ویکی‌پدیای فارسی صد پربیننده

اوکراین

اوکراین ( آوا به اوکراینی: Україна، به روسی: Украина)، کشوری در اروپای شرقی است. این کشور، دومین کشور از نظر وسعت در اروپا بعد از روسیه است که در شرق و شمال شرقی با روسیه هم-مرز است. همچنین اوکراین دارای مرز مشترک با بلاروس از شمال؛ لهستان، اسلواکی و مجارستان از غرب؛ رومانی و مولداوی از جنوب و دارای خط ساحلی با دریای آزوف و دریای سیاه است.

چچن

جمهوری چچن (به روسی: Чеченская Республика)، (به چچنی:Noxçiyn Respublika Noxçiyçö) یا چچنستان یا چچنیا یکی از جمهوری‌های خودمختار روسیه است. جمعیت این جمهوری در سرشماری سال ۲۰۰۲ میلادی ۱٬۱۰۳٬۶۸۶ نفر بوده و پایتخت و بزرگترین شهر آن شهر گروزنی است.

ناتو

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو (به انگلیسی: North Atlantic Treaty Organization با مخفف NATO) (به فرانسوی: Organisation du traité de l'Atlantique Nord با مخفف OTAN)، در ۴ آوریل ۱۹۴۹ میلادی (۱۵ فروردین ۱۳۲۸) با هدف دفاع جمعی در واشینگتن دی.سی. پایه‌گذاری شد و هم‌اکنون ۳۰ عضو دارد.قلب پیمان ناتو مادهٔ ۵ آن است که در آن کشورهای امضاکننده توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو تلقی کنند و به مقابله آن برخیزند.مطابق ماده ۱۴ و پایانی این پیمان، متون انگلیسی و فرانسوی آن هر دو معتبر هستند، پیمان نزد دولت ایالات متحده آمریکا سپرده می‌شود و مطابق وظیفه دولت ایالات متحده نیز نسخه‌های مورد تأیید آن را برای دولت‌های امضاکننده پیمان می‌فرستد. ناتو در حال حاضر بزرگترین پیمان نظامی در جهان است و با پیوستن مونته‌نگرو و مقدونیه شمالی، اعضای آن به ۳۰ کشور رسیده‌است.

سجاد غریبی

سجاد غریبی (زادهٔ ۲۸ آذر ۱۳۷۰) ورزشکار رشتهٔ پاورلیفتینگ اهل ایران است. از او با عنوان‌هایی همچون «هالک ایرانی» یا «هرکول ایرانی» یاد شده‌است.

ولادیمیر پوتین

ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین (زادهٔ ۷ اکتبر ۱۹۵۲) سیاستمدار روسی و افسر اطلاعاتی سابق است که اکنون رئیس‌جمهور روسیه است. او از ۲۰۱۲ میلادی در این سمت در حال خدمت است و پیش از آن نیز از ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۸ میلادی نیز این سمت را بر عهده داشت. همچنین او از ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۰ میلادی و مجدداً از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ نیز نخست‌وزیر بود.

ولودیمیر زلنسکی

ولودیمیر الکساندرویچ زلنسکی (روسی: Владимир Александрович Зеленский؛ IPA: [vlɐˈdʲimʲɪr ɐlʲɪˈksandrəvʲɪtɕ zʲɪˈlʲenskʲɪj]؛ زادهٔ ۲۵ ژانویهٔ ۱۹۷۸) کمدین و رئیس‌جمهور کنونی اوکراین است. وی ۲۱ آوریل ۲۰۱۹ بدون پیشینهٔ کار سیاسی و با پیروزی بر رئیس‌جمهور پیشین اوکراین پترو پروشنکو با بدست آوردن ۷۰ درصد آرا به عنوان رئیس‌جمهور اوکراین انتخاب شد. زلنسکی در مجموعه تلویزیونی طنز خادم ملت که در سال ۲۰۱۵ (میلادی) ساخته شد نقش رئیس‌جمهور تصادفی اوکراین را بازی کرد.

کشورهای عضو ناتو

ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) (به انگلیسی: North Atlantic Treaty Organization با مخفف NATO) یک اتحاد بین‌المللی که متشکل از ۳۰ کشور، از آمریکای شمالی و اروپا است که بعد از امضا پیمان آتلانتیک شمالی در ۴ آوریل ۱۹۴۹ میلادی (۱۵ فروردین ۱۳۲۸) تشکیل شد. ماده پنج پیمان این کشورها اینست که اگر یک حمله مسلحانه علیه یکی از کشورهای عضو رخ دهد، باید آن را یک حمله علیه همه کشورهای عضو در نظر گرفت؛ و سایر اعضا در صورت لزوم باید عضو مورد حمله را با نیروهای مسلح کمک کنند.از ۲۹ کشور عضو ناتو، دو کشور در آمریکای شمالی (کانادا و ایالات متحده آمریکا) و ۲۶ کشور در اروپا واقع شده‌اند. این در حالی ایست که ترکیه در اوراسیا قرار دارد.

روسیه

روسیه (به روسی: Россия، واج‌نویسی: راسیا) با نام رسمی فدراسیون روسیه (Российская Федерация، واج‌نویسی: راسیسکایا فدراتسیا) که در روسیه آر. اف (Рф) نیز خطاب می‌شود، پهناورترین کشور جهان است که در شمال اوراسیا قرار دارد. این کشور در آسیای شمالی و اروپای خاوری واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی؛ و نیز با دریای کاسپی، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد.

جنگ جهانی دوم

جنگ جهانی دوم دومین جنگ جهانی بین سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ بود که بیشتر کشورهای جهان از جمله قدرت‌های بزرگ در آن دخیل شدند. نیروهای تقابل‌گر در قالب دو اتحاد نظامی در برابر هم قرار گرفتند و با این دو اتحاد نظامی، یک جنگ تمام‌عیار به راه انداختند که در اثر آن، بیش از صد میلیون نفر در بیش از ۳۰ کشور جهان درگیر شدند. بیشتر شرکت کنندگان در این جنگ، تمام قدرت اقتصادی، صنعتی و توانایی‌های علمی‌شان را در جهت پشتیبانی نظامی بسیج کردند.

منوچهر وثوق

عباس رضایی وثوق (زادهٔ ۱۴ بهمن ۱۳۲۲ – درگذشتهٔ ۸ اسفند ۱۴۰۰) بازیگر سینما و تئاتر اهل ایران بود. وی با نام مستعار منوچهر وثوق و با فیلم جاهل‌ها و ژیگول‌ها ساختهٔ حسین مدنی به سینما آمد.

مردم چچن

چچنی‌ها بزرگترین گروه قومی - بومی در منطقه قفقاز شمالی محسوب می‌شوند، زبان مردم چچن به گروه زبانهای شمال خاوری قفقاز، گروه فرعی ناخچیو، تعلق دارد. این زبان به زبان اینگوشی بسیار نزدیک است. زبان چچنی چندگویش دارد که از میان آنها، گویش چچنیهای ساکن دشتها مبنای زبان ادبی چچن است و واژگان عربی ،فارسی، ترکی، گرجی و روسی بسیاری در آن وجود دارد در اوایل سده سیزدهم/ نوزدهم، از الفبای عربی/ استفاده می‌شد.

سوئیفت

سوئیفت (به انگلیسی: SWIFT) و به‌طور کامل: جامعهٔ جهانی ارتباطات مالی بین بانکی (به انگلیسی: Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) یک انجمن تعاونی غیرانتفاعی است که در ماه مهٔ ۱۹۷۳ میلادی توسط ۲۳۹ بانک از پانزده کشور اروپایی و آمریکای شمالی راه‌اندازی گردید و هدف از آن جایگزینی روش‌های ارتباطی غیر استاندارد کاغذی یا از طریق Telex در سطح بین‌المللی با یک روش استاندارد شدهٔ جهانی بود. در حال حاضر بیش از ۹٬۷۰۰ (عنوان) بانک و مؤسسهٔ مالی در ۲۰۹ کشور جهان عضو آن انجمن می‌باشند. لازم است ذکر شود که در سال ۲۰۱۸ به‌طور روزانه بیش از ۲۸ میلیون پیام از طریق سیستم سوئیفت در سطح جهان مبادله گردیده‌است.مرکز اصلی شبکهٔ سوئیفت در کشور بلژیک بوده و طبق قوانین آن کشور عمل می‌نماید و کشورهای آمریکا، هلند، انگلیس و هنگ کنگ به عنوان مراکز پشتیبان اعضا فعالیت دارند.

جیران (همسر ناصرالدین‌شاه)

جیران که نام اصلی او خدیجه خانم تجریشی است ملقب به فروغ السلطنه (درگذشته دی ۱۲۳۸ ه.ش)، یکی از همسران محبوب و نخستین سوگلی ناصرالدین‌شاه قاجار، پادشاه ایران بود.

موسی کاظم

موسی بن جعفر (به عربی: مُوسَی بْنُ جَعْفَرِ الْکاظِم؛ ذیحجهٔ ۱۲۷ یا ۷ صفر ۱۲۸ هجری قمری / سپتامبر یا ۸ نوامبر ۷۴۵ میلادی – ۲۵ رجب ۱۸۳ هجری قمری / ۱ سپتامبر ۷۹۹ میلادی) فرزندِ جعفر صادق و حُمَیْده و از نسل محمد، پیامبر اسلام، است. او امام هفتم شیعیان دوازده‌امامی بعد از پدرش جعفر صادق و پیش از پسرش علی بن موسی الرضاست. او ملقّب به کاظِم و باب‌ُالْحَوائِج است.

جنگ جهانی اول

جنگ جهانی اول که با نام‌های جنگ بزرگ و جنگی برای پایان همهٔ جنگ‌ها نیز شناخته می‌شود، جنگی جهانی بود که از ۲۸ ژوئیهٔ ۱۹۱۴ تا ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ میلادی رخ داد و در پی آن سربازان بسیاری برای جنگ تجهیز شدند و مناطق بسیاری از جهان درگیر جنگ گشتند. تلفات جنگ جهانی اول تا آن زمان در تاریخ جنگ‌های جهان بی‌سابقه بود. در این جنگ برای نخستین‌بار از سلاح‌های شیمیایی استفاده و به گونه‌ای انبوه مناطق غیرنظامی بمباران هوایی شد.

ناصرالدین‌شاه

ناصرالدین‌شاه (۲۵ خرداد ۱۲۰۹ – ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵) که پیش از دوران پادشاهی ناصرالدین میرزا خوانده می‌شد، معروف به «قبلهٔ عالم»، «سلطان صاحبقران» و بعد از کشته شدن توسط میرزا رضای کرمانی «شاه شهید»، چهارمین شاه از دودمان قاجار ایران بود. او با نزدیک به ۵۰ سال پادشاهی، پس از شاپور دوم ساسانی و تهماسب اول صفوی طولانی‌ترین دورهٔ پادشاهی در میان تمامی شاه‌های تاریخ ایران را داراست. او به افتخار نیم قرن سلطنت بر ایران، خود را صاحبقران نامید.

جنگ جهانی سوم

جنگ جهانی سوم (به انگلیسی: World War III) منازعه‌ای فرضی است که مشخصاً بعد از جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹–۱۹۴۵) رخ خواهد داد. این نبرد مقیاسی جهانی داشته و بیشینهٔ صاحب‌نظران بر این موضوع توافق دارند که این منازعه مسلماً نبردی هسته‌ای بوده و طبیعتی ویرانگر خواهد داشت. پیش‌بینی می‌شود که در جنگ جهانی سوم در بلوک شرق روسیه، چین، کره شمالی، جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه، یمن و در بلوک غرب، آمریکا، کانادا، ژاپن، فرانسه، آلمان، انگلیس، اوکراین، اسرائیل وبقیه کشورهای اروپایی باشند.

اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی

اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (به روسی: Союз Советских Социалистических Республик) یا به‌طور خلاصه شوروی، (به روسی: Совет) یک حکومت سوسیالیست فدرال بود که در سال ۱۹۲۲ به‌وجود آمد و در ۱۹۹۱ ازمیان رفت. این حکومت اتحادیه‌ای متشکل از روسیه و چندین جمهوری دیگر در شمال اوراسیا بود که نظام تک‌حزبی داشت و توسط حزب کمونیست شوروی اداره می‌شد. پایتخت آن مسکو در جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی، بزرگترین جمهوری خود قرار داشت.

رمضان قدیروف

رمضان احمدوویچ قدیروف (روسی: Рамза́н Ахма́дович Кады́ров؛ زاده ۵ اکتبر ۱۹۷۶) سیاست‌مدار فعلی و شورشی سابق اهل چچن که از سال ۲۰۰۷ رئیس‌جمهور این جمهوری خودمختار فدراسیون روسیه است.

ایران

ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران کشوری در غرب آسیا و در منطقه خاورمیانه است. این کشور با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع پهناوری، دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. ایران از شمال غرب با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از شمال با دریای خزر، از شمال شرق با ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و در غرب با عراق و ترکیه هم‌مرز است.

کوکتل مولوتف

کوکتل مولوتف (به انگلیسی: Molotov cocktail) نوعی بمب ناپالم دست‌ساز و از جنگ‌افزارهای براندازی است، که در جنگ‌های خیابانی و چریکی به کار می‌رود. یکی از سلاح‌های دستی قابل حمل که به صورت دستی ساخته می‌شود. به دلیل سهولت نسبی تولید، توسط براندازان، آشوبگران، چریک‌های شهری، سربازان جنگ نامنظم یا حتی سربازان عادی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بلاروس

بلاروس (بلاروسی: Беларусь، الفبای لاسینکا: Belaruś؛ (به روسی: Белору́ссия)، نام قدیمی‌تر: Белору́ссия تلفظ: بِلُروسّییا) یک سرزمین دور از دریا در اروپای خاوری است که با کشورهای روسیه، اوکراین، لهستان، لیتوانی و لتونی هم‌مرز است. پایتخت آن شهر مینسک است، و شهرهای مهم دیگر آن برست، برست، گرودنو، گومل، موگلیف و ویتبسک هستند. در بیشتر دوران تاریخ، این ناحیه که هم‌اکنون تحت عنوان بلاروس شناخته می‌شود، بخشی از سرزمین‌های دیگر بود که از آن جمله می‌توان به دوک‌نشین پولاتسک، دوک‌نشین بزرگ لیتوانی، مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی و امپراتوری روسیه اشاره کرد.

فاجعه چرنوبیل

فاجعهٔ چرنوبیل یک حادثهٔ هسته‌ای بود که در تاریخ ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ (۶ اردیبهشت ۱۳۶۵) در رآکتور هسته‌ای شمارهٔ ۴ در نیروگاه چرنوبیل، در نزدیکی شهر پریپیات در شمال اوکراین، رخ داد. این فاجعه یکی از دو بحران هسته‌ای است که بر اساس مقیاس‌گر رویدادهای بین‌المللی هسته‌ای و رادیولوژیک، در گروه شمارهٔ ۷ (بالاترین مقیاس) طبقه‌بندی شده است. این درجه نشان‌دهندهٔ «حادثهٔ عظیم» است؛ به معنی «انتشار عمدهٔ مواد رادیواکتیو با اثرات گسترده‌ی بهداشتی و زیست‌محیطی که نیازمند اقدامات برنامه‌ریزی شده‌ی فوری و طولانی‌مدت در جهت مقابله است».

آنتونوف-۲۲۵

آنتونوف ۲۲۵ مریا (به انگلیسی: Antonov An-225 Mriya) یک هواپیمای باری-ترابری طراحی شده توسط آنتونوف شوروی پیشین بود که پس ازفروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تولید آن در اوکراین دنبال شده و در عین حال بزرگ‌ترین هواپیمای بال‌ثابت ساخته شده جهان بود . این هواپیما را می‌توان نسخه بزرگ شده هواپیمای آنتونوف-۱۲۴ دانست . از این هواپیما تنها یک فروند ساخته شده بود .

آمیزش جنسی

آمیزش جنسی به عملی گفته می‌شود که در آن اندام جنسی جنس مذکر برای لذت جنسی، تولید مثل یا هر دو وارد اندام جنسی ماده، واژن، می‌شود و در صورت موفقیت، سلول‌های اسپرم جنس مذکر را وارد بدن جنس ماده می‌کند و تخمک جنس ماده را باردار می‌سازد. این کار باعث تشکیل اندامگان جدیدی می‌شود. در برخی از مهره‌داران، مانند ماهی‌ها، تخم‌ها در خارج از بدن ماهی، پراکنده و به صورت خارجی باردار می‌شوند.

پیمان ورشو

پیمان ورشو یا پیمان دوستی، همکاری و کمک متقابل یک پیمان نظامی بین کشورهای اروپایی بلوک شرق بود. این پیمان در ۱۴ مه سال ۱۹۵۵(۲۳ به امضای هشت کشور اروپایی شوروی، آلبانی، آلمان شرقی، بلغارستان، چکسلواکی، رومانی، لهستان و مجارستان رسید و در جنگ سرد رقیب اصلی ناتو محسوب می‌گردید.آلبانی در سال ۱۹۶۱ میلادی از آن کنار گذاشته شد و خود در سال ۱۹۶۸ میلادی از آن کناره گرفت. هدف از پیمان ورشو که در ابتدا به مدت بیست سال منعقد شد، همکاری و همیاری دولت‌های اروپای شرقی بود.

رئیس‌جمهور اوکراین

رئیس‌جمهور اوکراین (اوکراینی: Президент України, Prezydent Ukrayiny) رئیس دولت اوکراین می‌باشد. وظایف رئیس‌جمهور شامل روابط بین‌المللی، تعیین سیاست‌های خارجی، انجام مذاکرات و امضای معاهدات بین‌المللی است. رئیس‌جمهور با رای مستقیم مردم اوکراین برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌شود (گاه با انتخابات زودهنگام و گاه با انتخابات از قبل برنامه‌ریزی شده).

فهرست کشورهای دارنده جنگ‌افزار هسته‌ای

در حال حاضر ۸ کشور مستقل آزمایش موفقیت‌آمیز سلاح‌های هسته ای خود را به‌طور عمومی اعلام کرده‌اند. از این میان، پنج کشور عضو پیمان منع گسترش جنگ‌افزارهای هسته‌ای و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند. (چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا، آمریکا) سه کشور پاکستان، کره شمالی و هند اما عضو پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نبوده و تصور می‌شود که جنگ‌افزار هسته‌ای دارند.

جیران (مجموعه نمایش خانگی)

جیران یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی در ژانر عاشقانهٔ تاریخی به کارگردانی حسن فتحی، نویسندگی احسان جوانمرد و حسن فتحی و تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه محصول سال ۱۴۰۰ است. این مجموعه به وقایع بعد از مرگ امیرکبیر و آشنایی ناصرالدین‌شاه با جیران می‌پردازد. گروه بازیگران این مجموعه بهرام رادان، پریناز ایزدیار، امیرحسین فتحی، مهدی پاکدل، ستاره پسیانی، غزل شاکری، سمیرا حسن‌پور، مهدی کوشکی، مرتضی اسماعیل کاشی، فاطمه مسعودی‌فر، الهام نامی، نهال دشتی، کتانه افشاری‌نژاد، بهناز نازی، امیر جعفری، رؤیا تیموریان، هومن برق‌نورد، رعنا آزادی‌ور و مریلا زارعی هستند.

عبدالحمید ریگی

عبدالحمید ریگی (۱۳۸۹–۱۳۵۷) از اعضای گروه شبه‌نظامی گروه جندالله و برادر عبدالمالک ریگی، رهبر این گروه بود. سرپرست وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران وی را «مسئول کشتار تاسوکی» معرفی کرده‌است. در این حادثه، دست کم ۲۱ نفر، از جمله مسئولان حراست فرمانداری و یکی از روحانیون دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان سیستان و بلوچستان کشته شدند.

ایلان ماسک

ایلان ریو ماسک (انگلیسی: Elon Reeve Musk؛ زادهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱) یک کارآفرین و شخص نامی در زمینهٔ تجارت است. او بنیان‌گذار، مدیرعامل و مهندس ارشد اسپیس‌اکس؛ سرمایه‌گذار، مدیرعامل و طراح محصولات تسلا، آی‌ان‌سی.؛ بنیان‌گذار د بورینگ کمپانی؛ و یکی از بنیان‌گذاران مشترک نیورالینک و اوپن‌ای‌آی است. ماسک با دارایی خالص حدود ۲۷۰ میلیارد دلار تا دسامبر ۲۰۲۱، ثروتمندترین شخص جهان بوده‌است.

جنگ‌افزار هسته‌ای

جنگ‌افزار هسته‌ای یا سلاح هسته‌ای گونه‌ای سلاح انفجاری است که در آن از انرژی حاصل از شکافت یا گداخت هسته‌ای برای تخریب و کشتار استفاده می‌شود.این سلاح‌ها در طول تاریخ تنها دو بار در جنگ جهانی دوم توسط آمریکا علیه ژاپن در شهرهای هیروشیما و ناگازاکی مورد استفاده قرار گرفته‌است.

حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین

در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، روسیه تهاجم گسترده‌ای را به اوکراین، همسایه خود در جنوب غربی آغاز کرد، که نشان دهنده تشدید چشمگیر جنگ روسیه و اوکراین است که در سال ۲۰۱۴ آغاز شد. این بزرگترین حمله نظامی متعارف به خاک اروپا از زمان جنگ جهانی دوم است. پیش از این تهاجم، روند نفوذ نظامی روسیه از اوایل سال ۲۰۲۱ آغاز شده بود و طی آن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه از گسترش ناتو در سال ۱۹۹۷ به عنوان تهدیدی برای امنیت کشورش انتقاد کرد و خواستار ممنوعیت قانونی اوکراین از پیوستن به ائتلاف نظامی شد.

جنگ ایران و عراق

جنگ ایران و عراق یا جنگ هشت‌ساله که در ایران با نام جنگ تحمیلی و دفاع مقدس نیز شناخته می‌شود و در بسیاری از منابع عربی و بعضی منابع غربی از آن با عنوان جنگ اول خلیج یاد شده‌است که در زمان صدام حسین در عراق با نام قادسیهٔ صدام از آن یاد می‌شد، طولانی‌ترین جنگ متعارف در قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال به طول انجامید. جنگ به صورت رسمی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برابر ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ آغاز شد. در این روز درگیری‌های پراکنده مرزی دو کشور با یورش هم‌زمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد، هرچند مقامات عراقی معتقد بودند که جنگ از ۱۳ شهریور ۱۳۵۹ برابر با ۴ سپتامبر ۱۹۸۰ با حملات توپخانه‌ای ایران به شهرهای مرزی عراق آغاز شده‌است.

فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری

در اینجا فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری ارائه شده‌است.

عبدالمالک ریگی

عبدالمجید ریگی (۱۳۵۸ – ۳۰ خرداد ۱۳۸۹)، مشهور به عبدالمالک ریگی، رهبر پیشین گروه ستیزه‌جوی جندالله بود که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت مسلحانه می‌کرد. گروه وی از سوی جمهوری اسلامی ایران، دولت پاکستان و ایالات متحده آمریکا به عنوان «یک گروه تروریستی» شناخته شده و متهم به «قاچاق مواد مخدر، آدم‌ربایی و ترور برخی از مردم عادی و نظامیان ایرانی به ویژه اعضای سپاه پاسداران» بود. ریگی در اسفند ۱۳۸۸ توسط وزارت اطلاعات ایران دستگیر شد و پس از آن گروه جندالله، محمدظاهر بلوچ را به عنوان جانشین وی معرفی کرد.پس از انتشار اعترافات ریگی توسط جمهوری اسلامی ایران و ادعای حمایت آمریکا از وی، وزارت دفاع آمریکا ادعای حمایت از گروهک جندالله و حضور عبدالمالک ریگی در مرکز ارتش آمریکا را رد کرد.

مبعث

روز مَبْعَث بر پایهٔ باورهای اسلامی و به استناد تاریخ دین اسلام، روزی است که در سال ۶۰۹ (میلادی) محمد، پیامبر اسلام، به درجه پیامبری برگزیده شد. مسلمانان معتقدند او در غار حرا، توسط جبرئیل و از سوی الله به پیامبری نایل آمد و مأمور شد که چندخداپرستی و بت‌پرستی را از زمین بردارد و یکتاپرستی را رواج دهد و پیام وحی را به مردم برساند. محمد در این زمان چهل سال داشت و در مکه زندگی می‌کرد.

روش‌های آمیزش جنسی

روش‌های آمیزش جنسی که معمولاً از آن‌ها با عنوان پوزیشنِ سکس (به انگلیسی: Sex position) یاد می‌شود، روش‌های هستند که افراد برای انجام معاشقه و سایر فعالیت‌های جنسی استفاده می‌کنند. روش‌های آمیزش جنسی معمولاً بر اساس موقعیتی که طرفین درگیر در رابطه جنسی اتخاذ می‌کنند، توصیف می‌شوند. روش‌های آمیزش جنسی لزوماً به دخول منتهی نمی‌شوند.

جغرافیای اوکراین

اوکراین ( آوا به اوکراینی: Україна، به روسی: Украина) از کشورهای اروپای شرقی است. این کشور از شرق با روسیه؛ در شمال با بلاروس؛ از غرب با لهستان، اسلوواکی و مجارستان؛ از جنوب غربی با رومانی و مولداوی هم‌مرز است و در جنوب آن دریای سیاه و دریای آزوف قرار دارد و پایتخت آن شهر کی‌اف و زبان رسمی آن زبان اوکراینی می‌باشد. اوکراین با ۶۰۳٫۵۵۰ کیلومتر مربع مساحت و ۲٬۷۸۲ کیلومتر خط ساحلی چهل و چهارمین کشور بزرگ جهان و پس از روسیه دومین کشور وسیع در اروپا است.این کشور از زمین‌های مسطح و دشت‌های حاصلخیز (یا استپ) تشکیل شده‌است که از میان آن‌ها رودخانه‌هایی چون دنیپر، سورسکی دونتس، دنیستر و بوگ جنوبی می‌گذرند و به دریای سیاه و دریای کوچک آزوف منتهی می‌شوند.

فهرست کشورها بر پایه قدرت نظامی

این فهرست، کشورها بر پایه قدرت نظامی را بر اساس گزارش کردیت سوئیس در ماه سپتامبر ۲۰۱۵ نشان می‌دهد. عوامل مؤثر در قدرت نظامی و وزن هر یک عبارتند از: تعداد پرسنل فعال در ارتش (۵٪) و تانک‌ها (۱۰٪) هلیکوپترهای جنگی (۱۵٪) هواپیمای جنگی (۲۰٪), ناوهای هواپیمابر (۲۵٪) و زیردریایی (۲۵٪).

امیر تتلو

امیرحسین مقصودلو (زادهٔ ۳۰ شهریور ۱۳۶۶) که با نام حرفه‌ای امیر تتلو شناخته می‌شود، خواننده و ترانه‌نویس ایرانی است که در ژانر رپ، پاپ و آراندبی فعالیت می‌کند. او از نخستین خوانندگان ژانر آراندبی در ایران است که به شکل زیرزمینی کار کرده و به شهرت رسیده است.تتلو در میانه‌های دههٔ ۱۳۸۰ به دبی سفر کرد و پس از مدتی به ایران بازگشت. او نخستین آلبوم رسمی خود به نام زیر همکف را در سال ۱۳۹۰ بدون گرفتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر کرد.

تایوان

تایوان با نام رسمی جمهوری چین (همچنین با نام‌های چین تایپه، چین ملی و فُرمُز نیز شناخته می‌شود) کشوری در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگهو، کینمن، ماتسو و شماری جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل می‌شود که همگی در سواحل شرق چین هستند. این کشور از راه دریا از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه است. دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی قیام ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت.

فهرست کشورها بر پایه جمعیت

این نوشتار فهرستی از کشورها و قلمروهای وابسته بر پایۀ جمعیت است. در این فهرست نام کشورهای مستقل، قلمروهای وابستهٔ مسکونی و در برخی موارد کشورهای تابع بر اساس استاندارد ایزو ۳۱۶۶-۱ آورده شده‌است. برای مثال پادشاهی متحد بریتانیا و قلمروهای وابسته به آن به صورت یک نهاد واحد فرض شده‌اند اما کشورهای تابع پادشاهی هلند به طور جداگانه آورده شده‌اند.

وتو

وتو (به لاتین: Veto) واژه‌ای از زبان لاتین و به معنای «من منع می‌کنم» است. این واژه نخست در مجلس‌های دورهٔ امپراتوری روم باستان به‌کار می‌رفت.اگر در یک نظام رای‌گیری نظر مخالف یک یا چند رای‌دهنده، فارغ از نتیجه شمارش آرا، بتواند نتیجه را ملغی کند، می‌گویند: «رای وتو شده‌است». این حالت به‌ویژه وقتی پیش می‌آید که بر پایهٔ آیین‌نامهٔ رای‌گیری نیاز به «توافق به اتفاق آرا» باشد.

آدولف هیتلر

آدولف هیتلر (آلمانی: [ˈadɔlf ˈhɪtlɐ] ( شنیدن)؛ ۲۰ آوریل ۱۸۸۹ – ۳۰ آوریل ۱۹۴۵) سیاستمدار آلمانی و رهبر حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان بود. او در سال ۱۹۳۳ با انتخاب به عنوان صدر اعظم آلمان به قدرت رسید. در سال ۱۹۳۴ پیشوای آلمان شد و تا زمان مرگ خود در سال ۱۹۴۵ بر این کشور حکم راند.

کشورهای پساشوروی

کشورهای پساشوروی (انگلیسی: Post-Soviet states) همچنین مشهور به اتحاد شوروی سابق (انگلیسی: former Soviet Union (اختصاری FSU)) یا جماهیر شوروی سابق (انگلیسی: former Soviet Republics)؛ ۱۵ کشور مستقل بودند که در دسامبر ۱۹۹۱ از اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی پس‌از فروپاشی، بیرون آمدند. همچنین روسیه که به عنوان کشور جایگزین اتحاد شوروی شناخته شد. در ۱۱ مارس ۱۹۹۰، لیتوانی نخستین کشوری بود که اعلام استقلال کرد و در پی آن استونی و لتونی در ماه اوت ۱۹۹۱.

سحر قریشی

سحر قریشی (زادهٔ ۶ دی ۱۳۶۶) بازیگر ایرانی است. او حرفه بازیگری را از سال ۱۳۸۸ با بازی در فیلم لج و لجبازی آغاز کرد و سپس در همان سال برای ایفای نقش در مجموعهٔ تلویزیونی دلنوازان به شهرت رسید.

محمدرضا پهلوی

محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ – ۵ مرداد ۱۳۵۹) که به محمدرضاشاه پهلوی و شاه نیز شهرت دارد و تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با عنوان رسمی اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه آریامهر خطاب می‌شد، دومین و آخرین پادشاه دودمان پهلوی و آخرین پادشاه ایران از ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بود. محمدرضاشاه در پی استعفای پدرش رضاشاه و پس از سوگند در مجلس شورای ملی به پادشاهی رسید و با انقلاب ۱۳۵۷ برکنار شد. محمدرضا شاه به دلیل موقعیتش به عنوان آخرین شاه ایران، اغلب با عنوان کوتاه «شاه» شناخته می‌شود.

ایالات متحده آمریکا

ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: United States of America و به اختصار: USA) که به صورت خلاصه ایالات متحده یا آمریکا خوانده می‌شود، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی میان کشور کانادا و مکزیک و اقیانوس اطلس و آرام است. آمریکا به‌جز سرزمین اصلی؛ با شیوهٔ حکومت جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک حوزه فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعه‌ای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی معادل ۳٫۸ میلیون مایل مربع (۹٫۸ میلیون کیلومتر مربع)؛ سومین/چهارمین کشور پهناور جهان محسوب می‌شود و با جمعیتی بیش از ۳۳۰میلیون (آمار سال ۲۰۲۰)؛ سومین کشور پرجمعیت جهان است. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی.سی.

مارتن فورد

مارتن فورد (به انگلیسی: Martyn Forde) (زادهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۸۵) شناگر اهل باربادوس است.

حمله روسیه به اوکراین (۲۰۲۲)

از انتقال یک صفحه: این یک تغییرمسیر است از صفحه‌ای که منتقل شده‌است (تغییرنام داشته‌است). این صفحه به‌عنوان تغییرمسیری به‌منظور جلوگیری از شکستن پیوندها، هم داخلی و هم خارجی، که ممکن است به نام صفحه‌ای قدیمی باشد نگه داشته شده‌است.

ژوزف استالین

یُسِب بِساریُنیس دزِ جوغاشویلی (به گرجی: იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი) مشهور به ژوزف ویساریونویچ اِستالین (به روسی: Иосиф Сталин) (زاده ۱۸ دسامبر ۱۸۷۸ – درگذشته ۵ مارس ۱۹۵۳) و ملقب به مرد پولادین، سیاست‌مدار کمونیست و رهبر شوروی بود که از اواسط دهه ۲۰ تا مرگش در ۱۹۵۳ رهبر عملی حزب کمونیست اتحاد شوروی و در نتیجه رهبر دو فاکتوی کل این کشور بود. وی از زمان رسیدن به قدرت و جنگ جهانی دوم در نظریه مرد بزرگ جزو تأثیر گذارترین افراد جهان بر تاریخ بشریت به‌شمار می‌آید. او در شهر گوری در گرجستان که آن زمان بخشی از امپراتوری روسیه بود به دنیا آمد و در ۱۹۲۲ به مقام دبیرکل حزب کمونیست اتحاد شوروی رسید.

عباس جمشیدی‌فر

عباس جمشیدی‌فر (زادهٔ ۱۷ شهریور ۱۳۵۹) بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران است.

حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد

حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد حق وتویی است که به ۵ عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد یعنی ایالات متحده آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه (پیش از ۱۹۹۱ اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی) و چین (پیش از ۱۹۷۱ تایوان) داده شده تا از تصویب هر پیش‌نویس در این شورا جلوگیری کنند. وتو، اصطلاحی در زبان لاتین به معنای منع می‌کنم است. این واژه برای لغو یکطرفه یک قانون به کار می‌رود و به این ترتیب وتو قدرت نامحدودی است که می‌تواند سبب جلوگیری از (و نه تصویب) تغییرات خاص شود.

اف‌آی‌ام-۹۲ استینگر

اف‌آی‌ام-۹۲ استینگر (به انگلیسی: FIM-92 STINGER) موشک زمین‌به‌هوای آمریکایی قابل حمل توسط نفر با سیستم هدایتی آشیانه‌یابی فروسرخ (گرمایاب) است که در شرکت جنرال داینامیکس طراحی شده و از سال ۱۹۸۱ به خدمت نظامی در ارتش ایالات متحده پذیرفته شده‌است. این موشک توسط نیروهای نظامی ۲۹ کشور دیگر مورد استفاده قرار گرفته و تاکنون عامل ۲۷۰ سقوط تأیید شده بوده‌است. استینگر امروزه در آمریکا در شرکت ریتیون ریتیون، در آلمان در شرکت ئی‌ای‌دی‌اس و در ترکیه در شرکت راکتسان تولید می‌شود و تاکنون ۷۰ هزار موشک از آن تولید شده‌است.

امپراتور دریا

امپراتور دریا (به کره‌ای: 해신) نام مجموعه‌ تلویزیونی است که در سال ۲۰۰۴ میلادی از شبکه کی‌بی‌اس ۲ کره جنوبی پخش شد. این مجموعه‌ تلویزیونی از تابستان ۱۳۸۶ از شبکه سه به روی آنتن رفت این سریال از ۲۲ بهمن ۱۴۰۰ هرشب ساعت ۱۹ از شبکه تماشا پخش شروع به پخش کرد.

اشغال ایران در جنگ جهانی دوم

پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ (۱ سپتامبر ۱۹۳۹)، ایران بی‌طرفی خود را اعلام کرد اما پس از آغاز تهاجم آلمان به شوروی به دلیل گستردگی مرز ایران با اتحاد جماهیر شوروی، این بی‌طرفی ناپایدار بود. نیروهای متفقین به بهانهٔ حضور کارشناسان آلمانی در ایران این کشور را اشغال کردند. به دنبال اتحاد بریتانیا و شوروی و نیاز شوروی به کمک‌های ایالات متحده و بریتانیا در جبهه‌های نبرد، متفقین تصمیم گرفتند از ایران به عنوان کریدوری برای تامين نیروهای خود استفاده کنند و به این ترتیب، نیروهای متفقین در ۲۵ اوت ۱۹۴۱ به ایران حمله کرده و این کشور را به اشغال خود درآوردند.

امیر علی‌اکبری

. امیر علی‌اکبری (زادهٔ ۲۰ آذر ۱۳۶۶، جمال آباد، سراب) کشتی‌گیر فرنگی و مبارز هنرهای رزمی ترکیبی اهل ایران است. وی برندهٔ مدال طلای قهرمانی کشتی فرنگی جهان در سال ۲۰۱۰، برنز قهرمانی جهان ۲۰۰۹ و مدال طلای قهرمانی آسیا است. او در قالب ای‌سی‌ای و فدراسیون مبارزه رایزین رقابت کرده و در حال حاضر با سازمان وان چمپیونشیپ قرارداد همکاری امضا کرده و در رقابت‌های این سازمان شرکت می‌کند.

رضاشاه

رضا پهلوی (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ – ۴ مرداد ۱۳۲۳) که به رضاشاه شهرت دارد و با عنوان رسمی اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه خطاب می‌شد، از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ خورشیدی پادشاه ایران بود. او که بنیان‌گذار دودمان پهلوی است، پیش‌تر از ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲ وزیر جنگ و از ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ نخست‌وزیر ایران بود. رضاشاه ابتدا تلاش ناکامی در جهت جمهوری‌خواهی کرد و سرانجام در سال ۱۳۰۴ پس از انحلال سلسله قاجار به پادشاهی رسید.

پروپاگاندا

تبلیغات سیاسی، جوسازی، پروپاگاند (به فرانسوی: Propagande) یا پروپاگاندا (به انگلیسی: Propaganda) گونه‌ای ارتباط است که در آن، اطلاعات هماهنگ و جهت‌دار برای بسیج افکار عمومی از طریق تبلیغات سیاسی پخش و فرستاده می‌شود. تبلیغات سیاسی شکلی از ارتباط است که هدف آن تاثیر بر گرایش یک جمع یا جماعت همسو با موضع و دلیل دلخواه مبلغ سیاسی است. پروپاگاندا برخلاف تهیه اطلاعات غیر جانبدارانه، در اصلی‌ترین معنای خود، دادن اطلاعات با هدف تاثیر جهت‌دار بر مخاطب است.

یولیا تیموشنکو

یولیا ولودیمیریونا تیموشنکو (به اوکراینی: Ю́лія Володи́мирівна Тимоше́нко)‏ (۲۷ نوامبر۱۹۶۰ در دنیپروپتروفسک) سیاست‌مدار و بازرگان اوکراینی است که در دو نوبت؛ یک بار در سال ۲۰۰۵ و بار دوم از ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ نخست‌وزیر اوکراین بود. او رهبر «حزب میهن» است که در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۲ این کشور با کسب ۱۰۱ کرسی از مجموع ۴۵۰ کرسی دومین حزب موفق بود. تیموشنکو در جریان انقلاب نارنجی مردم اوکراین از اعتراض‌کننده‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری، و از همراهان ویکتور یوشچنکو - رهبر حزب مخالف دولت - بود.

لودمیلا پوتینا

لودمیلا پوتینا (به روسی Людми́ла Пу́тина متولد ۶ ژانویه ۱۹۵۸ در کالینینگراد) همسر سابق ولادیمیر پوتین، (رئیس جمهور فعلی روسیه) است. حاصل ازدواج او با ولادیمیر پوتین دو دختر به نام‌های یکاترینا پوتینا و ماریا پوتینا است. وی سی سال همسر ولادیمیر پوتین بود و در روز سوم ماه ژوئن سال ۲۰۱۳ به اتفاق ولادیمیر پوتین از تصمیم خود برای جدایی خبر داد.

پترو پروشنکو

پترو اولکسیویچ پروشنکو (به اوکراینی: Петро Олексійович Порошенко) و (به انگلیسی: Petro Poroshenko) (زاده ۲۶ سپتامبر ۱۹۶۵ در بولهراد) سیاستمدار،بازرگان و میلیاردر مشهور اوکراینی و رئیس‌جمهور سابق اوکراین است که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ از زلنسکی شکست خورد. پروشنکو از ۲۰۰۹ الی ۲۰۱۰ به عنوان وزیر امور خارجه در دولت اوکراین منصوب بوده، و به عنوان وزیر تجارت و توسعه اقتصادی در سال ۲۰۱۲ عضو کابینه بوده‌است. او همچنین از سال‌های ۲۰۰۷ الی ۲۰۱۲ سمت ریاست شورای بانک ملی اوکراین را بر عهده داشته‌است.

الکساندر لوکاشنکو

الکساندر گریگوریویچ لوکاشنکو (به روسی: Александр Григорьевич Лукашенко) (زاده ۳۰ اوت ۱۹۵۴)، یک سیاستمدار، افسر ارتش و پرسنل نظامی بلاروسی است که از زمان تشکیل نهاد ریاست‌جمهوری در ۲۶ سال پیش از ۲۰ ژوئیه ۱۹۹۴ تاکنون رئیس‌جمهور بلاروس است. او همچنین روابط دوستانه‌ای با ولادیمیر پوتین دارد . لوکاشنکو قبل از حرفه سیاسی خود به عنوان مدیر یک مزرعه دولتی (sovkhoz ) کار می کرد و در نیرو های مرزی و ارتش شوروی خدمت می کرد .

حسین خرازی

حسین خرازی دهکردی (زادهٔ ۱ شهریور ۱۳۳۶ اصفهان – درگذشت ۸ اسفند ۱۳۶۵ شلمچه) نظامی ایرانی بود، که در خلال جنگ ایران و عراق از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بشمار می‌آمد و فرماندهی لشکر ۱۴ امام‌حسین را برعهده داشت.وی در طول جنگ در عملیات‌های طریق‌القدس، فتح‌المبین، بیت‌المقدس، رمضان، والفجر ۴، بدر و والفجر ۸، حضوری فعال داشت. خرازی در خلال عملیات خیبر در پی برخورد ترکش، دست راست خود را از دست داد، ولی پس از مدتی به صحنه نبرد بازگشت و سرانجام در عملیات کربلای ۵ در شلمچه کشته شد.

آمیزش جنسی مقعدی

آمیزش جنسی مقعدی یا سکس آنال نام گونه ای از آمیزش جنسی است که در آن برای لذت جنسی، یک آلت مردی برآمده وارد مقعد و راست‌روده دیگری می‌شود. دیگر انواع رابطهٔ جنسی مقعدی با انگشت کردن یا اسباب‌بازی‌های جنسی در ناحیهٔ مقعد صورت می‌گیرد همچنین آمیزش جنسی دهانی که بر روی این ناحیه صورت گیرد (مقعدلیسی و میخ‌زنی) نیز از گونه‌های دیگر رابطهٔ جنسی مقعدی است. البته نام رابطهٔ جنسی مقعدی بیشتر برای اشاره به ورود آلت جنسی مردانه در مقعد است با این حال برای جدا کردن آن از دیگر انواع این رابطه (مانند خودارضایی مقعدی)، برای نوع اول از نام دخول مقعدی استفاده می‌شود.بسیاری گمان می‌کنند رابطهٔ جنسی مقعدی تنها ویژهٔ در مردان است در حالی‌که پژوهش‌ها نشان داده همهٔ مردان همجنس‌گرا رابطهٔ مقعدی ندارند و البته رابطهٔ مقعدی میان دگرجنس‌گرایان چندان کم نیست.

پیکی بلایندرز (مجموعه تلویزیونی)

پیکی بلایندرز (به انگلیسی: Peaky Blinders)، نام یک مجموعه تلویزیونی درام، جنایی و تاریخی انگلیسی محصول شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی دو است. استیون نایت نویسندگی و تولید آن را بر عهده دارد. کارگردانان این مجموعه زیاد و متفاوت بوده‌اند.

پوریا پورسرخ

پوریا پورسرخ (زادهٔ ۴ تیر ۱۳۵۶ در تهران) بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی است.

بمب تزار

بمب تزار (به روسی: Царь-бомба) نام مستعار بمب هیدروژنی AN602 و قوی‌ترین بمب اتمی آزمایش شده تاکنون است. این سلاح به نام‌های Kuz`kina Mat`(به روسی: Кузькина мать، مادر کوزکا) نیز شناخته شده‌است. بمب تزار در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی توسط گروهی از فیزیکدانان هسته‌ای به رهبری ایگور کورچاتوف، عضو انجمن علمی آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی توسعه یافت.

جنگ نخست چچن

جنگ نخست چچن (روسی: Первая чеченская война) که با نام‌های کمپین نخست چچن (روسی: Пе́рвая чече́нская кампа́ния) یا جنگ نخست روسی-چچنی نیز شناخته می‌شود مجموعه درگیری نظامی میان فدراسیون روسیه و جمهوری چچن ایچکریا که از دسامبر ۱۹۹۴ تا اوت ۱۹۹۶ در جریان بود. بعد از درگیری‌های اولیه سال‌های ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۵ و نبرد خونین گروزنی نیروهای فدرال روسی تلاش کردند تا کنترل خود را بر مناطق کوهستانی چچن بیشتر کنند اما با وجود برتری نظامی روس‌ها از نظر تعداد نیروی انسانی، نیروی هوایی و آتش توپخانه ای، توسط چریک‌های چچنی مجبور به عقب‌نشینی شدند. این اقدام باعث تضعیف جدی روحیه نیروهای فدرال شد و نارضایتی عمومی مردم روسیه را در پی داشت به طوری که بوریس یلتسین، رئیس‌جمهور روسیه، مجبور به اعلام آتش‌بس شد و در سال ۱۹۹۶ معاهده صلح روسیه-چچن را امضا کرد.

ارطغرل ساغلام

ارطغرل ساغلام (ترکی استانبولی: Ertuğrul Sağlam‎، ترکی آذربایجانی: Ertuğrul Sağlam؛ زادهٔ ۱۹ نوامبر ۱۹۶۹) بازیکن سابق فوتبال و سرمربی تیم فوتبال باشگاه فوتبال تراکتورسازی تبریز می باشد.

حسین رونقی

سید حسین رونقی ملکی (زادهٔ ۱۳۶۴) فعال حقوق بشر، کنشگر مدنی، وبلاگ نویس و زندانی سیاسی اهل ایران است. او حضور قابل توجهی در شبکه‌های اجتماعی داشته و پیش از این هم سابقه بازداشت و زندان را دارد. وی همچنین در حوزهٔ برنامه‌نویسی، ساختن وبلاگ و فراهم آوردن زمینه‌هایی برای عبور از سد فیلترینگ، تلاش‌های گسترده‌ای را برای مبارزه با سانسور انجام داده‌است.

جنگ روسیه و گرجستان

پس از سال ها جدال سیاسی روسیه و گرجستان و دخالت های روسیه، گرجستان سرکوب استقلال‌طلبان اوستیای جنوبی را آغاز کرد اما یک آتش‌بس اعلام شد. پس از اعلام آتش‌بس، در تاریخ ۷ اوت ۲۰۰۸ نیروهای ارتش گرجستان در یک عملیات غافلگیرانه، شهر چخینوالی را تصرف کردندو به درگیری نظامی روسیه و گرجستان منجر شد.فردای آن روز یعنی در ۸ اوت ۲۰۰۸ میلادی، روسیه در واکنش به حملهٔ ارتش گرجستان، بخشی از نیروهای خود را در مرز با اوستیا قرار داد. سپس تانک‌های روسیه وارد شهر چخینوالی شدند.

ترکیه

تُرکیِه (به ترکی استانبولی: Türkiye) با نام رسمی جمهوری ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye Cumhuriyeti)، کشوری فراقاره‌ای در اوراسیا است که بخش بزرگ کشور یعنی آناتولی (آسیای کوچک) در قاره آسیا و بخش کوچک یعنی تراکیه در قاره اروپا قرار دارد. ترکیه در شرق با کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، و گرجستان؛ در جنوب شرقی با عراق و سوریه؛ و در شمال غربی (بخش اروپایی) با بلغارستان و یونان همسایه است. همچنین ترکیه از شمال با دریای سیاه، از غرب با دو دریای کوچک مرمره و اژه و از جنوب غرب با دریای مدیترانه مرز آبی دارد.

منصور ستاری

منصور ستاری (زاده ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۷ – درگذشته ۱۵ دی ۱۳۷۳) سرتیپ پدافند نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و فرمانده آن نیرو از بهمن ۱۳۶۵ تا دی ۱۳۷۳ بود. وی در سال ۱۳۷۳ در سانحه سقوط هواپیما در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی شهید بهشتی اصفهان، به همراه افسران بلندپایه نیروی هوایی کشته شد.

فتوسنتز

فتوسنتز فرآیندی زیست‌شیمیایی است که در آن، انرژی نورانی خورشید توسط گیاهان و برخی از باکتری‌‌ها به انرژی شیمیایی ذخیره‌شده در مواد غذایی آن‌ها تبدیل می‌شود. کمابیش همهٔ جانداران روی زمین به آن وابسته‌اند. در عمل فتوسنتز، اندام‌هایی مانند برگ که دارای سبزینه هستند، کربن دی‌اکسید، آب و نور را جذب کرده و به کلروپلاست می‌رسانند.

دمیتری مدودف

دمیتری آناتولیِویچ مِدوِدِف (به روسی: Дмитрий Анатольевич Медведев) ‏ (۱۴ سپتامبر ۱۹۶۵ در سن پترزبورگ، اتحاد جماهیر شوروی) نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور سابق روسیه است.

استارلینک

استارلینک(به انگلیسی: Starlink) یک صورت فلکی ماهواره‌ای است که از سوی شرکت اسپِیس‌اِکس برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای شکل گرفته است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین تشکیل‌شده است که در ترکیب با فرستنده و گیرنده‌های زمینی کار می‌کنند. اسپیس‌اکس قصد دارد برخی از ماهواره‌ها را برای اهداف نظامی، علمی یا اکتشافی بفروشد.

لهستان

لِهِستان یا لَهِستان (به لهستانی: Polska به فرانسه، Pologne) با نام رسمی جمهوری لهستان (به لهستانی: Rzeczpospolita Polska) کشوری است در مرکز اروپا، از غرب با آلمان، از جنوب غربی با جمهوری چک، از جنوب با اسلوواکی، از جنوب شرقی با اوکراین، از شرق با بلاروس، از شمال شرقی با لیتوانی و روسیه (منطقه برون‌بومی کالینینگراد) و از شمال با دریای بالتیک همسایه است. مساحت این کشور عددی بالغ بر ۳۱۲٬۶ هزار کیلومتر مربع است که آن را ۶۹مین کشور پهناور جهان و نهمین کشور پهناور اروپا کرده‌است. همچنین با جمعیت ۳۷٫۸ میلیون نفریاین کشور سی و چهارمین کشور پرجمعیت جهان، هشتمین در قاره اروپا و ششمین در اتحادیه اروپایی می‌باشد.

بوریس یلتسین

بوریس نیکولایویچ یلتسین (Борис Николаевич Ельцин) (زادهٔ ۱ فوریه ۱۹۳۱ – درگذشته ۲۳ آوریل ۲۰۰۷)، نخستین رئیس‌جمهور منتخب روسیه به شیوهٔ دموکراتیک بود.

سید علی خامنه‌ای

سید علی حسینی خامنه‌ای (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) مرجع تقلید شیعی و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران است. او طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عالی‌ترین مقام کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح محسوب می‌شود. او همچنین امام جمعهٔ تهران است و ریاست بنیاد دائرةالمعارف اسلامی را بر عهده دارد.

امیرکبیر

میرزا محمدتقی‌خان فراهانی (۱۱۸۶ خورشیدی، اراک – ۲۰ دی ۱۲۳۰، کاشان) مشهور به امیرکبیر، نخستین صدراعظم ایران در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار طی ۲۸ مهر ۱۲۲۷ خورشیدی تا ۲۲ آبان ۱۲۳۰ خورشیدی بود. اصلاحات امیرکبیر اندکی پس از رسیدن وی به صدارت آغاز گشت و تا پایان صدارت کوتاه او دنبال شد. مدت صدارت امیرکبیر ۳۹ ماه بود.

پروین اعتصامی

رخشندهٔ اعتصامی (۲۵ اسفند ۱۲۸۵ – ۱۵ فروردین ۱۳۲۰) معروف به پروین اعتصامی، شاعر ایرانی بود. او از کودکی فارسی، انگلیسی و عربی را نزد پدرش آموخت و از همان کودکی زیر نظر پدرش و استادانی چون علی‌اکبر دهخدا و محمدتقی بهار سرودن شعر را آغاز کرد. پدر او یوسف اعتصامی آشتیانی، از شاعران و مترجمان دوران خود بود که در شکل‌گیری زندگی هنری پروین و کشف توانایی‌ها، و ذوق و گرایش او به سرودن شعر نقش مهمی داشت.

زبان اوکراینی

زبان اوکراینی (به اوکراینی: Українська мова) یک زبان هند و اروپایی و هموند شاخه شرقی گروه زبان‌های اسلاوی است. اوکراینی زبان رسمی کشور اوکراین است. دبیرهٔ سیریلیک برای نگارش زبان اوکراینی به‌کار می‌رود.

مظفرالدین‌شاه

مظفرالدین‌شاه قاجار (زادهٔ ۳ فروردین ۱۲۳۲ – درگذشتهٔ ۱۲ دی ۱۲۸۵) پنجمین پادشاه ایران از دودمان قاجار بود. وی پس از کشته‌شدن پدرش ناصرالدین‌شاه به دست میرزا رضا کرمانی و پس از نزدیک به ۴۰ سال ولایت‌عهدی، شاه شد و از تبریز به تهران آمد. در جریان جنبش مشروطه، برخلاف کوشش‌های صدراعظمش عین‌الدوله، با مشروطیت موافقت کرد و فرمان مشروطیت را امضا کرد.

کیف (اوکراین)

کیِف (همچنین: کی‌یف) (به اوکراینی: Київ) پایتخت کشور اوکراین و بزرگترین شهر آن می‌باشد. رودخانه دنیپر از بین این شهر عبور می‌کند و شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. از نظر تقسیمات کشوری این شهر دارای ادارات جدا و مستقل از استان کیف بوده و در واقع می‌توان گفت به صورت مستقل و جداگانه اداره می‌شود.

جنگ سرد

جنگ سرد به دوره‌ای از رقابت، تنش و کشمکش ژئوپلیتیکی بین اتحاد جماهیر شوروی و متحدانش (بلوک شرق) و ایالات متحده آمریکا و متحدانش (بلوک غرب) بعد از جنگ جهانی دوم گفته می‌شود. به‌طور کلی دوره زمانی جنگ سرد از ۱۹۴۷ و آغاز دکترین ترومن تا فروپاشی شوروی در ۱۹۹۱ در نظر گرفته می‌شود. به دلیل آن‌که در این دوران هرگز درگیری نظامی مستقیم میان نیروهای ایالات متحده و شوروی به وجود نیامد اما گسترش قدرت نظامی و کشمکش‌های سیاسی منجر به جنگ‌های نیابتی و درگیری‌های مهم بین کشورهای پیرو و هم‌پیمانان این دو ابرقدرت شد، از واژه سرد برای توصیف این جنگ استفاده می‌شود.

بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی

بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی (به ترتیب ۶ و ۹ اوت ۱۹۴۵ به وقت ژاپن) دو عملیات اتمی بودند که در زمان جنگ جهانی دوم به دستور هری ترومن، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، علیه امپراتوری ژاپن انجام گرفتند. در این دو عملیات، دو بمب اتمی به فاصله ۳ روز روی شهرهای هیروشیما و ناگاساکی انداخته شد که باعث ویرانی و کشتار گسترده شهروندان این دو شهر گردید. حدود ۲۲۰٬۰۰۰ نفر در اثر این دو بمباران اتمی جان باختند که شامل ۲۰٬۰۰۰ نظامی ژاپنی و بقیه را شهروندان غیرنظامی تشکیل می‌دادند.

دریای خزر

دریای خَزَر، دریای مازَندَران یا (بدون رسمیت در زبان فارسی: دریای کاسپین) پهنه‌ای آبی است که از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به روسیه و جمهوری آذربایجان و از شرق به جمهوری‌های ترکمنستان و قزاقستان محدود می‌شود. دریای خزر در گذشته بخشی از دریای تتیس بود که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل می‌کرد. این دریا که گاهی بزرگترین دریاچه جهان و گاهی کوچکترین دریای خودکفای کره زمین طبقه‌بندی می‌شود، بزرگترین پهنه آبی محصور در خشکی است.

کلاه پهلوی (مجموعه تلویزیونی)

کلاه پهلوی یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی در ژانر تاریخی به کارگردانی سید ضیاءالدین دری است که به تهیه‌کنندگی محمدرضا تخت‌کشیان برای پخش از شبکه اول سیما تولید شده‌است. تولید این مجموعه یک دهه به طول انجامید است. قسمت‌هایی از این مجموعه تلویزیونی در شهرک سینمایی غزالی و بخش‌هایی از آن در شهر ساوه تصویربرداری شده‌است.

قاسم سلیمانی

قاسم سلیمانی (۲۰ اسفند ۱۳۳۵ – ۱۳ دی ۱۳۹۸) نظامی ایرانی و دومین فرماندهٔ نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. او طی جنگ ایران و عراق فرماندهٔ نیروهای سپاه کرمان و از فرماندهان عملیات‌های والفجر هشت، کربلای چهار و پنج بود و چندین بار مجروح شد. سلیمانی پس از جنگ تا سال ۱۳۷۶، فرماندهٔ لشکر ۴۱ ثارالله کرمان بود و مسئولیت امنیت بخش‌های شرقی ایران را بر عهده داشت.

جمهوری خودمختار کریمه

جمهوری خودمختار کریمه (به اوکراینی: Автономна Республіка Крим) و (به روسی: Автономная Республика Крым) بر اساس یک همه پرسی داخلی در سال ۲۰۱۴ تحت کنترل فدراسیون روسیه درآمد ولی از نظر سازمان ملل بخشی از اوکراین محسوب می شود. این جمهوری شامل بخش عمده شبه‌جزیره کریمه در شمال دریای سیاه می‌شود. این منطقه دارای قانون اساسی، مجلس قانون‌گذاری و دولت خاص خود است.پایتخت این جمهوری شهر سیمفروپول است.

افغانستان

افغانستان ( تلفظ ) با نام دفاکتو امارت اسلامی افغانستان، کشور محصور در خشکی در آسیای جنوبی است. این کشور حدفاصل آسیای میانه، آسیای شرقی و آسیای غربی (خاورمیانه) می‌باشد. همسایگان افغانستان، ایران در غرب، پاکستان در جنوب و شرق، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند.

مداخله نظامی روسیه در اوکراین

مداخله نظامی روسیه در اوکراین پس از انقلاب ۲۰۱۴ میلادی اوکراین و برکناری رئیس‌جمهور، ویکتور یانوکویچ رخ داد. این مداخله نظامی در شبه‌جزیره کریمه در جنوب شرقی اوکراین واقع در کناره دریای سیاه و سپس در مناطق شرقی اوکراین رخ داد.

آلت مردی

آلت مردانه یا آلت تناسلی مرد و به زبان عامیانه کیر، اندامی است فاقد استخوان و متشکل از غضروف در انسان مرد که بافت نعوظی آن از سه سیلندر (دو عدد جسم غاری (به انگلیسی: Corpus cavernosum) و یک عدد جسم اسفنجی (به انگلیسی: Corpus Spongiosum) به طولی حدود ۱۲٫۹ تا ۱۵ سانتی‌متر و قطر حدود ۴ سانتی‌متر تشکیل شده‌است. در زیر آلت تناسلی، کیسه بیضه قرار دارد. از آلت مردانه برای آمیزش جنسی، خود ارضایی و دفع ادرار استفاده می‌شود.

انحلال اتحاد جماهیر شوروی

تغییر از جمهوری شورایی به اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع که در فرهنگ عامه از آن با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نام می‌برند، تغییرات عظیم سیاسی و تاریخی بود که در آخرین دهه سده بیستم اتفاق افتاد و از پیامدهای مهم آن، پایان جنگ سرد و آغاز یک سلسله جنگ‌های خونین در اروپای شرقی مخصوصاً بالکان و جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی، جنگ‌های داخلی مانند جنگ اول چچن، آسیای مرکزی مانند جنگ داخلی تاجیکستان، قدرت گرفتن بنیادگرایی اسلامی در افغانستان و پیدایش طالبان بود. از مهم‌ترین علل سلب حاکمیت حزب کمونیست بر اتحاد جماهیر شوروی می‌توان به علاقه حاکمان جدید حزب به بازار آزاد و افزایش حس ملی‌گرایی در جمهوری‌های مختلف مخصوصاً روسیه (به رهبری بوریس یلتسین) و قزاقستان نام برد.

کمونیسم

کمونیسم (به فرانسوی: communisme) یا مرام اشتراکی یک ایدئولوژی و جنبش فلسفی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است که هدف نهایی آن ایجاد یک جامعه کمونیستی است؛ جامعه‌ای که در آن مالکیت خصوصی بر ابزار تولید لغو شده و طبقات اجتماعی، پول و دولت وجود ندارد. قدیمی‌ترین اشاره‌ها به یک جامعه آرمانی کمونیستی را می‌توان در جمهور اثر افلاطون دید. طی قرون افراد زیادی نظیر مزدک، تامس مور، شارل فوریه و غیره به طرق مختلف خواستار اشتراکی‌سازی منابع جامعه شدند.

مصطفی آجورلو

مصطفی آجورلو (زادهٔ ۱۳۳۹ تهران) نظامی بازنشسته، مدرس دانشگاه و مدیر اجرایی ایرانی است، که هم‌اکنون به‌عنوان مدیرعامل باشگاه فوتبال استقلال تهران فعالیت می‌کند، همچنین از اعضای هیئت علمی دانشگاه امام حسین می‌باشد.وی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت دولتی از دانشگاه تهران و دکتری مدیریت سیستم‌ها از دانشگاه امام حسین است و فعالیت خود را از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله آغاز کرد. آجرلو سابقه مدیرعاملی باشگاه فوتبال پاس تهران، باشگاه استیل‌آذین و باشگاه تراکتورسازی تبریز را نیز در کارنامه شغلی خود دارا می‌باشد. وی همچنین دارای مدرک درجه یک مربیگری فوتبال است.

فرج‌الله سلحشور

فرج‌الله سلحشورنیا معروف به فرج‌الله سلحشور (زادهٔ ۱۲ آبان ۱۳۳۱ - درگذشتهٔ ۸ اسفند ۱۳۹۴)، هنرپیشه، چهره‌پرداز، نویسنده و کارگردان ایرانی بود. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم توبه نصوح (۱۳۶۱) به کارگردانی محسن مخملباف آغاز کرد. سلحشور کارگردانی مجموعه‌های تلویزیونی تاریخی-مذهبی چون ایوب پیامبر، مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما در کارنامه دارد.

نیروهای مسلح اوکراین

نیروهای مسلح اوکراین (به اوکراینی: Збройні сили України) ارتش کشور اوکراین است. فرمانده فعلی این ارتش میخایلو کوتسین است که در ۲۸ فوریه ۲۰۱۴ به این مقام برگزیده شد. اوکراین تا سال ۲۰۱۴ روابط گرمی با روسیه داشت و به همین جهت اجازه حضور برخی واحدهای نظامی روس را در خاک خود داده بود اما در جریان انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین نیروهای روسی به درخواست نخست‌وزیر کریمه ایستگاه‌ها، فرودگاه‌ها و ساختمان‌های مهم را به تصرف خود درآوردند.