بهروزرسانی پربینندهترین مقالات ویکیپدیای فارسی. اطلاعات بیشتر...
ایمن محمد ربیع الظواهری (۱۹ ژوئن ۱۹۵۱–۳۱ ژوئیه ۲۰۲۲) پزشک، الهیدان و تروریست متولد مصر بود. او در ژوئن ۲۰۱۱ به رهبری القاعده رسید و جانشین اسامه بن لادن شد که توسط نیروی دریایی آمریکا در پاکستان کشته شد. در ژوئیه ۲۰۲۲، الظواهری نیز توسط ایالات متحده در یک حمله هواپیماهای بدون سرنشین در افغانستان کشته شد.الظواهری قبلاً یکی از اعضای ارشد سازمانهای اسلامگرایی بود که حملات در آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و اروپا را رهبری میکرد.
تایوان با نام رسمی جمهوری چین (همچنین با نامهای چین تایپه، چین ملی و فُرمُز نیز شناخته میشود) کشوری در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگهو، کینمن، ماتسو و شماری جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل میشود که همگی در سواحل شرق چین هستند. این کشور از راه دریا از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه است. دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی قیام ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت.
عبدالله بن زبیر بن عوام (۱–۷۳ ه.ق — مه ۶۲۴ — اکتبر/نوامبر ۶۹۲) رهبر خلافتی بود که در مدینه برای رویارویی و کنار زدن خلافت اموی از سال ۶۸۳ میلادی تا هنگام مرگ ابن زبیر برپا شده بود. او پسر زبیر بن عوام و اسما بنت ابوبکر بود و به قبیلهٔ قریش تعلق داشت و رهبری این قبیلهٔ بزرگ و مهم مسلمانان را برعهده داشت. او نخستین کودکی بود که از مهاجرین زاده میشد.
مختار بن ابوعبید ثقفی (عربی: المختار بن أبي عبيد الثقفي؛ ۱ هجری – ۶۷ هجری؛ حدود ۶۲۲ – ۳ آوریل ۶۸۷ میلادی) قیامکنندهای طرفدار علویان بود که مقر اصلیاش در کوفه قرار داشت. او در سال ۶۸۵ م طی دومین جنگ داخلی میان مسلمانان موسوم به فتنه دوم شورشی را علیه خلافت اموی و نیز عبدالله بن زبیر آغاز کرد و بر بیشتر نواحی عراق چیره شد و توانست به مدت هجده ماه بر آن فرمانروایی کند. مختار از قبیله ثقیف بود و در طائف متولد شد.
القاعده (به انگلیسی: Al-Qaeda) (به عربی: القاعدة)، که به صورت رسمی با عنوان «قاعدة الجهاد» نیز شناخته میشود، شبکه افراطگرایی اسلامی از شبهنظامیان سنی چندملیتی است که از جهادگرایان سلفی تشکیل شدهاست. این شبکه در ۱۹۸۸ میلادی توسط اسامه بن لادن، عبدالله عزام، و چندین داوطلب عرب دیگر طی جنگ شوروی در افغانستان تأسیس شد.القاعده توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد (که اعضای دائمی آن شامل چین، فرانسه، روسیه، پادشاهی متحده و ایالات متحده)، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، اتحادیه اروپا، هند و چندین کشور دیگر به عنوان گروهی تروریستی در نظر گرفته شدهاست. القاعده حملاتی را بر روی اهداف غیرنظامی و نظامی در کشورهای مختلف برپا داشتهاست که شامل بمبگذاری ۱۹۹۸ سفارت ایالات متحده، حملات ۱۱ سپتامبر و بمبگذاریهای ۲۰۰۲ بالی میشود.حکومت ایالات متحده در پاسخ به حملات ۱۱ سپتامبر، «جنگ با تروریسم» را برپا داشت که به دنبال تضعیف بن لادن و متحدانش بود.
مختارنامه یک مجموعهٔ تلویزیونی پیرامون زندگی و قیام مختار ثقفی به کارگردانی داوود میرباقری است. این سریال به داستان مختار ثقفی، با کنیهٔ ابواسحاق، و چگونگی قیام او که پس از حادثهٔ عاشورا به خونخواهیِ حسین بن علی برمیخیزد، میپردازد. این سریال در ۴۰ قسمت ۶۰ دقیقهای از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردید.
دین بهائی، آیین بهائی یا دیانت بهائی (که برخی آن را به صورت بهائیت و بهایی نیز مینویسند) دینی یکتاپرستانه، ابراهیمی و ایرانی است که حسینعلی نوری، ملّقب به بهاءالله، در سده ۱۹ میلادی بنیان گذاشت. بهائیان معتقدند پیامبران از طریقِ فرایندِ «ظهور تدریجی وحی» به هم پیوند میخورند. طبق این فرایند خداوند آموزههای خود را به صورت پیاپی و تدریجی و با توجه به مقتضیات زمان و ظرفیت فهم بشر به او ارائه میکند؛ از همین رو، ادیان، سیری تکاملی میپیماند و ظهور ادیان را پایانی نیست.
نانسی پاتریشیا د الساندرو پلوسی (به انگلیسی: Nancy Patricia D'Alesandro Pelosi) (متولد ۲۶ مارس ۱۹۴۰ در بالتیمور یکی از شهرهای مریلند، آمریکا) رئیس مجلس نمایندگان آمریکا است. او نخستین زنی است که به عنوان رئیس مجلس نمايندگان آمریکا انتخاب شده است. او متولد بالتیمور و از اعضای حزب دمکرات، است و از آمریکاییهای ایتالیاییتبار به حساب میآید.
عادل آذر (۶ شهریور ۱۳۴۵ – ۷ مرداد ۱۴۰۱) مشاور رئیسجمهور و رئیس مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی وابسته به نهاد ریاست جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم از ۱۴ شهریور ۱۴۰۰ بود. وی نماینده مجلس هفتم و رئیس پیشین دیوان محاسبات کشور و مرکز آمار ایران و استاد دانشگاه تربیت مدرس بودهاست. وی دانشآموخته کارشناسی مدیریت صنعتی از دانشگاه علامه طباطبایی، کارشناسی ارشد مدیریت از دانشگاه تربیت مدرس و دکترای مدیریت از دانشگاه تهران بود.
حُسِین بن علی بن ابیطالب (به عربی: اَلْحُسَینُ بْنُ عَلیِّ بْنِ أبیطالِب؛ ۳ شعبان ۴ هجری قمری / ۹ یا ۱۰ ژانویه ۶۲۶ میلادی – ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری / ۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) امام سوم شیعیان است و پدر سلسلهٔ امامان شیعه دوازدهامامی از سجاد تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه بهشمار میرود. او فرزندِ علی بن ابیطالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. او با کنیهاش، اَباعَبدِاللّٰه، نیز شناخته میشود.
اُسامه بن محمد بن عوض بن لادِن (۱۰ مارس ۱۹۵۷ – ۲ مه ۲۰۱۱) یکی از اعضای خاندان بن لادن و بنیانگذار و رهبر شبکه القاعده بود. اسامه بن لادن در رابطه با حملات تروریستی بسیاری در سرتاسر جهان از جمله بمبگذاریهای ۷ اوت ۱۹۹۸ در سفارتخانههای آمریکا در دارالسلام (تانزانیا) و نایروبی (کنیا)، حمله به کشتی جنگی یواساس کول و حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به مرکز تجارت جهانی و پنتاگون تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا قرار داشت. وی در تاریخ ۲ مه ۲۰۱۱ توسط گروه توسعه جنگاوری ویژه نیروی دریایی از فرماندهی مشترک عملیات ویژه نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا در پاکستان کشته شد.
زبیر بن عوام یکی از مهمترین صحابههای محمد بود و از سوی او ملقب به حواری وی گردید و به روایت عشره مبشره که در میان اهل سنت شایع است، جزو ۱۰ تنی است که محمد به آنها بهشت را وعده داد. وی همچنین جزو شورایی است که عمر بن خطاب در هنگامی که در بستر مرگ بود تشکیل داد. ریشه نام زبیر از کلمه زبر، طی البئر بالحجاره گرفته شده که به معنای چاه سنگ یا مرد قوی است.
یزید بن معاویه بن ابیسفیان (عربی: يزيد بن معاوية بن أبي سفيان) (درگذشتهٔ ۶۴ هجری) دومین خلیفه اموی بود. او از ۶۰ هجری تا زمان مرگش در ۶۴ هجری خلافت کرد. یزید نخستین کسی بود که بهصورت موروثی خلیفه شد، و خلافتش به خاطر قتل حسین بن علی نوه محمد، پیامبر اسلام، و آغاز بحرانی با نام فتنه دوم شناخته میشود.
ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران کشوری در غرب آسیا و در منطقه خاورمیانه است. این کشور با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع پهناوری، دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. ایران از شمال غرب با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از شمال با دریای خزر، از شمال شرق با ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و در غرب با عراق و ترکیه هممرز است.
عبیدالله بن زیاد بن ابیه مشهور به ابن مرجانه یا ابن زیاد (۲۸ ه.ق - ۶۷ ه.ق) فرمانده نظامی مشهور امویان و از عوامل اصلی کشته شدن حسین بن علی و همراهانش بود. وی از کنیزی به نام مرجانه زاده شد. برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خواندهاند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد.
شب دهم مجموعهای تلویزیونی به کارگردانی حسن فتحی است که در سال ۱۳۸۰ ساخته و به مناسبت ماه محرم در نوروز سال ۱۳۸۱ از شبکه ۱ صدا و سیما پخش شد. موسیقی این مجموعه ساخته فردین خلعتبری و خواننده تیتراژ آن علیرضا قربانی است. این مجموعه بارها از شبکههای مختلف سیما باز پخش شدهاست.این مجموعه هرشب ساعت 22 از شبکه یک سیما پخش میشود.
ناصرالدینشاه (۲۵ تیر ۱۲۱۰ – ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵) که پیش از دوران پادشاهی ناصرالدین میرزا خوانده میشد، معروف به «قبلهٔ عالم»، «سلطان صاحبقران» و بعد از کشته شدن توسط میرزا رضا کرمانی «شاهِ شهید»، چهارمین شاه از دودمان قاجار ایران بود. او با نزدیک به ۵۰ سال پادشاهی، پس از شاپور دوم ساسانی و تهماسب اول صفوی طولانیترین دورهٔ پادشاهی در میان تمامی شاههای تاریخ ایران را داراست. او به افتخار نیم قرن سلطنت بر ایران، خود را صاحبقران نامید.
تی تی فیلمی ایرانی محصول ۱۳۹۹ به کارگردانی و تهیهکنندگی آیدا پناهنده و نویسندگی مشترک ارسلان امیری و پناهنده است. الناز شاکردوست، پارسا پیروزفر و هوتن شکیبا بازیگران این فیلم هستند. این فیلم در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشت اما به دلیل اینکه نمایش اول آن در سیوسومین جشنوارهٔ بینالمللی فیلم توکیو ۲۰۲۰ بود، از داوری در دو بخش بهترین فیلم و بهترین کارگردانی محروم شد.
افسانه جومونگ (به کرهای: 주몽) (با نام اصلی: کتابچه سه امپراتوری) سریال تلویزیونی تاریخیای است که از آوریل ۲۰۰۶ تا مارس ۲۰۰۷ میلادی در شبکه کرهای امبیسی به نمایش درآمد. این سریال در ایران با نام افسانه جومونگ پخش شده و داستان آن در مورد زندگی جومونگ، بنیانگذار گوگوریو است، که از سال ۳۷ (پیش از میلاد) تا سال ۱۹ (میلادی) بر منچوری و بخش شمالی شبهجزیره کره حکومت میکرد. بنا بود مجموعه در ۶۰ قسمت پخش شود که با استقبال مردم، امبیسی آن را به ۸۱ قسمت افزایش داد.
حملهٔ اعراب به ایران یا اشغال ایران به دست مسلمانان به مجموعه حملاتی به امپراتوری ساسانی در قرن هفتم میلادی اشاره دارد که از سال ۶۳۳ میلادی در زمان خلافت ابوبکر شروع شد، در زمان عمر به اوج خود رسید و در زمان عثمان منتهی به سقوط کامل دولت ساسانی در سال ۶۵۱ میلادی (مطابق با سال ۳۰ هجری قمری) و کشته شدن یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانیان، شد. این حملات همچنین باعث افزودن ایران به قلمرو خلافت اسلامی شد. اشغال ایران، سرآغاز فرایند تدریجی گرویدن ایرانیان به اسلام بود که چند قرن طول کشید.
عایشه بنت ابی بکر بن ابی قُحافه بن عامر بن عَمرو بن کعب بن سعد بن تیم بن مرة بن کعب بن لؤی (زاده سال ۹ پیش از هجرت در مکه – درگذشته ۵۸ قمری در مدینه)، معروف به عایشه و ملقب به امالمؤمنین، أم عبدالله و حمیرا، دختر ابوبکر، نخستین خلیفه از خلفای راشدین و سومین همسر محمد، پیامبر اسلام است. مادرش ام رومان از قبیله کنانه بود. محمد به عایشه کنیهام عبدالله، به خاطر نام خواهرزادهاش عبدالله پسر زبیر داده بود.
علی ابن ابیطالب (عربی: أبو الحسن علي بن أبي طالب الهاشمي القُرشي؛ ۱۳ رجب ۳۰ عامالفیل برابر با ۲۳ پیش از هجرت – ۲۱ رمضان ۴۰ قمری) امام اول تمامی شاخههای مذهب شیعه، خلیفهٔ چهارم از خلفای راشدین اهل سنت و پسرعمو و داماد محمد است. او فرزند ابوطالب و فاطمه بنت اسد، همسر فاطمهٔ زهرا، و پدر حسن، حسین، زینب و ام کلثوم است. وی از سال ۳۵ تا ۴۰ هجری، کمتر از پنج سال، بهعنوان خلیفه بر خلافت اسلامی حکومت کرد.
عمر بن خطاب (به عربی: أبوحفص عمر بن الخطاب العدوی القرشی) ملقب به عمر فاروق، (۴۰ ق. ه / ۵۸۶ میلادی – ۲۶ ذی الحجه ۲۳ هجری/۶ نوامبر ۶۴۴)، صحابهٔ محمد، از فرماندهان نظامی در سپاه صدر اسلام و خلیفه دوم از خلفای راشدین بود. . مورخین تاریخ اسلام گاهی وی را خلیفه عمر اول و عمر بن عبدالعزیز را عمر دوم مینامند.
گِیشا (به ژاپنی: 芸者، به خط لاتین: geisha)، که به آن گِیگی (به ژاپنی: 芸妓، به خط لاتین: geigi) هم گفته میشود در ژاپن به زنانی گفته میشد که برای رقص و آواز، سرگرمی، حاضرجوابی و پذیرایی تربیت میشدند و هنرهای آنها شامل هنرهای مختلف ژاپنی میشود، مانند رقص و موسیقی کلاسیک. البته قابل ذکر است که گیشا های ژاپن اکثراً مردان هستند که به صورت های زنانه و آرایش کرده ظاهر میشوند.
روشهای آمیزش جنسی که معمولاً از آنها با عنوان پوزیشنهای سکس (به انگلیسی: sex positions) یاد میشود، روشهایی اند که افراد برای انجام عشقبازی و دیگر فعالیتهای جنسی استفاده میکنند. روشهای آمیزش جنسی معمولاً بر اساس موقعیتی که طرفین درگیر در رابطه جنسی اتخاذ میکنند، توصیف میشوند. روشهای آمیزش جنسی لزوماً به دخول منتهی نمیشوند.
محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ – ۵ مرداد ۱۳۵۹) که به محمدرضاشاه پهلوی نیز شهرت دارد و تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با عنوان رسمی اعلیحضرت همایونی، شاهنشاه آریامهر خطاب میشد، دومین و آخرین پادشاه دودمان پهلوی بود که از ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ آخرین پادشاه ایران بود. محمدرضاشاه پس از استعفای پدرش رضاشاه، با سوگند در مجلس شورای ملی به پادشاهی رسید و با انقلاب ۱۳۵۷ برکنار شد. او به دلیل موقعیتش به عنوان آخرین شاه ایران، اغلب با عنوان کوتاه «شاه» شناخته میشود.او حاصل ازدواج رضاشاه و تاجالملوک آیرملو بود.
عمر بن سعد (نام کامل وی: عمر بن سعد بن ابی وقاص بن حفص بن عبید زهری)، (۶۲۰–۶۸۶ میلادی) از تابعین محمد پیامبر اسلام بود که در مدینه متولد شد و بعدها به کوفه، شهری که پدرش بنا کرده بود رفت. او همچنین داماد مختار ثقفی بود و خواهر ناتنی وی به نام جاریه (فرزند ابوعبید ثقفی) همسر او بود. پدرش سعد بن ابی وقاص در نبرد قادسیه فرمانده سپاه اسلام بود.
عباس بن علی (به عربی: العباس بن علی) مشهور به ابوالفضل و قمر بنیهاشم و بابالحوائج (زاده ۴ شعبان ۲۶ هجری قمری و درگذشته ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری) (تقریباً ۱۵ مه ۶۴۷ و درگذشته ۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) پسر علی بن ابیطالب و امالبنین و برادر کوچکتر حسین بن علی است. شهرت و محبوبیت او نزد مسلمانان به ویژه شیعیان بیشتر به خاطر شجاعت و همچنین وفاداریش نسبت به حسین بن علی در نبرد کربلا میباشد. آرامگاه عباس بن علی در کربلا برسرراه غاضریه در موضع رزمگاه واقعه کربلا است.
فریدون فرخزاد (۱۵ مهر ۱۳۱۵ − ۱۶ مرداد ۱۳۷۱) شاعر، ترانهسرا، خواننده، آهنگساز، بازیگر، تهیهکننده، کارگردان و مجری تلویزیونی و رادیویی، و فعال سیاسی ایرانی، عضو سازمان درفش کاویانی و نیز مخالف حکومت جمهوری اسلامی بود که در جریان قتلهای زنجیرهای ایران، در شهر بُنِ آلمان ترور شد. از فریدون فرخزاد بهعنوان «نامیترین شومن ایران» یاد میشود. او برادرِ فروغ فرخزاد شاعر معاصر ایرانی بود.
هادی چوپان (زادهٔ ۴ مهر ۱۳۶۶ در ابنو، شهرستان سپیدان، استان فارس) بدنساز حرفهای اهل ایران است. او از سال ۱۳۷۹ ورزش پرورش اندام را شروع کرد و از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ عضو ثابت تیم ملی بدنسازی ایران بودهاست. چوپان چندین دوره در مسابقات فدراسیون جهانی بدنسازی و تناسباندام شرکت کرده و عناوین ملی و بینالمللی مختلفی را کسب کردهاست.مسابقات مسترالمپیا ۲۰۱۹ با شگفتی سازی بزرگ هادی چوپان و کسب عنوان سومی به همراه دریافت جایزه قهرمان مردم به پایان رسید.
سامان ارسطو (نام در زمان تولد فرزانه ارسطو؛ زادهٔ ۱۵ خرداد ۱۳۴۶ در شاهرود) بازیگر، کارگردان، نمایشنامه و فیلمنامهنویس، و مدرس تئاتر اهل ایران است. او کار بازیگری تئاتر خود را در سال ۱۳۶۴ آغاز کرد، و از آن پس پیوسته تا کنون به این حرفه مشغول بودهاست. در سال ۱۳۶۷ با نویسندگی و کارگردانی نمایشنامهی «سلول هیجده» وارد حرفهٔ کارگردانی تئاتر و نمایشنامهنویسی هم شد – که البته این نمایشنامهٔ خاص بعد از یک شب اجرا توقیف گردید.
رضا پهلوی (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ – ۴ مرداد ۱۳۲۳) که به رضاشاه شهرت دارد و با عنوان رسمی اعلیحضرت همایونی، شاهنشاه خطاب میشد، بنیانگذار دودمان پهلوی بود که از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ پادشاه ایران بود. او پیشتر، از ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴ وزیر جنگ و از ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ نخستوزیر ایران بود. رضاشاه که ابتدا تلاش ناکامی در جهت جمهوریخواهی کرد، با پایان سلسله قاجار به پادشاهی رسید و با اشغال ایران توسط متفقین مجبور به استعفا و واگذاری پادشاهی به ولیعهدش محمدرضا پهلوی شد.رضاشاه دوران خردسالی را در فقر گذراند.
ایالات متحدهٔ آمریکا (به انگلیسی: United States of America و به اختصار: USA) که به صورت خلاصه ایالات متحده یا آمریکا خوانده میشود، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی میان کشور کانادا و مکزیک و اقیانوس اطلس و آرام است. آمریکا بهجز سرزمین اصلی؛ با شیوهٔ حکومت جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک حوزهٔ فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعهای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی معادل ۳٫۸ میلیون مایل مربع (۹٫۸ میلیون کیلومتر مربع)؛ سومین کشور پهناور جهان محسوب میشود و با جمعیتی بیش از ۳۳۵میلیون (آمار سال ۲۰۲۲) سومین کشور پرجمعیت جهان است. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی.سی.
سید علی حسینی خامنهای (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) مرجع تقلید شیعی دوازده امامی و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران است. او طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عالیترین مقام کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح محسوب میشود. او همچنین امام جمعهٔ تهران است و ریاست بنیاد دائرةالمعارف اسلامی را بر عهده دارد.
رخشندهٔ اعتصامی (۲۵ اسفند ۱۲۸۵ – ۱۵ فروردین ۱۳۲۰) معروف به پروین اعتصامی، شاعر ایرانی بود. او بیشتر به دلیل به کار بردن سبک شعریِ مناظره در شعرهایش معروف است. مضامین و معانی اشعار او، توصیفکنندهٔ دلبستگی عمیق وی به پدر، استعداد و شوق فراوان او به آموختن دانش، روحیهٔ ظلمستیزی و مخالفت با ستم و ستمگران و حمایت و ابراز همدلی و همدردی با محرومان و ستمدیدگان است.
چین (به ماندارین: 中国, پینیین Zhōngguó, ژونگوآ) با نام رسمی جمهوری خلق چین (به ماندارین: 中华人民共和国, پینیین Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) کشوری مستقل در آسیای شرقی است. چین با مساحت ۹۶۱'۵۹۶'۹ کیلومتر مربع؛ چهارمین کشور پهناور بعد از روسیه، کانادا و آمریکا و با جمعیت بیش از ۱٫۴۵۰ میلیارد نفر، پرجمعیتترین کشور جهان است.چین کشوری تکحزبی است که حزب حاکم آن، حزب کمونیست چین، بر ۲۲ استان، ۵ منطقه خودمختار، ۴ شهرداری زیر نظر دولت مرکزی (پکن (پایتخت)، شانگهای (بزرگترین شهر)، تیانجین، چونگکینگ) و بهغیر از سرزمین اصلی چین، بر ۲ منطقه ویژه اداری (هنگ کنگ و ماکائو) حکومت میکند. چین با ۱۴ کشور، از شمال با روسیه، مغولستان و قزاقستان، از شرق با کره شمالی، از غرب با قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان و پاکستان و از جنوب با هند، نپال، بوتان، میانمار، لائوس و ویتنام؛ مرز خاکی دارد.
حملات ۱۱ سپتامبر که بیشتر در زبان انگلیسی ۹/۱۱ (نُه، یازده) خوانده میشود، سلسلهای از حملات تروریستی انتحاری در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ توسط گروه تروریستی القاعده در خاک ایالات متحده آمریکا بود. در این حادثه نوزده تن از عناصر القاعده، چهار هواپیمای تجاری-مسافربری را ربودند. هواپیماربایان دو هواپیما را در فاصلههای زمانی گوناگون به برجهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک کوبیدند.
علفزار فیلمی به نویسندگی و کارگردانی کاظم دانشی و تهیهکنندگی بهرام رادان محصول سال ۱۴۰۰ است. این فیلم در بخش سودای سیمرغ چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشت و در چندین رشته نامزد و در نهایت برنده ۴ جایزه بهترین صداگذاری، بهترین تدوین، بهترین نقش مکمل زن و بهترین فیلمنامه شد. این فیلم همچنین بعد از موقعیت مهدی با نامزدی در ۱۳ رشته دارای بیشترین تعداد نامزدی در این دوره از جشنواره فیلم فجر بود.
میثم لطیفی (متولد ۱۳۵۷) معاون رئیسجمهور ایران و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور است. او دانشآموختهٔ دکتری مدیریت منابع انسانی و دانشیار دانشگاه امام صادق است. وی پیش از این رئیس دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (از سال ۱۳۹۵) بود.میثم لطیفی روز دهم امرداد ۱۴۰۱ در اظهار نظری عجیب عنوان داشت کشور ایران دارای پنجاه فرودگاه میباشد ولی کشور آلمان تنها پنج فرودگاه دارد.
مهدی باکری (۳۰ فروردین ۱۳۳۳ – ۲۵ اسفند ۱۳۶۳) نظامی ایرانی بود، که از فرماندهان سپاه پاسداران در خلال جنگ ایران و عراق محسوب میشد و فرماندهی لشکر ۳۱ عاشورا را برعهده داشت.باکری در عملیاتهای فتحالمبین، بیتالمقدس، رمضان، مسلم بن عقیل، والفجر مقدماتی، والفجر ۱، ۲، ۳ و ۴، همچنین عملیات خیبر حضوری فعال داشت. وی در خلال اجرای عملیات بدر در روستای حریبه بر اثر اصابت گلوله مستقیم نیروهای عراقی کشته شد. سپس گروهی داوطلب برای بازگرداندن پیکر وی اقدام کردند که در حال بازگشت، قایق آنها مورد اصابت موشک آر.پی.
ایجی ام-۱۱۴ هِلفایر (به انگلیسی: AGM-114 Hellfire) به معنای «آتش جهنمی»، نوعی موشک هوابهزمین ساخت ایالات متحده آمریکا است که به عنوان یک موشک ضد زره با سامانهٔ هدایتی شلیک و بعد هیچ در شرکت صنایع دفایی لاکهید مارتین طراحی و تولید شده است. هلفایر علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی نابودی تانکهای دشمن علیه دیگر اهداف سطحی نیز قابل استفاده است. این موشک از توانایی حملات ضربتی دقیق برخوردار است و میتوان آن را از روی سکوهای زمینپایه، دریاپایه و هواپایه شلیک نمود اما معمولاً بر روی بالگردهای جنگنده اصلی ارتش ایالات متحده آمریکا سوار میشوند و موشک هوا به زمین اصلی ارتش آمریکا و چندین ارتش دیگر دنیا در کلاس موشکهای ۵۰ کیلویی است.
فرار از زندان (مجموعه تلویزیونی)
فرار از زندان (انگلیسی: Prison Break) یک مجموعهٔ تلویزیونی درام آمریکایی ساختهٔ پل شیورینگ است. این سریال از اوت ۲۰۰۵ تا می ۲۰۱۷ در قالب پنج فصل و توسط شبکه رسانهای فاکس پخش شد. داستان آن در مورد دو برادر است که یکی از آنها به خاطر جرم مرتکب نشده به مرگ محکوم شدهو دیگری برای نجات برادر خود نقشهای استادانه میکشد.
روشهای خودکشی مجموعه روشهایی هستند که شخصی خودکش برای پایان دادن به زندگیاش از آنها استفاده میکند. خودکشی در تاریخ زندگی انسان همواره وجود داشته و روشهای گوناگونی برای پایان دادن به زندگی بهطور عمد به وجود آمدهاست؛ اما در بسیاری از موارد، تلاش افراد برای خودکشی، منجر به شکستگی استخوانها یا صدمات سنگین به اندامهای حیاتی بدن، همچون مغز میشود. این صدمات میتوانند تأثیرات بلند مدتی بر روی سلامت فرد داشته باشند.
هوشنگ گلشیری (زادهٔ ۲۵ اسفند ۱۳۱۶ – درگذشتهٔ ۱۶ خرداد ۱۳۷۹ در تهران) نویسندهٔ معاصر ایرانی و سردبیر مجلهٔ کارنامه بود. مورّخان ادبی وی را از تأثیرگذارترین داستاننویسان معاصر زبان فارسی دانستهاند.او با نگارش رمان کوتاه شازده احتجاب در اواخر دههٔ چهل خورشیدی به شهرت فراوانی رسید. این کتاب را یکی از قویترین داستانهای ایرانی خواندهاند.گلشیری کارش را با آموزگاری در روستاها و سپستر در اصفهان آغاز کرد.
زالاوا فیلمی به کارگردانی ارسلان امیری و تهیهکنندگی روحالله برادری و سمیرا برادری و نویسندگی ارسلان امیری، آیدا پناهنده و تهمینه بهرام محصول سال ۱۳۹۹ است. پخش بینالمللی این فیلم توسط کمپانی دانمارکی LevelK انجام میشود. زالاوا نخستین فیلم ارسلان امیری به عنوان کارگردان بوده و نوید پورفرج، پوریا رحیمی سام، و هدی زینالعابدین از بازیگران این فیلم هستند.
سید مقتدی صدر (زاده ۱۹۷۳ نجف) روحانی شیعه و سیاستمدار عراقی است، که از رهبران شیعیان عراق است. وی چهارمین فرزند سید محمد صدر و شناخته شدهترین بازمانده از خاندان صدر است.مقتدا صدر از مخالفین حکومت صدام حسین، طرفدار ایجاد حکومت اسلامی و مخالف حضور نیروهای خارجی در عراق است. نیروهای شبهنظامی مسلح تحت امر او معروف به جیش المهدی در مقاطعی درگیریهایی با نیروهای آمریکایی ائتلاف و افراطیون سنی و حکومت مرکزی عراق داشتهاند.
محمّد بن عبداللّه (نام کامل به عربی: أَبُو الْقَاسِم مُحَمَّد بْن عَبْد الله بْن عَبْد المُطَّلِب بْن هَاشِم؛ حدود ۵۷۰ میلادی – ۶۳۲ یا بعد از ۶۳۴ میلادی) بنیانگذار و پیامبر اسلام و به اعتقاد مسلمانان، آخرین پیامبر در سلسلهٔ پیامبران الهی و تحویلدهندهٔ قرآن و تجدیدکننده آیین یکتاپرستی (دین حنیف) است. او همچنین به عنوان یک سیاستمدار، رئیس دولت، بازرگان، نظریهپرداز دینی، خطیب، قانونگذار، اصلاحگر، فرمانده جنگی، و برای مسلمانان و پیروان برخی ادیان، مأمور تعلیم فرمانهای الله یا همان خدای مسلمانان بهشمار میرود و بین آنها ملقب به «رسولالله» است. منابع تاریخی برای بازسازی سرگذشت محمد، قرآن و منابع غیراسلامی معاصر او هستند که هر دو اشارههای کوتاهی به جزئیات زندگی او کردهاند.
ایلومیناتی (به لاتین: Illuminati)، (جمع لاتین illuminatus به معنای «روشنضمیر») نامی است که به چندین گروه اعم از واقعی و ساختگی داده میشود. از نظر تاریخی، این نام معمولاً به باوارین ایلومیناتی اشاره دارد باوارین ایلومیناتی یک انجمن مخفی در عصر روشنگری تأسیس شده در ۱ مه ۱۷۷۶ در بایرن بخشی از آلمان امروزی بود. اهداف این انجمن مقابله با نفوذ خرافه، ظلمتپرستی و نفوذ مذهب بر زندگی عمومی و سوءاستفاده از قدرت بود.
جنگ جهانی دوم دومین جنگ جهانی بین سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ بود که بیشتر کشورهای جهان از جمله قدرتهای بزرگ در آن شرکت داشتند.نیروهای تقابلگر در قالب دو اتحاد نظامی در برابر هم قرار گرفتند و با این دو اتحاد نظامی، یک جنگ تمامعیار به راه انداختند که در اثر آن، بیش از صد میلیون پرسنل نظامی در بیش از ۳۰ کشور جهان درگیر شدند. بیشتر شرکت کنندگان در این جنگ، تمام قدرت اقتصادی، صنعتی و تواناییهای علمیشان را در جهت پشتیبانی نظامی بسیج کردند. با حدود ۷۰ تا ۸۵ میلیون کشته این جنگ به مرگبارترین درگیری نظامی در طول تاریخ بشریت تبدیل شد.
کُس یا در انگلیسی کانت () واژهای عامیانه برای اشاره به فرج یا واژن است و همچنین به روشهای مختلف دیگری از جمله به عنوان یک عبارت تحقیرآمیز استفاده میشود. این واژه میتواند به عنوان یک اصطلاح تحقیرآمیز و ناپسند برای یک زن در ایالات متحده آمریکا، یک زن یا مرد زشت یا کودن در انگلستان، یا یک مرد کوچک در استرالیا و نیوزیلند استفاده شود. با این حال، در استرالیا و نیوزیلند این واژه همچنین میتواند یک اصطلاح خنثی یا مثبت باشد.
کریستیانو رونالدو دوس سانتوس آویرو (پرتغالی: Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro؛ زادهٔ ۵ فوریهٔ ۱۹۸۵) بازیکن فوتبال اهل پرتغال است که برای باشگاه منچستر یونایتد و تیم ملی پرتغال در پست مهاجم بازی میکند. او اغلب بهعنوان یکی از بهترین بازیکنان جهان و یکی از بزرگترین بازیکنان تمام ادوار نیز یاد میشود. رونالدو پنج جایزهٔ توپ طلا و چهار جایزهٔ کفش طلای اروپا دریافت کردهاست که برای یک بازیکن اروپایی، رکورد محسوب میشود.
صَدّام حُسین عبد المجید تِکریتی (زاده ۲۸ آوریل ۱۹۳۷ – اعدام ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶) در فاصله سالهای ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۳ رئیسجمهور کشور عراق بود. وی یکی از اعضای برجستهٔ حزب بعث عراق محسوب میشد و نقشی کلیدی در کودتای سال ۱۹۶۸ داشت که منجر به حکومت درازمدت حزب بعث شد. مبانی نظری این حزب بر پانعربیسم، نوسازی اقتصادی و سوسیالیسم استوار بود.
مَروان بن حکم بن ابیالعاص (۶۴–۶۵ ه.ق) ملقب به ابوالقاسم و بعداً به ابو عبدالملک که با نام مروان اول شناخته میشود، سرسلسله خاندان مروانی بود که در دورهٔ دوم حکومت اموی و در خلال کشمکش و نبردهای جنگهای دوم داخلی مسلمانان (فتنه دوم) جایگزین خاندان سفیانی در خلافت امویان شد و تا برآمدن عباسیان، حکومت نمود. او از حاضران در جنگ جمل به همراه عایشه بود و از مقبولین اهل سنت به نقل از حاکم نیشابوری است.
مظفرالدینشاه قاجار (۳ فروردین ۱۲۳۲ – ۱۲ دی ۱۲۸۵) پنجمین پادشاه ایران از دودمان قاجار بود. وی پس از کشتهشدن پدرش ناصرالدینشاه به دست میرزا رضا کرمانی و پس از نزدیک به ۴۰ سال ولایتعهدی، شاه شد و از تبریز به تهران آمد. در جریان جنبش مشروطه، برخلاف کوششهای صدراعظمش عینالدوله، با مشروطیت موافقت کرد و فرمان مشروطیت را امضا کرد.
محمد بن علی بن ابی طالب معروف به محمد حنفیه پسر علی بن ابی طالب از کنیزی به نام خوله از قبیله بنیحنیفه که در جنگ یرموک اسیر و توسط علی خریداری شد و به مدینه آورده شد، بود. محمد در سال ۱۶ هجری متولد گردید. در منابع قدیمی شیعه، مادر او زنی از قبیلهٔ حنفیه معرفی شدهاست که در جنگ با ابوبکر به اتهام ارتداد بعد از مرگ پیامبر اسلام، اسیر شده بود.
دانگ میونگ سئونگ وانگ (به کرهای: 동명성왕) (زاده ۵۸ قبل از میلاد؛ درگذشته ۱۹ قبل از میلاد) که به اسم زمان تولدش جومونگ معروف است، پسر ژنرال هائهموسو، پسرخوانده امپراطور گوموا و برادر ناتنی شاهزاده دائهسو (تسو) و یونگپو بود، که در سال ۳۷ قبل از میلاد امپراطوری گوگوریو را تأسیس کرد. گوگوریو در میان سه پادشاهی کره، شمالیترین آنها محسوب میشد و بخشهایی از منچوری و کره شمالی امروزی را در بر میگرفت. در لوح سنگی گوآنگ گائتو از او با نام چومووانگ به معنی پادشاه چومو و در دو کتاب تاریخی سامگوک ساگی و سامگوک یوسا از او با نام جومونگ و عنوان گو یاد شده است.
نیروی هوایی جمهوری چین (تایوان)
نیروی هوایی جمهوری چین (تایوان) (به چینی: 中華民國空軍 و به اختصار: ROCAF) شاخه هوایی ارتش جمهوری چین یا تایوان و مأموریت اصلی آن دفاع از حریم هوایی و مرزهای تایوان است. اولویت اصلی برای ROCAF افزایش برد شناسایی و رهگیری جنگندههای خود و یکپارچه سازی سیستمهای راداری و ضد هوایی مستقر در خاک تایوان و افزایش سلاحهای تهاجمی، به خدمت گرفتن جنگندههای مدرن و مقاومسازی فرودگاهها و سایر تأسیسات خود در برار حملات غافلگیرانه دشمن برای افزایش توان رزمی خود میباشد. در سال ۲۰۰۵ بنا بر تصمیم فرماندهی نیروهای مسلح کشور تایوان، فرماندهی کلیه سیستمهای موشکی تهاجمی تایوان تحت فرماندهی نیروی هوایی تایوان درآمد.
داروهای ضدتهوع که برای درمان علامتی حالت تهوع و استفراغ به کار میروند به دو دسته کلی داروهای مرکزی (مؤثر بر مغز و سیستم عصبی) و محیطی (مؤثر بر سیستم گوارش) تقسیم میشوند. مهمترین این داروها متوکلوپرامید، دیمن هیدرینات، اندانسترون، فنوتیازینها و … میباشند. برای درمان تهوع در زنان باردار از ویتامین B6 استفاده میشود.
کارلِس پوجدمون ئی کازاماژو (کاتالونیایی: Carles Puigdemont i Casamajó؛ کاتالان: [ˈkarɫəs ˌpudʒðəˈmon i kazəməˈʒo] ( شنیدن)؛ اسپانیایی: [ˈkaɾles puɣðeˈmon(t) i kasamaˈxo]؛ زادهٔ ۲۹ دسامبر ۱۹۶۲)، یک سیاستمدار و روزنامهنگار اهل اسپانیا است. او رئیس پیشین دولت خودمختار کاتالونیا است و گفته میشود که او در رساندن کاتالونیا به موقعیت کنونی نقش کلیدی داشتهاست. وی همچنین عضو پارلمان کاتالونیا و شهردار سابق خیرونا است.
آلمان (به فرانسوی: Allemagne) (به آلمانی: Deutschland) با نام رسمی جمهوری فدرال آلمان (به آلمانی: Bundesrepublik Deutschland)، (نام بینالمللی روی نقشه "Germany") کشوری در قاره اروپا است. پایتخت آلمان، شهر برلین است. آلمان از شمال با دریای شمال، دانمارک و دریای بالتیک، از شرق با لهستان و جمهوری چک، از جنوب با اتریش و سوئیس و از غرب با فرانسه، لوکزامبورگ، بلژیک و هلند مرز دارد.
شبکه مخفی زنان یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی محصول سال ۱۴۰۱ در ژانر درام تاریخی به کارگردانی افشین هاشمی و تهیهکنندگی جواد نوروزبیگی است. از بازیگران اصلی سریال میتوان به سیامک انصاری، مهدی هاشمی، لیلا حاتمی، شبنم مقدمی، باران کوثری، شقایق دهقان، امیرحسین رستمی و حمید فرخنژاد اشاره کرد. پخش این مجموعه از ۷ مرداد ۱۴۰۱ به صورت اختصاصی از نماوا آغاز شدهاست.
امیرحسین مقصودلو (زادهٔ ۳۰ شهریور ۱۳۶۶) که با نام حرفهای امیر تتلو شناخته میشود، خواننده و ترانهنویس ایرانی است که در ژانر رپ، پاپ و آراندبی فعالیت میکند. او از نخستین خوانندگان ژانر آراندبی در ایران است که به شکل زیرزمینی کار کرده و به شهرت رسیدهاست.تتلو در میانه دههٔ ۱۳۸۰ به دبی سفر کرد و پس از مدتی به ایران بازگشت. او نخستین آلبوم رسمی خود به نام زیر همکف را در سال ۱۳۹۰ بدون گرفتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر کرد.
مارتین فورد (انگلیسی: Martyn Ford؛ زادهٔ ۲۶ مه ۱۹۸۲) بازیگر، بدنساز اهل انگلستان است. شهرت او بخاطر حضور در فیلمهای هالیوود مانند ردکان (۲۰۱۸)، کینگزمن: محفل طلایی (۲۰۱۷)، رابین هود، طغیانگر، مرد حادثه (۲۰۱۸)، شکست ناپذیر۴ و سریع و خشمگین ۹ است. فورد در هنرهای رزمی ترکیبی به تمرین میپردازد.فورد بازیکن حرفه ای ورزش کریکت بود اما در اثر مصدومیت چندین ماه از میدان دور شد و نتوانست آمادگی خود را برای حضور در کریکت به دست بیاورد.
پارسا پیروزفر (زادهٔ ۲۲ شهریور ۱۳۵۱) بازیگر، کارگردان تئاتر و نمایشنامهنویس ایرانی است. او فعالیتش را در اوایل دههٔ ۱۳۷۰ با حضور در فیلمهایی مانند شیدا (۱۳۷۷) و اعتراض (۱۳۷۸) آغاز کرد. او در سال ۱۳۸۲ نقش سربازی را در اشک سرما ایفا کرد و برای بازی در نقش یک معتاد در مهمان مامان نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر شد.
ایلان ریو ماسک (انگلیسی: Elon Reeve Musk؛ زادهٔ ۲۸ ژوئن ۱۹۷۱) یک کارآفرین و شخص نامدار در زمینهٔ تجارت است. او بنیانگذار، مدیرعامل و مهندس ارشد اسپیساکس؛ سرمایهگذار، مدیرعامل و طراح محصولات تسلا، آیانسی.؛ بنیانگذار د بورینگ کمپانی؛ یکی از بنیانگذاران مشترک نیورالینک و اوپنایآی است. ماسک با دارایی خالص حدود ۲۲۱٫۴ میلیارد دلار تا ژوئیهٔ ۲۰۲۲، بر اساس فهرست رتبهبندی فوربز، ثروتمندترین شخص جهان است.ماسک از مادری کانادایی و پدری از آفریقای جنوبی زاده شد و در پرتوریا، آفریقای جنوبی بزرگ شد.
آمیزش جنسی به عملی گفته میشود که در آن اندام جنسی جنس مذکر برای لذت جنسی، تولید مثل یا هر دو وارد اندام جنسی ماده، واژن، میشود و در صورت موفقیت، سلولهای اسپرم جنس مذکر را وارد بدن جنس ماده میکند و تخمک جنس ماده را باردار میسازد. این کار باعث تشکیل اندامگان جدیدی میشود. در برخی از مهرهداران، مانند ماهیها، تخمها در خارج از بدن ماهی، پراکنده و به صورت خارجی باردار میشوند.
یاغی مجموعهٔ نمایش خانگی ایرانی در ژانر درام است که برای سرویس نمایش خانگی فیلیمو ساخته شدهاست. محمد کارت کارگردانی این مجموعه را بر عهده دارد و فیلمنامهٔ آن را پدرام پورامیری،حسین دوماری و محمد کارت بر اساس رمان سالتو نوشته مهدی افروزمنش به نگارش درآوردهاند. بازیگران اصلی این مجموعه پارسا پیروزفر، علی شادمان، طناز طباطبایی، امیر جعفری، نیکی کریمی و فرهاد اصلانی هستند.یاغی در ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ به نمایش درآمد.
عاشورا (به عربی: عَاشُورَاء) همچنین به روز عاشورا معروف است دهمین روز از ماه محرم در گاهشماری هجری قمری است، برای مسلمانان، عاشورا روزی است که موسی و بنی اسرائیل توسط خداوند از فرعون نجات یافتند و راهی در دریا ایجاد کردند. و مصادف است با روزی که حسین بن علی، نوهٔ پیامبر اسلام، محمّد، در نبرد کربلا کشته شد. جنبش جهانی اهل سنت این روز را به عنوان روز ملی شهیدان امت مسلمان تحت هدایت سید امام حیات گرامی میدارد.
حسن بن علی بن ابیطالب (به عربی: ٱلْحَسَن ٱبْن عَلِيّ ٱبْن أَبِي طَالِب؛ ۱۵ رمضان ۳ هجری قمری / ۲۹ فوریهٔ ۶۲۵ میلادی – ۷ یا ۲۸ صفر ۵۰ هجری قمری / ۵ یا ۲۶ مارس ۶۷۰ میلادی) امام دوم شیعیان است و جدِّ مادری سلسلهٔ امامان شیعه دوازدهامامی از محمد باقر تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه بهشمار میرود. او فرزندِ علی بن ابیطالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. مسلمانان و به ویژه شیعیان از وی با عنوان امام حسن مجتبی یاد میکنند.
دولت اسلامی عراق و شام (به عربی: الدولة الإسلامية في العراق والشام) با نام اختصاری داعش یک گروه اسلامگرای تندرو و پیرو آموزهٔ وهابی از اسلام سنی است. این گروه از ژوئیهٔ ۲۰۱۴ ادعای خلافت جهانی کرد و خود را حکومت اسلامی (به عربی: الدولة الاسلامیة) نامید. همچنین زمانی بخشهای بزرگی از شمال عراق و شرق سوریه را با جمعیتهای ۲٫۸ و ۸ میلیون نفر و بخشهای کوچکی را در لیبی، نیجریه و افغانستان به تصرف خود درآورده بود.
کوروش دوم (به پارسی باستان: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁) که با نام کوروش بزرگ یا کوروش کبیر نیز شناخته میشود، بنیانگذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی بود که به مدت ۳۰ سال، در بین سالهای ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد بر نواحی گستردهای از آسیا حکومت میکرد. کوروش در استوانهٔ خود خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیشپیش، شاه بزرگ انشان، از خانوادهای که همیشه پادشاه بودهاست» معرفی میکند. به گفتهٔ هرودوت، کوروش نسب شاهانه داشتهاست و بهجز کتسیاس، دیگر نویسندگان یونانی، ماندانا، دختر آستیاگ را مادر کوروش دانستهاند و گزارش دادهاند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا بودهاست.