-
A fala de Estremadura, tamén coñecida como xalimego, fala de Xálima, fala dos tres lugares ou valego, galego estremeño ou galego do Val do Ellas polos partidarios da teoría sobre a relación entre a fala e a lingua galega, é unha variedade lingüística galego-portuguesa falada nos concellos de San Martiño de Trebello, Valverde do Fresno e As Ellas, no Val de Xálima, no noroeste da provincia de Cáceres, en Estremadura. Aínda que non se pode considerar galego en sentido estrito , a maior parte dos lingüistas galegos trátana como unha variedade histórica do galego por consideraren que ten moito máis que ver coas falas galegas que co portugués estándar e pola súa orixe, pero non todos pensan da mesma forma, algúns pensan que é unha lingua diferenciada do galego pero o galego é a máis próxima. O Ethnologue recólleo como unha lingua e dálle o seu propio código ISO 639-3, fax, non obstante a maioría dos investigadores evitaron darlle a denominación de lingua.
-
A tenascina C é unha glicoproteína da matriz extracelular que nos humanos está codificada no xene TNC situado no cromosoma 9. Exprésase en varios tecidos durante o desenvolvemento na súa matriz extracelular, e en casos de certas doenzas e lesións, e en áreas neuroxénicas restrinxidas do sistema nervioso central. A tenascina C é o membro fundador da familia xénica da tenascina.
-
Álvaro Patricio Cunqueiro Mora (máis coñecido simplemente como Álvaro Cunqueiro) nado en Mondoñedo o 22 de decembro de 1911 e finado en Vigo o 28 de febreiro de 1981, foi un novelista, poeta, dramaturgo, xornalista e gastrónomo galego, considerado un dos grandes autores da literatura galega e da literatura española do século XX. Foi director do xornal Faro de Vigo. Ingresou na Real Academia Galega en 1963. Foi nomeado fillo predilecto de Mondoñedo en 1965.
-
Alemaña ( pronunciación ) (en alemán: Deutschland [ˈdɔʏtʃlant] , en alto sorbio: Němska, en baixo alemán: Düütschland, en baixo sorbio: Nimska, en dinamarqués: Tyskland, en frisón: Dütschland, en romaní: Jermaniya) oficialmente República Federal de Alemaña ( pronunciación ) (en alemán: Bundesrepublik Deutschland [ˈbʊndəsʁepuˌbliːk ˈdɔʏtʃlant] ) é un estado federal da Europa central. Limita ao norte co mar do Norte, Dinamarca e o mar Báltico, ao leste con Polonia e a República Checa, ao sur con Austria e Suíza, e ao oeste con Francia, Luxemburgo, Bélxica e os Países Baixos. O territorio alemán espállase ao longo de 357.021 km² e está influenciado, na meirande parte do territorio, por un clima temperado estacional.
-
A coloración disruptiva (ou camuflaxe disruptiva ou padrón disruptivo) é unha forma de camuflaxe que funciona rompendo os perfís dun animal, soldado ou vehículo militar cun padrón fortemente contrastante. Adoita ser combinado con outros métodos de cripse incluíndo a correspondencia coa cor do fondo e a contracoloración; casos especiais son a coloración disruptiva coincidente e a máscara ocular disruptiva que teñen algúns peixes, anfibios e réptiles. Esta coloración pode parecer paradoxal como forma de non ser visto, xa que a disrupción de perfís depende dun alto contraste, polo que as manchas de cor son por separado moi rechamantes.
-
A lingua inglesa ou inglés é unha lingua indoeuropea da subfamilia das linguas xermánicas occidentais que xurdiu na Inglaterra anglosaxoa e que arestora é unha lingua franca a nivel global. Recibe o seu nome dos anglos, unha das tribos xermánicas que migraron cara a Inglaterra, e cuxo nome deriva da península de Angeln, no mar Báltico. Está estreitamente relacionado coas linguas frisoas, malia que o seu vocabulario foi incluído significativamente por outras linguas xermánicas a comezos da Idade Media, e posteriormente polas linguas románicas, particularmente o francés.
-
O Encontro Irmandiño foi un partido político galego que naceu como colectivo do Bloque Nacionalista Galego no ano 2007. O 12 de febreiro de 2012 deslígase do BNG, rexistrándose pouco despois, o 23 de marzo, como partido político. Encontro Irmandiño liderou o proceso de confluencia do chamado Novo Proxecto Común, que culminou na creación do partido Anova-Irmandade Nacionalista en xullo de 2012.
-
As Bahamas (/bəˈhɑːməz/), oficialmente a Commonwealth das Bahamas (Mancomunidade das Bahamas), é un país independente dentro do Arquipélago das Lucaias das Indias Occidentais no Atlántico. Ocupa o 97% da superficie terrestre do arquipélago Lucayan e alberga o 88% da poboación do arquipélago. O estado arquipeláxico está formado por máis de 3.000 illas, caios e illotes (24 illas habitadas, 600 deshabitadas e máis de 2.000 penedas e escollos) no océano Atlántico, está situado ao norte de Cuba e ao noroeste da illa de Hispaniola (dividida entre Haití e a República Dominicana) e as Illas Turcas e Caicos, ao sueste do Estado norteamericano de Florida, e ao leste dos Caios de Florida.
-
O Acordo de Schengen é unha convención entre países europeos sobre unha política de libre circulación de persoas no espazo xeográfico de Europa. Son 25 nacións da Unión Europea (Chipre e Irlanda, non son parte) e máis outros 4 países europeos membros da EFTA (Islandia, Liechtenstein, Noruega e Suíza).
-
Pratos combinados é unha serie de televisión que foi emitida por TVG en Galicia dende o 1 de decembro de 1995 ata o 24 de maio de 2006. Os realizadores da serie decidiron finalizala nese ano, despois de 14 temporadas. Emitíase os Mércores pola noite na TVG. Foi a primeira serie de TVG que marcou todo un fito na historia da televisión galega xa que se trataba da primeira comedia de situación desenvolvida integramente por profesionais de Galicia e protagonizada na súa totalidade por actores e actrices galegos.
-
Georg Friedrich Händel, nado en Halle o 23 de febreiro de 1685 e finado en Londres o 14 de abril de 1759, foi un compositor musical de orixe alemá nacionalizado inglés, considerado un dos cumes do Barroco e un dos mellores compositores da música occidental. É, na historia da música, o primeiro compositor moderno en adaptar e enfocar a súa música para satisfacer os gustos e necesidades do público, en vez dos da nobreza e dos mecenas. Está considerado o sucesor e continuador de Henry Purcell, e marcou toda unha era na música inglesa, sendo o compositor máis importante entre Purcell e Elgar en Inglaterra.
-
O laurencio (anteriormente chamado unniltrio) é un elemento sintético da táboa periódica cuxo símbolo é Lr e o seu número atómico é 103. O seu nome homenaxea a Ernest Lawrence, fundador do Lawrence Berkeley National Laboratory. Foi descuberto en 1961 simultaneamente por investigadores americanos de Berkeley e rusos de Dubna.
-
Confederación Intersindical Galega
A Confederación Intersindical Galega (CIG) é un sindicato nacionalista galego formado a partir da unión da INTG e CXTG en abril de 1994. O seu primeiro secretario xeral foi Fernando Acuña, e dende 2022 ocupa o cargo Paulo Carril.
-
A paz armada foi un período da historia contemporánea que tivo lugar entre 1890 e 1914, e foi unha das causas máis notorias da primeira guerra mundial. As continuas tensións entre estados a causa de conflitos nacionalistas e imperialistas deron lugar a que gran parte do capital de moitos estados era adicado ao investimento en industria armamentística e ao fomento do exército. Isto deu pé a un complexo sistema de alianzas, nas que as nacións estaban en perpetuo conflito sen estar en guerra.
-
Os Ánxeles, Los Angeles ou Los Ángeles (en inglés: Los Angeles, [lɔːs ˈændʒələs] (AFI), escoitar, normalmente abreviado como L.A.; en castelán: Los Ángeles, [los ˈaŋxeles] (AFI)) é a cidade máis grande do estado estadounidense de California e é a segunda cidade máis poboada dos Estados Unidos despois de Nova York , así como unha das megacidades máis poboadas do mundo. Está situada nunha conca do sur de California adxacente ao océano Pacífico que se estende polas montañas de Santa Mónica e ata o val de San Fernando e abarca unha superficie de 1215 km². Ten, segundo o Censo dos Estados Unidos de 2020, unha poboación estimada de 3 898 747 habitantes, experimentando un crecemento dun 4,9 % en 10 anos.
-
Indira Priyadarshini Gandhi, nada co apelido Nehru en Allahabad o 17 de novembro de 1917 e finada en Delhi o 31 de outubro de 1984, foi unha política india e figura central do Congreso Nacional Indio. Foi a primeira e, polo momento, única muller que exerceu como Primeira Ministra da India. Indira Gandhi era a filla de Jawaharlal Nehru, o primeiro Primeiro Ministro da India.
-
República Federal Alemá (1949–1990)
A República Federal de Alemaña (abreviado RFA; en alemán: Bundesrepublik Deutschland, abreviado BRD), Alemaña Occidental ou Alemaña do Oeste, foi un estado de Europa entre 1949 e 1990, cando se produciu a reunificación desta coa República Democrática Alemá. Constituída como república federal o 23 de maio de 1949, incluía as zonas de ocupación de Francia, Reino Unido e EUA, ademais da parte occidental de Berlín, divididas en diferentes estados creados segundo a historia dos antigos principados do Sacro Imperio Romano. O estado foi declarado totalmente soberano o 5 de maio de 1955, con capital en Bonn, pero as forzas de ocupación permaneceron para contrarrestar a influencia soviética na Alemaña do Leste.
-
Camilo Nogueira Román, nado o 22 de novembro de 1936 na parroquia e -daquela- concello de Lavadores (hoxe integrado no de Vigo) é un enxeñeiro e economista galego, máis coñecido pola súa faceta política, historicamente vinculada a partidos nacionalistas galegos de esquerda e desde 1994 ao Bloque Nacionalista Galego (BNG).
-
Aethina tumida é un escaravello da familia Nitulidae que é unha praga para a apicultura. É endémico da África subsahariana, pero espallouse a outros continentes, chegando a América do Norte, Australia, e as Filipinas. Pode ser unha praga moi destrutiva para as colonias de abellas do mel, causando danos nos panais e no mel e pole almacenados.
-
Frei Benito Xerónimo Feijoo e Montenegro, nado en Casdemiro (O Pereiro de Aguiar), o 8 de outubro de 1676 e finado en Oviedo o 26 de setembro de 1764, foi un relixioso bieito, escritor e pensador galego. Xunto co valenciano Gregorio Mayans e os portugueses António Nunes Ribeiro Sanches e o Marqués de Pombal, constitúe a figura máis destacada da primeira Ilustración na Península Ibérica. Está soterrado na igrexa de Santa María de la Corte (Oviedo).
-
Sacro Imperio Romano Xermánico
O Sacro Imperio Romano Xermánico ou sinxelamente Sacro Imperio (en alemán: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation "Sacro Imperio Romano da Nación Alemá", en latín: Sacrum Romanum Imperium Nationis Germaniae "Sacro Imperio Romano das Nacións Xermánicas") foi a unión política dun conglomerado de estados da Europa central, que se mantivo dende a Idade Media até inicios da Idade Contemporánea. Formado en 962 da parte oriental das tres en que se repartiu o reino franco de Carlomagno en 843 mediante o tratado de Verdún, o Sacro Imperio foi a entidade predominante de Europa central durante case un milenio, até a súa disolución en 1806 por Napoleón Bonaparte. Cando a elección como emperador de Carlos V (28 de xuño de 1519) ademais dos territorios alemáns e de Holstein e Prusia, que con Riga chegaba até o golfo de Finlandia, o Sacro Imperio comprendía Bohemia, Moravia e Silesia, alcanzando con Krajina as costas do mar Adriático; polo oeste, pertencían a el, o condado libre de Borgoña (ou Franco Condado) e Savoia, aos que se sumaban Xénova, Lombardía e Toscana en terras italianas.
-
Mosteiro de Santa María de Oia
O mosteiro de Santa María de Oia é un mosteiro da orde do Císter e de longa historia (1137 a 1835) na que foi a comunidade monástica de maior importancia socioeconómica da diocese de Tui. Sitúase en Santa María de Oia, a capital do concello, á beira do mar, na estreita lingua de terra chá que deixa o macizo da Groba e conforma a costa neste lugar. Na actualidade a igrexa monacal é a igrexa parroquial de Santa María de Oia, estando en mans privadas o resto de construcións monásticas conservadas.
-
O Instituto da Lingua Galega (ILG) é un instituto universitario pertencente á Universidade de Santiago de Compostela creado en 1971 para promover o uso e normalización da lingua galega e estudala sincrónica e diacronicamente. Ten a súa sede en Santiago de Compostela, no número 4 da Praza da Universidade, edificio cuxa construción data de 1640.
-
O Coliseum da Coruña é un recinto multiúsos destinado a espectáculos, xestionado polo Instituto Municipal Coruña Espectáculos (IMCE), situado no acceso principal á Coruña dende a autoestrada AP-9 e a autovía A-6. Foi deseñado polos enxeñeiros de camiños Jesús Ortiz Herrera, Juan A. Domínguez, María Jesús Izquierdo e Julio Martínez Calzón máis os arquitectos Salvador Pérez Arroyo, Javier García Alba; Fernando Río Durán e Berta Rodríguez Rodríguez. Inaugurouse o 19 de maio de 1991, o 6 de xuño dese mesmo ano tivo lugar o primeiro concerto, do músico Sting.
-
David Cal Figueroa, nado o 10 de outubro de 1982 en Vilariño (Cangas), é un piragüista galego, especialista nas categorías C1-1000 metros e C1-500 metros e medallista olímpico en cinco ocasións. Converteuse no deportista español con máis medallas olímpicas ó acadar nos Xogos Olímpicos de 2012 a súa quinta medalla, a medalla de prata en C1 1000 metros.
-
Primeiro antepasado común universal
O primeiro antepasado común universal (FUCA, do inglés first universal common ancestor) é unha entidade non celular proposta que sería o antepasado máis antigo do último antepasado común universal (LUCA, do inglés, last universal common ancestor) e os seus descendeness, incluíndo todas as células modernas. FUCA sería tamén o antepasado das liñaxes irmás antigas de LUCA, ningunha das cales deixou descendentes modernos. FUCA pénsase que estaba composto de proxenotas, que son sistemas biolóxicos antigos propostos que utilizarían o ARN como xenoma e para a autorreplicación, en lugar do ADN. En comparación, LUCA tería un complexo metabolismo e un xenoma con centos de xenes e familias de xenes.
-
O termo hepatite aplícase a calquera inflamación do fígado. Existen varias causas da hepatite, sendo as máis coñecidas as causadas por virus, mais poden ser tamén por intoxicacións por alcohol e outras substancias e medicamentos tóxicos. En común, todas as hepatites teñen algún grao de destrución das células hepáticas, sendo o sinal máis rechamante a ictericia, e que se caracteriza pola coloración amarelo-dourada da pel e conxuntivas.
-
O Entroido ou carnaval é unha festa de carácter tradicional que se celebra entre os meses de febreiro e marzo, coincidindo co período inmediatamente anterior á Coresma e que se celebra principalmente en rexións de tradición católica e con menos extensión en zonas ortodoxas e moi modificado nalgunhas áreas protestantes, como é o caso do Fastelavn nalgúns dos países nórdicos. O Entroido celébrase tamén en Galiza con características particulares, con disfraces e esmorgas moi diferenciadas entre diversas poboacións: son coñecidos os entroidos de Xinzo de Limia, Laza, Verín, Vila de Cruces, A Estrada, Vilaboa e outros moitos, algúns dos cales están cualificados de festas de interese turístico nacional polo Ministerio de Industria, Turismo e Comercio.
-
Paleoarte é calquera traballo artístico orixinal, ben a través de traballos de escultura ou de ilustración científica que tentan describir a vida prehistórica segundo evidencia científica. Poden ser representacións de restos de fósiles ou imaxes das criaturas vivintes e dos seus ecosistemas. A paleoarte a miúdo serve de base para a representación da fauna prehistórica na cultura popular, o cal á súa vez inflúe na percepción pública e alimenta o interese nestes animais.
-
Para o político ateniense homónimo, ver Tucídides (político). Tucídides (grego Θουκυδίδης, Thukydídês), nado entre o 460 e o 455 a.C. e finado cara ao 400 a.C., foi un historiador grego, autor da Historia da Guerra do Peloponeso, que narra a guerra do século V a.C. entre Esparta e Atenas. Esta obra considérase un clásico e representa a primeira do seu tipo.
-
Unha posición sexual é unha posición do corpo que a xente usa para relacións sexuais ou outras actividades sexuais. Os actos sexuais son xeralmente descritos polas posicións que adoptan os participantes para realizar eses actos. Aínda que as relacións sexuais xeralmente implican penetración do corpo dunha persoa por outra, as posicións sexuais normalmente implican actividades sexuais penetrativas ou actividades sexuais sen penetración.
-
A glutamina sintetase (GS) (EC 6.3.1.2) é un encima que xoga un papel esencial no metabolismo do nitróxeno catalizando a condensación do glutamato e o amoníaco para formar glutamina: Glutamato + ATP + NH3 → Glutamina + ADP + fosfato A glutamina sintetase usa o amoníaco producido pola redución de nitratos, degradación de aminoácidos e fotorrespiración. O grupo amida do glutamato é unha fonte de nitróxeno para a síntese de metabolitos da vía da glutamina. Outras reaccións poden ter lugar tamén por medio da glutamina sintetase.
-
O Kanzler (chanceler) foi tradicionalmente a denominación do xefe de goberno de Alemaña. Durante o período de 1871 ata 1945, o nome do cargo era Reichskanzler (chanceler imperial), e actualmente é Bundeskanzler (chanceler federal). Logo da elección de Angela Merkel, a primeira muller que ocupa a máis alta instancia do executivo alemán, o cargo adoptou a forma feminina: en alemán Bundeskanzlerin e en galego chanceleresa federal.
-
Os nimbostratos (en nomenclatura abreviada, Ns) son un xénero de nubes que, segundo a definición adoptada pola Organización Meteorolóxica Mundial, caracterízanse por se presentaren como unha capa de nubes gris, a miúdo escura, cun aspecto velado pola precipitación de chuvia ou neve que cae de xeito máis ou menos continuado dela. O seu espesor é grande dabondo como para ocultar o Sol completamente.
-
En xenética, as repeticións en tándem son repeticións dun padrón dun ou máis nucleótidos do ADN que están adxacentes unhas a outras. Un exemplo sería ATTCG ATTCG ATTCG, no cal a secuencia ATTCG está repetida tres veces. Varios dominios proteicos conteñen tamén repeticións en tándem dentro das súa estrutura primaria, chamadas repeticións en tándem en proteínas, como a repetición armadillo.
-
O Diálogo do pesimismo é unha antiga composición literaria de Mesopotamia na forma dun diálogo entre un mestre e o seu escravo. As súas interpretacións variaron, mais adoita considerarse un texto pouco frecuente que fala sobre a futilidade da acción humana. É un exemplo de literatura sapiencial do antigo Oriente Próximo.
-
A porcelana de Kutani (九谷焼, Kutani-yaki) é un tipo de porcelana xaponesa esmaltada que toma o seu nome da localidade homónima (hoxe parte da cidade de Kanazawa, prefectura de Ishikawa). As primeiras pezas datan de mediados do século XVII e a súa produción esténdese até a actualidade. Durante unha parte do período Edo, na era Genroku, desapareceu, sen que se saiba exactamente o motivo, e reapareceu na era era Hōei, no século XVIII. O termo kutani significa "Nove Vales".
-
Rhynia é un xénero de plantas vasculares extintas do Devónico, que consta dunha soa especie, Rhynia gwynne-vaughanii. O exemplar co que se describiu esta especie era o esporófito dunha planta terrestre vascular, axial, embriófita diplohaplonte produtora de esporas do Devónico temperán que tiña características anatómicas máis avanzadas que as briófitas. Rhynia gwynne-vaughanii pertencía a un grupo irmán de todas as outras traqueófitas, que inclúen as plantas vasculares modernas.
-
Follas novas é un poemario en lingua galega de Rosalía de Castro, publicado por vez primeira en 1880, editado por La Propaganda Literaria de Alejandro Chao na Habana, Cuba, e impreso en Madrid, con prólogo de Emilio Castelar. Rosalía concibiu nun comezo este poemario como unha continuación de Cantares gallegos: O 50% dos poemas de Follas novas teñen afinidade co texto publicado en 1863,[Cómpre referencia] mentres que o resto das composicións presentan un diferente espírito poético motivado polo afastamento da terra, as desgrazas familiares e as doenzas físicas e morais. Estamos, xa que logo, ante unha poética que afonda nos sentimentos, na saudade e que ten frecuentemente, por horizonte, a fronteira do propio ser: En todo estás e ti es todo pra min e en min mesma moras, nin me abandonarás nunca, sombra que sempre me asombras.
-
Justin Karl Michael Broadrick, nado en Birmingham o 15 de agosto de 1969 é un cantante, compositor, guitarrista e batería inglés. É coñecido sobre todo por ser o fundador da banda Godflesh, un dos primeiros grupos en combinar elementos de metal extremo e música industrial. Tamén tocou brevemente na banda inglesa de grindcore Napalm Death cando era un adolescente a mediados dos 80, compoñendo e gravando guitarras para a cara A de Scum, o seu álbum de estrea.
-
As neuropilinas (NRP) son proteínas receptoras que son activas nas neuronas. Existen dúas formas de neuropilinas no corpo humano, chamadas NRP-1 e NRP-2. As neuropilinas son glicoproteínas transmembrana, que se documentou primeiramente que regulaban a neuroxénese e a anxioxénese ao formaren complexos con receptores da plexina/semaforina de clase 3 e receptores de VEGF/VEGF, respectivamente.
-
Manuel Blanco Romasanta, nado no Regueiro (Santa Olaia de Esgos, Esgos, Ourense) o 18 de novembro de 1809 e finado en Ceuta o 14 de decembro de 1863, foi o primeiro asasino en serie galego documentado, coñecido co alcume de o lobishome de Allariz, ou o do unto. Ó ser detido en 1853, Romasanta admitiu ter cometido trece asasinatos, mais argüíu non ter responsabilidade porque o fixera baixo os efectos dunha maldición que o convertía nun lobo, recuperando a forma humana tralos asasinatos. Malia que esta súa defensa foi rexeitada no xuízo, a Raíña Isabel II conmutou a sentenza de morte pola de cadea perpetua para permitir ós doutores investigalo como un exemplo de licantropía clínica, se ben non consta que ningún médico o examinara.
-
A técnica do gene targeting (tamén chamada estratexia de substitución baseada na recombinación homóloga) é unha técnica xenética que utiliza a recombinación homóloga para cambiar un xene endóxeno. O método pode utilizarse para eliminar un xene (deleción dun xene), eliminar exóns, engadir un xene, e introducir mutacións puntuais. Este termo utilízase maioritariamente na literatura así tal como se di en inglés e significa modificacións xenéticas dirixidas a un xene determinado (targeting é seleccionar ou apuntar a un obxectivo).
-
Variegación por efecto de posición
A variegación por efecto de posición (VEP) (en inglés position-effect variegation, PEV) é un tipo de variegación causada polo silenciamento dun xene nalgunhas células debido a quedar colocado anormalmente preto dunha rexión de heterocromatina por medio da rearranxos no cromosoma ou transposición. Está tamén asociada con cambios na conformación da cromatina.
-
En zooloxía de vertebrados, un escudo é unha placa externa ósea ou escama cuberta de material córneo que recobre a superficie de moitos vertebrados como tartarugas (formando a súa coiraza), os crocodilianos e os pés das aves. En zooloxía de invertebrados, o termo utilízase para describir a porción anterior do mesonoto de insectos e algúns arácnidos (por exemplo, as carrachas da familia Ixodidae).
-
Distintivo dos campos de concentración nazis
Os distintivos ou insignias dos campos de concentración nazis eran pezas de teas de cores utilizadas polos nazis para identificaren os prisioneiros dos campos de concentración durante a Segunda guerra mundial.
-
En bioloxía celular, as adhesións focais (tamén chamadas adhesións célula-matriz ou FAs) son grandes ensamblaxes macromoleculares a través das cales se transmiten a forza mecánica e sinais regulatorios entre a matriz extracelular e unha célula interaccionante. Tamén se poden definir como estruturas subcelulares que funcionan como mediadoras dos efectos regulatorios (é dicir, eventos de sinalización) dunha célula en resposta á adhesión á matriz extracelular. As adhesións focais serven como ligazóns mecánicas á matriz extracelular e como un centro de sinalización bioquímica para concentrar e dirixir numerosas proteínas de sinalización a sitios onde se unen e agrupan integrinas.
-
Un organismo unicelular é aquel organismo que está constituído por unha soa célula, como son todas as bacterias, os protozoos, paramecios, amebas, ciliados etc. Representan a inmensa maioría dos seres vivos que poboan actualmente a Terra. Porén, os seres vivos que nos resultan familiares están constituídos por un conxunto de células, son os chamados organismos pluricelulares, aínda que na súa orixe tamén estes organismos proceden dunha única célula.
-
Mandato británico de Palestina
O Mandato británico de Palestina foi unha administración territorial encomendada pola Sociedade de Nacións ao Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda do Norte en Oriente Medio, tras a primeira guerra mundial e como parte da partición do Imperio Otomán, co status de territorio baixo mandato. O territorio sobre o que se estableceu correspondía á rexión meridional do Levante mediterráneo, unha rexión que o Imperio Otomán perdeu como consecuencia da súa derrota na guerra. Aínda que o Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda administraba estes territorios de facto desde 1917, o Mandato entrou en vigor en xuño de 1922 e expirou en maio de 1948.
-
Ernesto Chao Pino, nado en Ribadavia o 12 de novembro de 1943 e finado en Santiago de Compostela o 6 de agosto de 2018, foi un actor galego. Cunha dilatada traxectoria teatral de case medio século, traballou tamén no cine e na televisión, acadando unha enorme fama en Galicia co seu papel de Miro Pereira na serie da Televisión de Galicia Pratos combinados. Gran figura do teatro galego, traballou en ducias de obras e foi fundador e presidente de numerosas entidades dramáticas como a Agrupación Cultural Abrente, o Centro Dramático Galego, a Asociación de Actores e Actrices de Galicia, a Academia Galega do Audiovisual, Escena Galega ou a compañía Lagarta lagarta, que fundou xunto a súa muller, a tamén actriz Rosa Álvarez.
-
O atobá grande (Sula dactylatra) é unha ave mariña grande da familia dos mascatos, Sulidae. O primeiro que o describiu foi o naturalista francés René-Primevère Lesson en 1831, e é unha das seis especies do xénero Sula. Ten un corpo típico de mascato, cun bico amarelado longo e bicudo, pescozo longo, corpo aerodinámico, ás longas e delgadas e cola bicuda.
-
O Khanato de Kara Khitai ou Qara Khitai ou Liao Occidental, oficialmente o Gran Liao, foi un imperio khitan de Asia Central influenciado pola cultura chinesa. O fundador da dinastía foi Yelü Dashi, quen conduciu os restos das dinastía Liao ata Asia Central despois de fuxir da conquista dos jurchen abandonando a súa patria no norte e nordeste da actual China. O imperio foi usurpado polos naiman baixo o poder de Kuchlug en 1211; as fontes tradicionais chinesas, persas, e árabes consideran que a usurpación foi o final do goberno Kara Khitai.
-
A función zeta de Riemann, denotada pola letra grega ζ (zeta ), é unha función matemática dunha variábel complexa definida como ζ ( s ) = ∑ n = 1 ∞ 1 n s = 1 1 s + 1 2 s + 1 3 s + ⋯ {\displaystyle \zeta (s)=\sum _{n=1}^{\infty }{\frac {1}{n^{s}}}={\frac {1}{1^{s}}}+{\frac {1}{2^{s}}}+{\frac {1}{3^{s}}}+\cdots } para Re ( s ) > 1 {\displaystyle \operatorname {Re} (s)>1} , e a súa continuación analítica para unha variábel complexa. A función zeta de Riemann xoga un papel fundamental na teoría analítica de números, e ten aplicacións en física, teoría da probabilidade e estatística aplicada. Leonhard Euler introduciu e estudou por primeira vez a función sobre os reais na primeira metade do século XVIII. O artigo de Bernhard Riemann de 1859 "Sobre o número de primos menores que unha magnitude dada" estendeu a definición de Euler a unha variable complexa, demostrou a súa continuación meromorfa e a súa ecuación funcional e estabeleceu unha relación entre os seus ceros e a distribución dos números primos.
-
Galicia ( pronunciación ) ou Galiza ( pronunciación ) é unha nación recoñecida internacionalmente en 1933 e establecida xurídica e administrativamente dende 1978 como comunidade autónoma segundo a Constitución española co rango de nacionalidade histórica determinado no seu Estatuto de autonomía, dentro do Reino de España e a Comunidade Europea. O seu territorio está situado no extremo noroeste da Península Ibérica e linda, ao leste, coas comunidades autónomas de Asturias e Castela e León, ao oeste co océano Atlántico, ao norte co mar Cantábrico e ao sur coa República de Portugal. Ten como lingua propia o galego, de orixe común co portugués (ambas as dúas proveñen da lingua medieval coñecida como galego-portugués), e comparte oficialidade co castelán, que é oficial en toda España.
-
Unha caixa do correo é unha caixa cunha fenda onde se deposita o correo para que se curse a destino, normalmente o seu deseño e colocación é competencia da autoridade postal de cada país, en España son de cor amarela. Tamén se denomina caixa do correo ás caixas que se colocan nos edificios para os veciños recolleren o seu correo, na maioría dos países para que as caixas do correo dun edificio novo poidan recibir teñen que recibir autorización do xefe de repartimento local. A primeira caixa do correo instalouse no pazo do Dux de Venecia e recibía o nome de buco (burato) pero non tiña a función de distribuír correo xa que nel se recollían queixas ou suxestións.
-
A seda é unha fibra natural formada por proteínas. Aínda que é producida por varios grupos de insectos, na actualidade só a seda dos casulos feitos polas larvas de Bombyx mori (verme da seda) se emprega para a fabricación industrial téxtil. Houbo algunhas investigacións en procura doutros tipos de sedas con distintas propiedades, que se diferencian no nivel molecular.
-
As fotopsinas (tamén chamadas opsinas dos conos) son proteínas que se encontran nas células cono da retina, que funcionan como moléculas fotorreceptoras que son a base da visión en cor. Na retina dos polos hai un sistema de pigmentos visuais dos conos chamado iodopsina, que é un análogo próximo da púrpura visual ou rodopsina dos bastóns. As fotopsinas e iodopsinas constan dun compoñente proteico unido a un cromóforo, que é o retinal.
-
A lousa é unha rocha metamórfica formada pola compactación de arxilas, aparece en cor escura dividida en xistos, moi empregada nos tellados da provincia de Lugo. Está considerado como un dos materiais mais sostibles ambientalmente para as cubertas de edificios debido á súa mínima emisión de CO2 e consome menos auga que unha de cerámica. España é o primeiro exportador do mundo desta pedra, obtidas nos xacementos do Bierzo, Valdeorras, Zamora e Badaxoz.
-
A acción social é toda acción que teña un sentido para quen a realizan, afectando a conduta doutros, orientándose a acción mencionada por devandita afectación. Unha acción é toda conduta humana na que o individuo, ou individuos que a producen, establécena cun sentido persoal. A acción social estará referida á conduta doutros.
-
Unha retícula (en inglés lattice) é unha estrutura abstracta estudada nas subdisciplinas matemáticas da teoría da orde e da álxebra abstracta. Consiste nun conxunto parcialmente ordenado no que cada par de elementos ten un supremo único (tamén chamado límite superior mínimo ou join) e un ínfimo único (tamén chamado límite inferior máximo ou meet). Un exemplo é o conxunto de partes dun conxunto, parcialmente ordenado por inclusión, para o cal o supremo é a unión e o ínfimo é a intersección.
-
O fosforribosil pirofosfato (PRPP) é unha pentosa fosfato e un intermediario bioquímico na formación de nucleótidos púricos a través da inosina-5-monofosfato. Por tanto, é un bloque de construción químico necesario para a formación do ADN e ARN. As vitaminas tiamina e cobalamina e os aminoácidos triptófano e histidina tamén conteñen fragmentos derivados do PRPP. Fórmase a partir de ribosa 5-fosfato (R5P) pola acción do encima ribosa-fosfato difosfoquinase: Xoga un papel na transferencia de grupos fosfo-ribosa en varias reaccións, algunhas das cales son vías de salvamento de nucleótidos: Na xeración de purinas de novo, o encima amidofosforribosiltransferase actúa sobre o PRPP para crear fosforribosilamina. Na vía da biosíntese de histidina prodúcese a reacción entre o PRPP e o ATP, que activa este último polo corte dun anel.
-
Ciencias da relixión (inglés: Religious Studies) é o nome que recibe o estudo científico da relixión. Non existe un consenso sobre que é a relixión, e a definición exacta do termo é polémica. As ciencias da relixión describen, comparan, interpretan e explican a relixión, subliñando a perspectiva empírica, histórica e intercultural.
-
Copa do Mundo de Fútbol sub-20 de 1999
A Copa Mundial de Fútbol sub-20 de 1999 foi a duodécima edición do campionato mundial xuvenil para menores de 20 anos organizado pola FIFA e se xogou entre o 3 e o 24 de abril en Nixeria. Despois de tres edicións onde Suramérica lograra supremacía, España logra o seu primeiro título xuvenil derrotando a un sorprendente Xapón. Por outro lado, un aínda máis sorprendente Malí derrota a Uruguai no partido polo terceiro posto.
-
Roald Dahl, nado en Llandaff, Cardiff, o 13 de setembro de 1916 e finado en Oxford, o 23 de novembro de 1990, foi un novelista e autor de contos galés de ascendencia norueguesa, famoso como escritor para nenos e adultos. Entre os seus libros máis populares están Charlie e a fábrica de chocolate, Iago e o pexego xigante, Matilda, As bruxas e Muá, Muá.
-
Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
Alfonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao, nado en Rianxo o 29 de xaneiro de 1886 e finado no exilio en Buenos Aires (Arxentina) o 7 de xaneiro de 1950, está considerado o Pai do nacionalismo galego. Castelao foi un intelectual comprometido coa terra e co país. Na súa persoa reuníanse as facetas de narrador, ensaísta, dramaturgo, debuxante e político galego, chegando a ser a figura máis importante da cultura galega do século XX. Ademais, estudou medicina, pero confesaba: "Fíxenme médico por amor ao meu pai; non exerzo a profesión por amor á humanidade".
-
Finschhafen, tamén coñecida como Finschafen e Finschaven, é unha cidade e capital de distrito, situada no arrecife coralino da costa nordeste de Papúa Nova Guinea, a 80 km ao leste de Lae, a capital da provincia de Morobe. O distrito de Finschhafen está composto por cinco áreas de "goberno local" (áreas de goberno de nivel local), que se diferencian en rurais e urbanas. O distrito cobre aproximadamente 2 771 km², e en 2003 tiña unha poboación de 45 287 habitantes.
