بهروزرسانی پربینندهترین مقالات ویکیپدیای فارسی. اطلاعات بیشتر...
حُسِین بن علی بن ابیطالب (به عربی: اَلْحُسَینُ بْنُ عَلیِّ بْنِ أبیطالِب؛ ۳ شعبان ۴ هجری قمری / ۹ یا ۱۰ ژانویه ۶۲۶ میلادی – ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری / ۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) امام سوم شیعیان است و پدر سلسلهٔ امامان شیعه دوازدهامامی از سجاد تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه بهشمار میرود. او فرزندِ علی بن ابیطالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. او با کنیهاش، اَباعَبدِاللّٰه، نیز شناخته میشود.
مختار بن ابوعبید ثقفی (عربی: المختار بن أبي عبيد الثقفي؛ ۱ هجری – ۶۷ هجری؛ حدود ۶۲۲ – ۳ آوریل ۶۸۷ میلادی) قیامکنندهای طرفدار علویان بود که مقر اصلیاش در کوفه قرار داشت. او در سال ۶۸۵ م طی دومین جنگ داخلی میان مسلمانان موسوم به فتنه دوم شورشی را علیه خلافت اموی و نیز عبدالله بن زبیر آغاز کرد و بر بیشتر نواحی عراق چیره شد و توانست به مدت هجده ماه بر آن فرمانروایی کند. مختار از قبیله ثقیف بود و در طائف متولد شد.
عاشورا (به عربی: عَاشُورَاء) همچنین به روز عاشورا معروف است دهمین روز از ماه محرم در گاهشماری هجری قمری است، برای مسلمانان، عاشورا روزی است که موسی و بنی اسرائیل توسط خداوند از فرعون نجات یافتند و راهی در دریا ایجاد کردند. و مصادف است با روزی که حسین بن علی، نوهٔ پیامبر اسلام، محمّد، در نبرد کربلا کشته شد. جنبش جهانی اهل سنت این روز را به عنوان روز ملی شهیدان امت مسلمان تحت هدایت سید امام حیات گرامی میدارد.
یزید بن معاویه بن ابیسفیان (عربی: يزيد بن معاوية بن أبي سفيان) (درگذشتهٔ ۶۴ هجری) دومین خلیفه اموی بود. او از ۶۰ هجری تا زمان مرگش در ۶۴ هجری خلافت کرد. یزید نخستین کسی بود که بهصورت موروثی خلیفه شد، و خلافتش به خاطر قتل حسین بن علی نوه محمد، پیامبر اسلام، و آغاز بحرانی با نام فتنه دوم شناخته میشود.
شام غریبان، مراسم مذهبی شیعه است که در غروب روز عاشورا برگزار میگردد. سوزاندن خیمههای اهل بیت حسین بن علی و به اسارت گرفتن اهل بیت توسط لشکر یزید بن معاویه درون مایهٔ این مراسم است. در این مراسم عزاداران با روشن کردن شمع به عزاداری میپردازند.در مراسم شام غریبان در حرم علی بن موسی الرضا، همه خادمان حرم دور تا دور یکی از بزرگترین صحنها شمع به دست میایستند و یکی در وسط نوحه میخواند.
بابک خرمدین (درگذشته ۶ صفر ۲۲۳ قمری/۷ ژانویهٔ ۸۳۸ میلادی/۱۷ دی ۲۱۶ خورشیدی) رهبر اصلی مبارزان ایرانی خرمدین بود که پس از مرگ ابومسلم بر خلافت عباسی شوریدند. خرمدینان مرگ ابومسلم را انکار کرده و معتقد بودند که ابومسلم باز خواهد گشت تا عدالت را در جهان برقرار نماید. در دوران خلافت عباسیان آذربایجان کانون مقاومت طولانیمدت و خطرناک علیه خلافت بود که توسط بابک خرمدین رهبری میشدهاست و بر شمال غرب ایران تأثیر گذاشته و بیش از ۲۰ سال - از ۲۰۱ ه.ق/۸۱۶ م تا ۲۲۲ ه.ق /۸۳۷ م - طول کشید.
عباس بن علی (به عربی: العباس بن علی) مشهور به ابوالفضل و قمر بنیهاشم و بابالحوائج (زاده ۴ شعبان ۲۶ هجری قمری و درگذشته ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری) (تقریباً ۱۵ مه ۶۴۷ و درگذشته ۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) پسر علی بن ابیطالب و امالبنین و برادر کوچکتر حسین بن علی است. شهرت و محبوبیت او نزد مسلمانان به ویژه شیعیان بیشتر به خاطر شجاعت و همچنین وفاداریش نسبت به حسین بن علی در نبرد کربلا میباشد. آرامگاه عباس بن علی در کربلا برسرراه غاضریه در موضع رزمگاه واقعه کربلا است.
مختارنامه یک مجموعهٔ تلویزیونی پیرامون زندگی و قیام مختار ثقفی به کارگردانی داوود میرباقری است. این سریال به داستان مختار ثقفی، با کنیهٔ ابواسحاق، و چگونگی قیام او که پس از حادثهٔ عاشورا به خونخواهیِ حسین بن علی برمیخیزد، میپردازد. این سریال در ۴۰ قسمت ۶۰دقیقهای از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردید.
عبیدالله بن زیاد بن ابیه مشهور به ابن مرجانه یا ابن زیاد (۲۸ ه.ق - ۶۷ ه.ق) فرمانده نظامی مشهور امویان و از عوامل اصلی کشته شدن حسین بن علی و همراهانش بود. وی از کنیزی به نام مرجانه زاده شد. برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خواندهاند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد.
فریدون فرخزاد (۱۵ مهر ۱۳۱۵ − ۱۶ مرداد ۱۳۷۱) شاعر، ترانهسرا، خواننده، آهنگساز، بازیگر، تهیهکننده، کارگردان و مجری تلویزیونی و رادیویی، و فعال سیاسی ایرانی، عضو سازمان درفش کاویانی و نیز مخالف حکومت جمهوری اسلامی بود که در جریان قتلهای زنجیرهای ایران، در شهر بُنِ آلمان ترور شد. از فریدون فرخزاد بهعنوان «نامیترین شومن ایران» یاد میشود. او برادرِ فروغ فرخزاد شاعر معاصر ایرانی بود.
عمر بن سعد (نام کامل وی: عمر بن سعد بن ابیوقاص بن حفص بن عبید زهری)، (۶۲۰–۶۸۶ میلادی) از تابعین محمد پیامبر اسلام بود که در مدینه متولد شد و بعدها به کوفه، شهری که پدرش بنا کرده بود رفت. او همچنین داماد مختار ثقفی بود و خواهر ناتنی وی به نام جاریه (فرزند ابوعبید ثقفی) همسر او بود. پدرش سعد بن ابیوقاص در نبرد قادسیه فرمانده سپاه اسلام بود.
ابراهیم بن مالک اشتر بن حریثه النخعی (درگذشتهی اکتبر ۶۹۱ میلادی) فرماندهای عرب بود که در رکاب خلیفه وقت، علی (در قدرت ۶۵۶–۶۶۱) و بعدها در جرگه حامیان خاندان علی به رهبری مختار ثقفی خدمت میکرد. او در نبرد خازر (۶۸۶م) که پیروزی قاطعی کسب کرد فرماندهی نیروهایمختار را علیه امویان برعهده داشت. او در این نبرد شخصا عبیدالله بن زیاد را کشت.
اِلویس آرون پرسلی (انگلیسی: Elvis Aaron Presley؛ ۸ ژانویه ۱۹۳۵ – ۱۶ اوت ۱۹۷۷) که با نام الویس نیز شناخته میشود، خواننده و بازیگر آمریکایی بود. از او با عنوان «سلطان راک اند رول» یاد کردهاند و بهعنوان یکی از برجستهترین نمادهای فرهنگی قرن بیستم شناخته میشود. بازخوانی پرانرژی ترانههای دیگران و سبک اجرای از لحاظ جنسی تحریکآمیز او همراه با ترکیبی منحصر به فرد از مجموعهٔ تأثیرات مانع نژادی در طول دوران تحول روابط نژادی، او را به سمت موفقیت عظیم و جنجالهای اولیه سوق داد.
حملهٔ اعراب به ایران یا اشغال ایران به دست مسلمانان به مجموعه حملاتی به امپراتوری ساسانی در قرن هفتم میلادی اشاره دارد که از سال ۶۳۳ میلادی در زمان خلافت ابوبکر شروع شد، در زمان عمر به اوج خود رسید و در زمان عثمان منتهی به سقوط کامل دولت ساسانی در سال ۶۵۱ میلادی (مطابق با سال ۳۰ هجری قمری) و کشته شدن یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانیان، شد. این حملات همچنین باعث افزودن ایران به قلمرو خلافت اسلامی شد. اشغال ایران، سرآغاز فرایند تدریجی گرویدن ایرانیان به اسلام بود که چند قرن طول کشید.
علی ابن ابیطالب (عربی: أبو الحسن علي بن أبي طالب الهاشمي القُرشي؛ ۱۳ رجب ۳۰ عامالفیل برابر با ۲۳ پیش از هجرت – ۲۱ رمضان ۴۰ قمری) امام اول تمامی شاخههای مذهب شیعه، خلیفهٔ چهارم از خلفای راشدین اهل سنت و پسرعمو و داماد محمد است. او فرزند ابوطالب و فاطمه بنت اسد، همسر فاطمهٔ زهرا، و پدر حسن، حسین، زینب و ام کلثوم است. وی از سال ۳۵ تا ۴۰ هجری، کمتر از پنج سال، بهعنوان خلیفه بر خلافت اسلامی حکومت کرد.
عبدالله بن زبیر بن عوام (۱–۷۳ ه.ق — مه ۶۲۴ — اکتبر/نوامبر ۶۹۲) رهبر خلافتی بود که در مدینه برای رویارویی و کنار زدن خلافت اموی از سال ۶۸۳ میلادی تا هنگام مرگ ابن زبیر برپا شده بود. او پسر زبیر بن عوام و اسما بنت ابوبکر بود و به قبیلهٔ قریش تعلق داشت و رهبری این قبیلهٔ بزرگ و مهم مسلمانان را برعهده داشت. او نخستین کودکی بود که از مهاجرین زاده میشد.
محمد بن علی بن ابی طالب معروف به محمد حنفیه پسر علی بن ابی طالب از کنیزی به نام خوله از قبیله بنیحنیفه که در جنگ یرموک اسیر و توسط علی خریداری شد و به مدینه آورده شد، بود. محمد در سال ۱۶ هجری متولد گردید. در منابع قدیمی شیعه، مادر او زنی از قبیلهٔ حنفیه معرفی شدهاست که در جنگ با ابوبکر به اتهام ارتداد بعد از مرگ پیامبر اسلام، اسیر شده بود.
روز واقعه فیلمی سینمایی اسلامی تاریخی به کارگردانی شهرام اسدی و تهیهکنندگی مرتضی شایسته میباشد که در سال ۱۳۷۳ از روی فیلمنامه روز واقعه بهرام بیضایی ساخته شدهاست. این فیلم توانست از سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کند.بیضایی فیلمنامهٔ روز واقعه را سال ۱۳۶۱ نوشت در و سال ۱۳۶۳ در انتشارات ابتکار چاپ کرد. این کتاب بعداً در انتشارات روشنگران چاپ شد.
علی بن حسین (به عربی: علیُّ بنُ اَلْحُسَینِ بْنِ عَلیِّ بْنِ أبیطالِب؛ زاده ۵ شعبان ۳۸ هجری قمری / ۴ ژانویهٔ ۶۵۹ میلادی – درگذشتهٔ ۱۲ یا ۲۵ محرم ۹۵ هجری قمری / ۲۰ اکتبر ۷۱۳ میلادی در مدینه) ملقّب و مشهور به سَجّاد و زِیْنُالْعابِدین چهارمین امام اغلب شیعیان (به جز کیسانیه و برخی از زیدیه) بعد از پدرش حسین، عمویش حسن مجتبی و پدربزرگش علی بن ابیطالب است. بر اساس منابع اسلامی و مورخان شیعی او در مدینه بهدنیا آمد و در جوانی پدرش را در صحرای کربلا همراهی میکرد، اما بهدلیل بیماری در نبرد کربلا شرکت نکرد و به همین دلیل از این کشتار جان سالم به در برد. پس از کشته شدنِ پدر و خویشانش بههمراه اُسرا به کوفه و سپس دمشق منتقل شد.
شهربانو (با نامهای دیگر: جهانشاه، شهربانویه، شاه زنان) به اعتقاد برخی از شیعیان، شاهزاده ایرانی و دختر یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی بود که در حمله اعراب به ایران که به شکست سپاه شاهنشاهی ایران و سقوط سلسله ساسانی انجامید، به عنوان غنیمت جنگی به اسارت مسلمانان درآمد.برخی از شیعیان مدعی هستند که حسین بن علی (امام سوم شیعیان) با شهربانو ازدواج کردهاست و حاصل این ازدواج، فرزندی به نام علی بن الحسین ملقب به سجاد(امام چهارم شیعیان) است. و به این ترتیب فرزندان و نوادگان حسین را وارث خورنه یا فره ایزدی شاهنشاهان ایران باستان محسوب داشتند. برخی منابع شیعه، شهربانو را نخستین همسر حسین بن علی میدانند.مرتضی مطهری و سید جعفر شهیدی و علی شریعتی در صحت داستان ازدواج حسین پسر علی با شهربانو تردید کرده و این روایات را رد کردهاند.
عمر بن خطاب (به عربی: أبوحفص عمر بن الخطاب العدوی القرشی) ملقب به عمر فاروق، (۴۰ ق. ه / ۵۸۶ میلادی – ۲۶ ذی الحجه ۲۳ هجری/۶ نوامبر ۶۴۴)، صحابهٔ محمد، از فرماندهان نظامی در سپاه صدر اسلام و خلیفه دوم از خلفای راشدین بود. مورخین تاریخ اسلام گاهی وی را خلیفه عمر اول و عمر بن عبدالعزیز را عمر دوم مینامند.
سَنان بن أنَس نخعی کسی است که در حادثه کربلا حضور داشت و اعمال زیادی مرتکب شد. بسیاری از روایات و اسنادمعتقدند که سنان سر حسین بن علی را بریدهاست، ولی در برخی دیگر آمده که سر حسین، توسط شمر بن ذی الجوشن بریده شد.و حتی در بعضی منابع چنین گفته شده است که وی پس از بریده شدن سر حسین ابن علی خنجر بر داخل گلو و دهان وی وارد کرده است.
دین بهائی، آیین بهائی یا دیانت بهائی (که برخی آن را به صورت بهائیت و بهایی نیز مینویسند) دینی یکتاپرستانه، ابراهیمی و ایرانی است که حسینعلی نوری، ملّقب به بهاءالله، در سده ۱۹ میلادی بنیان گذاشت. بهائیان معتقدند پیامبران از طریقِ فرایندِ «ظهور تدریجی وحی» به هم پیوند میخورند. طبق این فرایند خداوند آموزههای خود را به صورت پیاپی و تدریجی و با توجه به مقتضیات زمان و ظرفیت فهم بشر به او ارائه میکند؛ از همین رو، ادیان، سیری تکاملی میپیماند و ظهور ادیان را پایانی نیست.
محمّد بن عبداللّه (نام کامل به عربی: أَبُو الْقَاسِم مُحَمَّد بْن عَبْد الله بْن عَبْد المُطَّلِب بْن هَاشِم؛ حدود ۵۷۰ میلادی – ۶۳۲ یا بعد از ۶۳۴ میلادی) بنیانگذار و پیامبر اسلام و به اعتقاد مسلمانان، آخرین پیامبر در سلسلهٔ پیامبران الهی و تحویلدهندهٔ قرآن و تجدیدکننده آیین یکتاپرستی (دین حنیف) است. او همچنین به عنوان یک سیاستمدار، رئیس دولت، بازرگان، نظریهپرداز دینی، خطیب، قانونگذار، اصلاحگر، فرمانده جنگی، و برای مسلمانان و پیروان برخی ادیان، مأمور تعلیم فرمانهای الله یا همان خدای مسلمانان بهشمار میرود و بین آنها ملقب به «رسولالله» است. منابع تاریخی برای بازسازی سرگذشت محمد، قرآن و منابع غیراسلامی معاصر او هستند که هر دو اشارههای کوتاهی به جزئیات زندگی او کردهاند.
قمهزنی (تطبیر) نوعی مراسمی مذهبی است که در میان برخی شیعیان رواج دارد و طی آن افراد با ضربه زدن توسط آلت برندهای (قمه) بر سر خود باعث ایجاد جراحت و خونریزی در آن میشود. این نوع عزاداری در میان گروهی از شیعیان در مراسم عزاداری ماه محرم با هدف مواسات و ابراز علاقه و ارادت نسبت به حسین بن علی و همچنین تقویت خوی شجاعت و اعلام جهاد در راه اعتقادات انجام میشود. معمولاً شرکت کنندگان در این مراسم در صبح روز عاشورا با پوشیدن کفن به انجام این عمل مبادرت میکنند.
رستاخیز که با نام روز رستاخیز هم شناخته میشود، فیلمی تاریخی مذهبی به کارگردانی و نویسندگی احمدرضا درویش محصول سال ۱۳۹۱ است. این فیلم در جهان غرب با عنوان حسین آنکه گفت نه (به انگلیسی: Hussein Who Said No) و در جهان عرب با عنوان قربان (به عربی: القربان) شناخته میشود. رستاخیز در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر در ۱۱ بخش نامزد دریافت سیمرغ بلورین بود و در نهایت در ۸ بخش از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برنده سیمرغ بلورین شد.این فیلم در ۲ دی ۱۳۹۲ در سینما فرهنگ با حضور برخی اعضای دولت اکران خصوصی شد و در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲ در کاخ جشنوارهٔ فجر همزمان با برگزاری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.رستاخیز در روز ۲۴ تیر ۱۳۹۴ با مجوز قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اکران عمومی درآمد اما ساعاتی پس از آن در پی انتقاد برخی علمای دینی و اعتراض برخی از افراد مذهبی با محتوای آن از جمله به تصویر کشیدن ابوالفضل عباس از پرده سینماها به پایین کشیده شد.
ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران کشوری در غرب آسیا و در منطقه خاورمیانه است. این کشور با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع پهناوری، دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. ایران از شمال غرب با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از شمال با دریای خزر، از شمال شرق با ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و در غرب با عراق و ترکیه هممرز است.
تایوان با نام رسمی جمهوری چین (همچنین با نامهای چین تایپه، چین ملی و فُرمُز نیز شناخته میشود) کشوری در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگهو، کینمن، ماتسو و شماری جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل میشود که همگی در سواحل شرق چین هستند. این کشور از راه دریا از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه است. دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی قیام ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت.
علی اکبر بن الحسین (به عربی: عَلِيّ ٱلْأَكْبَر ٱبْن ٱلْحُسَيْن)، که عموماً به علی اکبر معروف است، فرزند ارشد حسین بن علی، و ام لیلا (لیلا دختر ابی مره) بود. وی در سن ۲۷ سالگی در روز عاشورا و در نبرد کربلا کشته شد. بر اساس نوشته ژان کالمارد در ایرانیکا، شهرت علی اکبر به عنوان یک جنگجوی شجاع آل محمد ممکن است بیش از شهرت عباس بن علی باشد.
معاویه یکم (به عربی: معاویة بن أبی سفیان زاده) (حدود ۵۹۷، ۶۰۳ یا ۶۰۵ – مرگ: آوریل ۶۸۰) بنیانگذار و نخستین خلیفه خلافت اموی بود که از سال ۶۶۱ میلادی تا زمان مرگش زمامداری کرد. او کمتر از سی سال پس از درگذشت پیامبر اسلام محمد و بلافاصله پس از خلفای چهارگانه راشدین خلیفه شد. معاویه برخلاف پیشینیان خود که از صحابه صمیمی محمد بودند، از پیروان نسبی و معمولی پیامبر اسلام محسوب می شدند.
مَروان بن حکم بن ابیالعاص (۶۴–۶۵ ه.ق) ملقب به ابوالقاسم و بعداً به ابو عبدالملک که با نام مروان اول شناخته میشود، سرسلسله خاندان مروانی بود که در دورهٔ دوم حکومت اموی و در خلال کشمکش و نبردهای جنگهای دوم داخلی مسلمانان (فتنه دوم) جایگزین خاندان سفیانی در خلافت امویان شد و تا برآمدن عباسیان، حکومت نمود. او از حاضران در جنگ جمل به همراه عایشه بود و از مقبولین اهل سنت به نقل از حاکم نیشابوری است.
حسن بن علی بن ابیطالب (به عربی: ٱلْحَسَن ٱبْن عَلِيّ ٱبْن أَبِي طَالِب؛ ۱۵ رمضان ۳ هجری قمری / ۲۹ فوریهٔ ۶۲۵ میلادی – ۷ یا ۲۸ صفر ۵۰ هجری قمری / ۵ یا ۲۶ مارس ۶۷۰ میلادی) امام دوم شیعیان است و جدِّ مادری سلسلهٔ امامان شیعه دوازدهامامی از محمد باقر تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه بهشمار میرود. او فرزندِ علی بن ابیطالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. مسلمانان و به ویژه شیعیان از وی با عنوان امام حسن مجتبی یاد میکنند.
رُقَیّه دختر حسین بن علی (به عربی: رُقَیّة بنت الحسین؛ ۱۷ یا ۲۳ شعبان ۵۷ قمری – ۵ صفر ۶۱ قمری) که برخی منابع با نام فاطمه صغری بنت الحسین از وی یاد کردهاند، دختر کوچک حسین بن علی است. پدر او امام سوم شیعیان دوازدهامامی و مادرش مطابق قویترین قولها، اماسحاق است. منابعی دیگر مادرش را شهربانو گزارش کردهاند.
میثم مطیعی (زادۀ ۱۳۶۷) مداح ایرانی و مدرس دانشگاه امام صادق است. او از نوحهخوانان مراسمهای بیت رهبری و در حضور سید علی خامنهای است. مطیعی در مداحیهای خود به مسائل مرتبط با جبهه مقاومت و دیگر موضوعات سیاسی و اجتماعی نیز اشاره میکند.مطیعی از شاگردان مجتبی تهرانی و فارغالتحصیل دکتری علوم قرآن و حدیث از دانشگاه امام صادق است.
کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا
کشتگان سپاه حسین بن علی در نبرد کربلا فهرستی از تلفات سپاهیان حسین بن علی است که در نبرد کربلا صورت گرفتهاست. این فهرست شامل کشتگان در معرکه کربلاست. نبرد کربلا در ۱۰ محرم سال ۶۱ هجری قمری (۱۰ اکتبر ۶۸۰ میلادی) در کربلا واقع در عراق کنونی روی داد.
تاریخ الرسل و الملوک یا تاریخ الامم و الملوک معروف به تاریخ طبری کتابی است به زبان عربی که توسط محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری، تاریخنگار و پژوهشگرِ ایرانی مسلمان در اواخر سده سوم پس از هجرت به رشته تحریر درآمدهاست و یکی از بزرگترین و معتبرترین منابع دوره اسلامی است. این کتاب، تاریخ را از زمان خلقت شروع کرده و سپس به نقل داستان پیامبران و پادشاهان قدیمی میپردازد. در بخش بعدی کتاب طبری به نقل تاریخ پادشاهان ساسانی میپردازد، و از آنجا به نقل زندگی پیامبر اسلام، محمد میپردازد.
نبرد قادسیه (عربی: معركة القادسية) نبردی است که در شوال سال ۱۵ هجری قمری برابر با نوامبر ۶۳۶ میلادی میان سپاه خلافت راشدین به فرماندهی سعد بن ابی وقاص و لشکر ساسانی به فرماندهی رستم فرخزاد در ناحیهٔ قادسیه رخ داد و مسلمانان پس از چهار روز نبرد سخت و شدید موفق شدند در مقابل سپاه ساسانی پیروز شوند. در این نبرد درفش کاویانی، با غنائم بسیار دیگری به دست مسلمانان افتاد و برخی از فرماندهان لشکر ساسانی از جمله رستم فرخزاد، بهمن جادویه و بندوان نیز کشته شدند. در منابع، نیروهای سپاه اسلام و ایران در نبرد قادسیه، بسیار متفاوت ذکر شدهاست.
سید علی حسینی خامنهای (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸) مرجع تقلید شیعی دوازده امامی و دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران است. او طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عالیترین مقام کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح محسوب میشود. او همچنین امام جمعهٔ تهران است و ریاست بنیاد دائرةالمعارف اسلامی را بر عهده دارد.
ناصرالدینشاه (۲۵ تیر ۱۲۱۰ – ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵) که پیش از دوران پادشاهی ناصرالدین میرزا خوانده میشد، معروف به «قبلهٔ عالم»، «سلطان صاحبقران» و بعد از کشته شدن توسط میرزا رضا کرمانی «شاهِ شهید»، چهارمین شاه از دودمان قاجار ایران بود. او با نزدیک به ۵۰ سال پادشاهی، پس از شاپور دوم ساسانی و تهماسب اول صفوی طولانیترین دورهٔ پادشاهی در میان تمامی شاههای تاریخ ایران را داراست. او به افتخار نیم قرن سلطنت بر ایران، خود را صاحبقران نامید.
شاهرخ خان (هندی: शाहरुख़ान؛ زادهٔ ۲ نوامبر ۱۹۶۵) بازیگر هندی است که در فیلمهای هندیزبان فعالیت میکند. او از سوی رسانهها با عنوانهایی مانند «پادشاه بالیوود» یاد شده و برای نقشآفرینیهایش افتخارات مختلفی از جمله ۱۴ جایزهٔ فیلمفیر دریافت کردهاست. دولت هند نشان پادما شری و دولت فرانسه نشان هنر و ادب و لژیون دونور را به او اعطا کردهاست.
عبدالمجید ریگی (۱۳۵۸ – ۳۰ خرداد ۱۳۸۹) مشهور به عبدالمالک ریگی، رهبر پیشین گروه ستیزهجوی جندالله بود که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت مسلحانه میکرد. گروه وی از سوی جمهوری اسلامی ایران، دولت پاکستان و ایالات متحده آمریکا به عنوان «یک گروه تروریستی» شناخته شده و متهم به «قاچاق مواد مخدر، آدمربایی و ترور برخی از مردم عادی و نظامیان ایرانی به ویژه اعضای سپاه پاسداران» بود. ریگی در اسفند ۱۳۸۸ توسط وزارت اطلاعات ایران دستگیر شد و پس از آن گروه جندالله، محمدظاهر بلوچ را به عنوان جانشین وی معرفی کرد.پس از انتشار اعترافات ریگی توسط جمهوری اسلامی ایران و ادعای حمایت آمریکا از وی، وزارت دفاع آمریکا ادعای حمایت از گروهک جندالله و حضور ریگی در مرکز ارتش آمریکا را رد کرد.
عبدالملک مروان یا عبدالملک بن مروان (زاده ۲۶ قمری/۶۴۶ میلادی – درگذشته ۸۶ قمری/ ۸ اکتبر ۷۰۵ میلادی) پنجمین خلیفه از خلفای اموی در دمشق بود. او یکی از قدرتمندترین خلفای اموی بود و توانست بر مشکلات سیاسی که در عهدش پیش آمد، فائق آید. در دوران او، دیوانهای مهم شعر و کتب علمی از زبانهای گوناگون قدیم به عربی برگردان شد و دانشمندان از دیگر سرزمینها به سوی دربار دمشق روی آوردند.
عایشه بنت ابی بکر بن ابی قُحافه بن عامر بن عَمرو بن کعب بن سعد بن تیم بن مرة بن کعب بن لؤی (زاده سال ۹ پیش از هجرت در مکه – درگذشته ۵۸ قمری در مدینه)(در مورد تاریخ تولد عایشه کتابهای تاریخ و سیرت تاریخ معینی را ننوشتهاند،)، معروف به عایشه و ملقب به امالمؤمنین، أم عبدالله و حمیرا، دختر ابوبکر، نخستین خلیفه از خلفای راشدین و سومین همسر محمد، پیامبر اسلام است. مادرش ام رومان از قبیله کنانه بود. محمد به عایشه کنیهام عبدالله، به خاطر نام خواهرزادهاش عبدالله پسر زبیر داده بود.
سعید حدادیان (زاده ۱۳۴۴ ) مداح و نوحهخوان ایرانی است که در مهدیه بزرگ امام حسن تهران که وابسته به هیئت رزمندگان استان تهران است هیئت برگزار میکند. حدادیان از جمله مداحانی است که در بیت رهبری در حضور رهبر جمهوری اسلامی ایران، سیدعلی خامنهای مداحی میکنند. حدادیان از سال ۱۳۷۶ در استخدام دانشگاه تهران است، بهطوریکه تا سال ۱۳۷۹ مسئول قرآن دانشگاه و سپس مسئول دفتر ادبیات نمایندگی ولی فقیه این دانشگاه بودهاست.یاد امام و شهدا از نوحههای معروف حدادیان است.حدادیان از شاگردان منصور ارضی است.
روضة الشهدا (به معنی باغ شهدا) مقتلی است از حسین واعظ کاشفی دربارهٔ سرگذشت حسین بن علی و وقایع حزنانگیز کربلا که در ده باب و به سال ۹۰۸ هجری قمری تألیف شد. تمرکز کتاب بر روی واقعهٔ کربلاست ولی ابوابی از آن به شرح مصائب سایر انبیا و امامان شیعه پرداختهاست. اگرچه بارها روضة الشهدا را اولین مقتل فارسی خواندهاند، شواهد حاکی از آن است که مقتلهایی به زبان فارسی از پیشتر موجود بوده اما هیچ کتابی از لحاظ جامعیت با آن برابری نمیکرد.
تاسوعا (به عربی: تاسوعاء) روز نهم ماه محرم و روز قبل از عاشورا است. در این روز چندین رویداد رخ دادهاست، از جمله: ورود شمر به کربلا، پیشنهاد امان دادن به فرزندان ام البنین، و آمادهسازی برای جنگ؛ و حسین بن علی و یارانش توسط دشمن محاصره شدند (به عنوان بخشی از نبرد کربلا). این روز به دلیل اقدامات و رشادتهای عباس بن علی به عنوان پرچمدار و فرمانده ارتش حسین بن علی، در جوامع شیعه به او نسبت داده شدهاست.این روز نزد شیعیان از اهمیت برخوردار است و همانند روز عاشورا در آن به سوگواری میپردازند.
میر محمدجواد ذاکر طباطبایی خویی (زاده ۳۱ شهریور ۱۳۵۵ در خوی – درگذشته ۱۶ تیر ۱۳۸۵ در تهران) که با نام سید جواد ذاکر شناخته شدهاست، مداح ایرانی بود.او پایهگذار مداحی به سبک جدید شناخته میشود. سبک جدید مداحی او باعث جذب برخی جوانان به هیئتهای عزاداری شد. یا حسین غریب مادر، یه رفیق دارم که نامش حسینه، شدهام مجنون عباس، دیوونه کجا داره جز در خونهٔ حسین و گوش بکنین داره میاد، از نوحههای معروف سید جواد ذاکر است.
حَجّاج بن یوسف ثقفی (زادهٔ ۴۰ ه.ق/اوائل ژوئن ۶۶۱ میلادی – درگذشته ۹۵ ه.ق/۷۱۴ میلادی) والی حجاز و عراق در دوران خلافت امویان و زادهٔ طائف است. وی فردی خونریز بود و در زمان زمامداری در عراق، هزاران نفر را از دم تیغ گذراند. حجاج بن یوسف از شخصیتهای مهم در روند شکلگیری قرآن محسوب میشود، هر چند در مورد میزان تغییراتی که او بر قرآن اعمال کرد، میان پژوهشگران اختلافنظر وجود دارد.تاریخنگاران، او را مهمترین فردی میدانند که نقشی اساسی در تحکیم بنای خلافت امویان داشت.
فاطمه دختر محمّد ملقّب به زهرا (به عربی: فاطِمَةُ الزَّهراء بنت محمّد؛ ۲۰ جمادیالثانی بین ۳۵ تا ۴۵ عامالفیل برابر ۱۸ تا ۸ پیش از هجرت – ۱۳ جمادیالاول یا ۳ جمادیالثانی ۱۱ هجری قمری) دختر محمّد و خدیجه، همسر علی بن ابیطالب، و مادر حسن بن علی و حسین بن علی است. او کوچکترین دختر محمّد و تنها فرزندش بود که از خود فرزندانی باقی گذاشت، که به «سید» یا «شریف» مشهورند. در تاریخ تولد فاطمه اختلاف بسیاری هست.
محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ – ۵ مرداد ۱۳۵۹) که به محمدرضاشاه پهلوی نیز شهرت دارد و تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با عنوان رسمی اعلیحضرت همایونی، شاهنشاه آریامهر خطاب میشد، دومین و آخرین پادشاه دودمان پهلوی بود که از ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ آخرین پادشاه ایران بود. محمدرضاشاه پس از استعفای پدرش رضاشاه، با سوگند در مجلس شورای ملی به پادشاهی رسید و با انقلاب ۱۳۵۷ برکنار شد. او به دلیل موقعیتش به عنوان آخرین شاه ایران، اغلب با عنوان کوتاه «شاه» شناخته میشود.او حاصل ازدواج رضاشاه و تاجالملوک آیرملو بود.
شنای پروانه فیلمی ایرانی به کارگردانی محمد کارت است که در سال ۱۳۹۸ منتشر شد. نوشتن فیلمنامهٔ آن بر عهدهٔ کارت، حسین دوماری و پدرام پورامیری بوده و داستان آن دربارهٔ زنی است که تصویرش در استخر پخش شده و برادر شوهرش در جستجوی عکاس این تصویر است. جواد عزتی، طناز طباطبایی، امیر آقایی، علی شادمان، مهلقا باقری، مهدی حسینینیا، ایمان صفا، ناهید مسلمی، نادر شهسواری، آبان عسکری و پانتهآ بهرام از بازیگران این فیلم هستند.
مالِک اَشتَر (با نام کامل مالک بن حارث نخعی) از جنگاوران برجسته و از وفادارترین حامیان علی بن ابیطالب بود. او در زمان پیامبر، به دین اسلام روی آورد و از آن پس پشتیبانی صادق، ثابت و پابرجا برای اهلبیت او و بنیهاشم باقی ماند.لفظ «اَشْتَر» نسبت به شخصی به کار میرود که پلک چشمش بازگردیده باشد، چون وی بر اثر ضربهٔ شمشیری در جنگ یرموک در سال ۱۵ هجری/۶۳۶ میلادی از ناحیه چشم آسیب دید، وی را «مالک اشتر» میگفتند.سال تولد او به درستی مشخص نیست ولی بیشتر مورخان مالک را حدود ده سال بزرگتر از علی بن ابیطالب و ۲۰ سال کوچکتر از محمد میدانند. مالک از طایفه بنی نخع بود که شاخهای از قبیله مذحج در یمن محسوب میشوند و در یمن نیز به دنیا آمد.
عبدالله بن ابی قُحافه عثمان بن کعب تیمی قرشی ملقب به ابوبَکر (به عربی: أبو بَکَر)، ابوبکر صدیق (گفته میشود محمد به وی این لقب را دادهاست) و ابن ابی قحافه (۱۱–۱۳ ه.ق) از نزدیکترین صحابه و مشاوران محمد، پیامبر اسلام بود که پس از محمد به عنوان اولین خلیفه مسلمانان انتخاب شد. او از اولین کسانی بود که به پیامبر اسلام ایمان آورد (اولین مرد بالغ). محمد همچنین داماد ابوبکر بود.
رضا پهلوی (۲۴ اسفند ۱۲۵۶ – ۴ مرداد ۱۳۲۳) که به رضاشاه شهرت دارد و با عنوان رسمی اعلیحضرت همایونی، شاهنشاه خطاب میشد، بنیانگذار دودمان پهلوی بود که از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ پادشاه ایران بود. او پیشتر، از ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴، وزیر جنگ و از ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴، نخستوزیر ایران بود. رضاشاه که ابتدا تلاش ناکامی در جهت جمهوریخواهی کرد، با پایان سلسله قاجار به پادشاهی رسید و با اشغال ایران توسط متفقین مجبور به استعفا و واگذاری پادشاهی به ولیعهدش محمدرضا پهلوی شد.رضاشاه دوران خردسالی را در فقر گذراند.
روشهای آمیزش جنسی که معمولاً از آنها با عنوان پوزیشنهای سکس (به انگلیسی: sex positions) یاد میشود، روشهایی اند که افراد برای انجام عشقبازی و دیگر فعالیتهای جنسی استفاده میکنند. روشهای آمیزش جنسی معمولاً بر اساس موقعیتی که طرفین درگیر در رابطه جنسی اتخاذ میکنند، توصیف میشوند. روشهای آمیزش جنسی لزوماً به دخول منتهی نمیشوند.
کوروش دوم (به پارسی باستان: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁) که با نام کوروش بزرگ یا کوروش کبیر نیز شناخته میشود، بنیانگذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی بود که به مدت ۳۰ سال، در بین سالهای ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد بر نواحی گستردهای از آسیا حکومت میکرد. کوروش در استوانهٔ خود خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیشپیش، شاه بزرگ انشان، از خانوادهای که همیشه پادشاه بودهاست» معرفی میکند. به گفتهٔ هرودوت، کوروش نسب شاهانه داشتهاست و بهجز کتسیاس، دیگر نویسندگان یونانی، ماندانا، دختر آستیاگ را مادر کوروش دانستهاند و گزارش دادهاند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا بودهاست.
جعفر پناهی (زادهٔ ۲۰ تیر ۱۳۳۹ در شهر میانهٔ آذربایجان شرقی) کارگردان، فیلمنامهنویس ایرانی و زندانی سیاسی است. پناهی کارش را در سینما به عنوان دستیار کارگردان فیلمهای عباس کیارستمی آغاز کرد. بسیاری از فیلمهای او تصویری انتقادی از مشکلات جامعهٔ ایرانی ارائه میدهند که این امر سبب اعمال محدودیتهایی برای نمایش آثارش شدهاست.
از میان همسران علی بن ابیطالب، اولین ازدواج علی، ازدواج او با فاطمه زهرا، دختر محمد پیامبر اسلام است. واقدی گزارش میکند که وقتی علی بن ابیطالب از دنیا رفت، ۴ همسر به نامهای لیلی تمیمی، ام البنین کلابیه، اسماء بنت عمیس و امامه بنت زینب را در نکاح داشت و غیر از آنان ۱۸ ام ولد برای علی گزارش میکند. به گزارش دانشنامه ایرانیکا، علی ۹ زن و چندین کنیز داشت و دارای ۱۴ پسر و ۱۹ دختر بود که از میان آنان حسن، حسین، عباس، و محمد حنفیه مشهورترند.
خلفای راشدین، خلفای اربعه یا چهار یار اصطلاحی است که از سوی مسلمانان سنی در اشاره به چهار شخصی که پس از وفات محمد به خلافت رسیدند، بهکار میرود. این چهار تن به ترتیب عبارتاند از: ابوبکر، عمر، عثمان و علی. همچنین برخی منابع اهل سنت، حسن را پنجمین خلیفهٔ راشد و کاملکنندهٔ خلافت راشدین میدانند.اهل سنت با اعتقاد به مرجعیت صحابه و اجماع آنان دربارهٔ خلفای راشدین، شرایط و شیوه ی استقرار خلفای چهارگانه را نمونه ی آرمانی و مشروع دولت اسلامی میدانند.
نبرد عین الورده نبردی بین گروهی به نام تَوّابین به رهبری سلیمان بن صُرد خزاعی و لشکر اموی به رهبری عبیدالله بن زیاد بود. به دنبال کشته شدن حسین بن علی در نبرد کربلا، گروهی از شیعیان کوفه برای ابراز پشیمانی از عدم حمایت از وی به رهبری سلیمان بن صُرد خُزاعی قیام کردند. سپاه توّابین در ماه ربیعالثانی سال ۶۵ هجری قمری برای مقابله با لشکر اموی از کوفه عازم شام شد.
ایالات متحدهٔ آمریکا (به انگلیسی: United States of America و به اختصار: USA) که به صورت خلاصه ایالات متحده یا آمریکا خوانده میشود، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی میان کشور کانادا و مکزیک و اقیانوس اطلس و آرام است. آمریکا بهجز سرزمین اصلی؛ با شیوهٔ حکومت جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک حوزهٔ فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعهای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی معادل ۳٫۸ میلیون مایل مربع (۹٫۸ میلیون کیلومتر مربع)؛ سومین کشور پهناور جهان محسوب میشود و با جمعیتی بیش از ۳۳۵میلیون (آمار سال ۲۰۲۲) سومین کشور پرجمعیت جهان است. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی.سی.