورشیان اعلام کرد. دولت درخواست کرد که قدرت به یک دولت انتقالی منتقل شود، در حالی که طالبان اعلام کرد که خواهان انتقال کامل قدرت هستند.

ناپروکسن

ناپروکسن (به انگلیسی: Naproxen) که تحت نام تجاری آلو (به انگلیسی: Aleve) و نام‌های دیگر فروخته می‌شود، یکی داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی است که برای تسکین درد، درد قاعدگی، بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم مفصلی و تب استفاده می‌شود. این دارو به‌صورت خوراکی مصرف می‌شود. ناپروکسن در فرمول‌های حاوی مستقیم (حاوی ترکیب شیمیایی ناپروکسن بدون واسطه) و غیرمستقیم (حاوی واسطه‌ای برای ترکیب شیمیایی ناپروکسن که موجب تاخیر در آزادسازی آن می‌شود) وجود دارد.

فیلم پورنو

فیلم‌های پورنوگرافی (پورنو) یا فیلم هرزه یا فیلم سوپر فیلم‌های وابسته به عشق شهوانی یا فیلم‌های جنسی، فیلم‌هایی هستند که موضوعات صریح و بی پرده جنسی را به منظور تحریک جنسی و رضایت بیننده ارائه می‌دهند. فیلم‌های پورنوگرافی تخیلات جنسی را ارائه می‌دهند و معمولاً شامل مواد محرک اروتیک مانند برهنگی (سافتکور) و آمیزش جنسی (هاردکور) هستند. گاهی اوقات بین فیلم‌های «وابسته به عشق شهوانی» و «پورنوگرافیک» تمایز گذاشته می‌شود، زیرا دسته اخیر حاوی سکسوالیته صریح تری است و بیشتر بر تحریک تمرکز دارد تا داستان سرایی، اما تمایز بسیار ذهنی است.

مقعدلیسی

مقعدلیسی یا کون‌لیسی (به انگلیسی: Anilingus) نام عملی جنسی و نوعی سکس دهانی است که میان دو فرد انجام می‌گیرد. در این عمل فردی به‌وسیلهٔ دهان، لب، زبان و دندان خود مقعد فرد دیگری را تحریک می‌کند. مقعدلیسی می‌تواند در هر گرایش جنسی برای لذت شخصی یا تحقیر جنسی مورد استفاده قرار گیرد.

گرد مولر

گرهارد "گرد" مولر (آلمانی: Gerhard "Gerd" Müller‎) ملقب به مولر افسانه‌ای (۳ نوامبر ۱۹۴۵ – ۱۵ اوت ۲۰۲۱) بازیکن فوتبال اهل آلمان بود.مولر در هشت سال بازی در تیم ملی فوتبال آلمان مجموعاً ۶۲ بازی برای این تیم انجام داد و ۶۸ گل به ثمر رسانید (به‌طور میانگین بیش از یک گل در هر بازی). وی یکی از بهترین گلزنان تاریخ فوتبال جهان بود. آمار نشان می‌دهد گرد مولر بالاتر از پله و بعد از جوزف بیکان با ۱۴۶۱ گل دومین گلزن برتر جهان بود.

جنگ ایران و عراق

جنگ ایران و عراق یا جنگ هشت‌ساله که در ایران با نام جنگ تحمیلی و دفاع مقدس نیز شناخته می‌شود و در بسیاری از منابع عربی و بعضی منابع غربی از آن با عنوان جنگ اول خلیج یاد شده است و در زمان صدام حسین در عراق با نام قادسیهٔ صدام از آن یاد می‌شد، طولانی‌ترین جنگ متعارف در قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال به طول انجامید. جنگ به صورت رسمی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برابر ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ آغاز شد. در این روز درگیری‌های پراکنده مرزی دو کشور با یورش هم‌زمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد، هرچند مقامات عراقی معتقد بودند که جنگ از ۱۳ شهریور ۱۳۵۹ برابر با ۴ سپتامبر ۱۹۸۰ با حملات توپخانه‌ای ایران به شهرهای مرزی عراق آغاز شده‌است.

مجاهدین افغانستان

مجاهدین افغانستان نام عمومی گروه‌های متعدد چریکی افغانیِ مخالف حکومت جمهوری دمکراتیک افغانستان بود که از زمان روی کار آمدن این حکومت در اواخر دهه ۱۹۷۰ وارد جنگ علیه آن و نیروهای شوروی شدند. نبردهای این گروه‌ها منجر به خروج ارتش شوروی از افغانستان در سال ۱۹۸۹ و سرنگونی حکومت افغانستان در سال ۱۹۹۲ شد. پس از آن به دلیل به توافق نرسیدن گروه‌های مجاهدین بر سر تقسیم قدرت جنگ داخلی افغانستان میان آن‌ها آغاز شد که تا زمان سقوط حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ ادامه داشت.

ببرک کارمل

بَبرَک کارمَل سیاست‌مدار کمونیست افغانستان، نظریه‌پرداز لنِنیست و از اعضای کمیته مرکزی حزب دمکراتیک خلق افغانستان بود. او ریاست‌جمهوری افغانستان را در دهه ۱۹۸۰ میلادی بر عهده داشت. او سیاست‌مداری افغان بود که از ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۶ در دوران مداخلهٔ شوروی سومین رئیس‌جمهور جمهوری دموکراتیک افغانستان بود.

رضاشاه

رضا پهلوی (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ – ۴ مرداد ۱۳۲۳) که به رضاشاه شهرت دارد و با عنوان رسمی اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه خطاب می‌شد، از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ خورشیدی پادشاه ایران بود. او که بنیان‌گذار دودمان پهلوی است، پیش‌تر از ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲ وزیر جنگ و از ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ نخست‌وزیر ایران بود. رضاشاه ابتدا تلاش ناکامی در جهت جمهوری‌خواهی کرد و سرانجام در سال ۱۳۰۴ پس از انحلال سلسله قاجار به پادشاهی رسید.

همه‌چیز آنجاست

همه چیز آنجاست یک مجموعه تلویزیونی ایرانی در ژانر اجتماعی، درام و عاشقانه به کارگردانی شهرام شاه‌حسینی و ساخته سال ۱۳۹۳ است. این سریال محصول شبکه سوم سیما است. خواننده تیتراژ آن علی لهراسبی است.

سیامند رحمان

سیامند رحمان (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۶۷ در اشنویه - درگذشته ۱۱ اسفند ۱۳۹۸) وزنه‌بردارسنگین وزن ایرانی بود. وی قهرمان پارالمپیک لندن ۲۰۱۲ و پارالمپیک ریو ۲۰۱۶ و دارندهٔ پنج طلا و یک نقرهٔ جهان در ردهٔ جوانان و بزرگ‌سالان بود. وی همچنین سه نشان زرین از بازی‌های پاراآسیایی گوانگجو ۲۰۱۰، اینچئون ۲۰۱۴ و جاکارتا ۲۰۱۸ به‌دست‌آورد.

حمله اعراب به ایران

این مقاله بخشی از فتوحات مسلمانان است حملهٔ اعراب به ایران یا اشغال ایران به دست مسلمانان به مجموعه حملاتی به امپراتوری ساسانی در قرن هفتم میلادی اشاره دارد که از سال ۶۳۳ میلادی در زمان خلافت ابوبکر شروع شد، در زمان عمر به اوج خود رسید و در زمان عثمان منتهی به سقوط کامل دولت ساسانی در سال ۶۵۱ میلادی (مطابق با سال ۳۰ هجری قمری) و کشته شدن یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانیان، شد. این حملات همچنین باعث افزودن ایران به قلمرو خلافت اسلامی شد. فتح (و در واقع، اشغال) ایران، سرآغاز فرایند تدریجی گرویدن ایرانیان به اسلام بود که چند قرن طول کشید.

جمعیت‌شناسی افغانستان

جمعیت افغانستان براساس برآورد ۲۰۱۹ بانک جهانی برابر سی و هشت میلیون تن میباشد. انتظار میرود جمعیت افغانستان پس از صدور شناسنامه الکترونیک به طور دقیق مشخص گردد ولی اکنون آمارها بر حدس و گمان است. در افغانستان هیچ‌گونه سرشماری رسمی تا کنون صورت نگرفته و بسیاری از این آمارها براوردهایی می‌باشد که همواره مورد اعتراض بسیاری از اقوام و گروه‌ها قرار گرفته‌است.

آریانا سعید

آریانا سعید خواننده، آهنگساز و ترانه‌سرای متولد کابل، در کشور افغانستان است. ترانه‌های او در میان افغان‌ها بسیار محبوب و مشهور است. او همچنین به عنوان داور در سری مسابقات ستاره افغان و همین‌طور به عنوان داور در مسابقه بین‌المللی بهترین جهان The Best World's حضور دارد.

قضیب‌لیسی

قضیب‌لیسی، احلیل‌نوازی یا کیرخوری (به انگلیسی: Fellatio) یا به فارسی دری کیرچوشی به نوعی آمیزش جنسی دهانی به شکل تحریک دهانی آلت تناسلی مرد توسط شریک جنسی یا خود شخص (خودقضیب‌لیسی) گفته می‌شود. این عمل شامل تحریک جنسی آلت تناسلی توسط دهان، لب، زبان و حلق است. این عمل به‌منظور نزدیکی جنسی یا تحریک شهوانی به‌کار می‌رود.

مهدی قایدی

مهدی قایدی (زادهٔ ۱۴ آذر ١٣٧٧) بازیکن فوتبال اهل ایران است که در پست بازیکن میانی برای باشگاه فوتبال استقلال تهران در لیگ برتر خلیج فارس بازی می‌کند.

آلت مردی

آلت مردانه یا آلت تناسلی مرد، به زبان عامیانه کیر (به انگلیسی: penis)، اندامی است فاقد استخوان و متشکل از غضروف در انسان مرد که بافت نعوظی آن از سه سیلندر (دو عدد جسم غاری (به انگلیسی: Corpus cavernosum) و یک عدد جسم اسفنجی (به انگلیسی: Corpus Spongiosum) به طولی حدود ۱۲٫۹ تا ۱۵ سانتیمتر و قطر حدود ۴ سانتیمتر تشکیل شده‌است. در زیر آلت تناسلی، کیسه بیضه قرار دارد. از آلت مردانه برای آمیزش جنسی، خود ارضایی و دفع ادرار استفاده می‌شود.

اوج لذت جنسی

اوج لذت جنسی، رَبوخه، اوج‌کامش، اُرگاسم (به انگلیسی: orgasm)، حالت فرح‌بخش روانی و جسمانی است که بر اثر تحریک جنسی به دست می‌آید که در مردان با انزال همراه است. به هنگام ارگاسم ماهیچه‌های لگنی منقبض شده و رعشه‌های خفیفی در بدن زن و مرد روی می‌دهد. در زنان، هنگام ارگاسم نوک پستان‌ها سیخ و برانگیخته و سفت می‌شود، سوراخ مقعد زنان سریعاً باز و بسته و کلیتوریس آن‌ها بزرگ و پرخون می‌شود.

آمیزش جنسی دهانی

آمیزش دهانی (به انگلیسی: Oral sex) نام گونه‌ای از آمیزش جنسی در انسان است، که در آن تلاش می‌شود تا اندام شریک جنسی فرد با کمک دهان، دندانها، زبان و حلق تحریک شود. در این گونه رفتار، شخص برای شریک جنسی‌اش یا هر دو به‌طور همزمان اندام جنسی طرف مقابل را به وسیله دهانشان تحریک می‌کنند. نام‌های شناخته شدهٔ این گونه از آمیزش در زبان فارسی به ترتیب، قضیب‌لیسی یا ساک زدن (گرفته شده از فعل انگلیسی Suck به معنی مکیدن) و فرج‌لیسی یا کس‌لیسی است.

حکومت اسلامی عراق و شام - استان خراسان

از انتقال یک صفحه: این یک تغییرمسیر است از صفحه‌ای که منتقل شده‌است (تغییرنام داشته‌است). این صفحه به‌عنوان تغییرمسیری به‌منظور جلوگیری از شکستن پیوندها، هم داخلی و هم خارجی، که ممکن است به نام صفحه‌ای قدیمی باشد نگه داشته شده‌است.

جنگ جهانی دوم

جنگ جهانی دوم دومین جنگ جهانی بود که از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ میلادی طول کشید. بیشتر کشورهای جهان از جمله قدرت‌های بزرگ در این جنگ شرکت کردند و کم‌کم در قالب دو اتحاد نظامی در برابر هم قرار گرفتند. دستهٔ نخست، متفقین و دستهٔ دوم نیروهای محور یا متحدین نام داشتند.

معصومیت ازدست‌رفته

معصومیت ازدست‌رفته یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی به کارگردانی داوود میرباقری محصول سال ۱۳۸۲ است.

کوو ایران برکت

کووایران برکت یک نمونه واکسن کووید-۱۹ است که توسط گروه صنعتی ایرانی شفا فارمد، از شرکت‌های وابسته به گروه دارویی برکت به مالکیت ستاد اجرایی فرمان امام تولید شده‌است. متولیان تولید آن، تست حیوانی واکسن را موفقیت‌آمیز خواندند، همچنین کووایران برکت از سوی سازمان غذا و داروی ایران برای آزمایش بر روی انسان نیز تأییدیه دریافت نموده‌ است و تزریق فاز سوم انسانی آن در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ در ایران آغاز گردید.کووایران برکت به فاز نهایی مطالعات بالینی خود رسیده‌است.بر اساس گفته‌های محمد مخبر، رئیس وقت ستاد اجرایی فرمان امام، هدف‌گذاری گروه برکت، خودکفایی ایران در زمینه واکسن تا بهار سال ١۴٠٠ و سپس صادرات آن بوده است. بر این اساس، گروه برکت وعده تولید دو تا سه میلیون دز واکسن در ماه از اسفند ۹۹ تا خرداد ١۴٠٠، و فاز صنعتی با ظرفیت تولید ۱۲ تا ۱۵ میلیون دز در ماه، از اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد ١۴٠٠ را داده است.

تاریخ افغانستان

تاریخ افغانستان به حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، زمانی که افغانستان تحت شاهنشاهی هخامنشی قرار داشت، اشاره می‌کند. اگرچه شواهد نشان می‌دهد که درجه‌ای پیشرفته از فرهنگ زندگی شهرنشینی حدود ۳۰۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح هنگام ورود این مهاجرین به فلات ایران در این سرزمین وجود داشت. اگر چه افغانستان به عنوان یک کشور قدمت زیادی ندارد و با تأسیس امپراتوری درانی در سال ۱۷۴۷ تشکیل شده‌است.