-
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ (1 ਅਪਰੈਲ 1621 – 24 ਨਵੰਬਰ 1675) ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਕਹਿ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਮਹਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੱਬੀ ਕੁਚਲੀ ਆਮ ਜਨਤਾ ਹਾਕਮਾਂ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਲੈਣ ਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ।
-
ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਗਿਆਰਵੇਂ ਅਤੇ ਸਦੀਵੀ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇਹ 1469 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1708 ਤੱਕ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਚੀ ਅਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਬਾਣੀ ਦਾ 1430 ਅੰਗਾਂ (ਸਫਿਆਂ) ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸਥਾਰਮਈ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੇਕਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਭਾਵ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ (1666-1708) ਨੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਵੇਲੇ ਆਪਣੀ ਗੁਰਿਆਈ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਾਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪੀ ਗੁਰੂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਤਾਂ-ਭਗਤਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅੰਬਾਰ ਹੈ। ਅਰਦਾਸ ਦੇ ਸਰੋਤ ਜਾਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਸਿੱਖੀ ਵਿੱਚ ਬੰਧਨਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰਾ ਹੈ। ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸੰਕਲਨ ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ (1563-1606) ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ ਜਾਂ ਭਗਤਾਂ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਬਾਣੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਬੀੜ ਨੂੰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਤਰ ਕਰਕੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ। ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਸਮਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਾਰੇ ਵੰਡੇ ਗਏ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਪ-ਬੋਲੀਆਂ– ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ, ਬ੍ਰਜ ਭਾਸ਼ਾ, ਖੜ੍ਹੀ ਬੋਲੀ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ – ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।.
-
ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ਬਟਾਲਵੀ (23 ਜੁਲਾਈ 1936 - 6 ਮਈ 1973) ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵਿਤਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇਸਦੇ ਉੱਚੇ ਜਨੂੰਨ, ਦੁਖਦਾਈ, ਵਿਛੋੜੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਦੀ ਪੀੜਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ "ਬਿਰਹਾ ਦਾ ਸੁਲਤਾਨ" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ 'ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੀਟਸ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
-
ਅੰਬੂਬਾਚੀ ਮੇਲਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Ambubachi Mela) ਇੱਕ ਸਲਾਨਾ ਹਿੰਦੂ ਮੇਲਾ (ਇਕੱਠ) ਹੈ ਜੋ ਗੁਹਾਟੀ, ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਕਾਮਾਖਿਆ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਲਾਨਾ ਮੇਲਾ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਅਸਾਮੀ ਮਹੀਨੇ ਅਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੂਨ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਮਿਥੁਨਾ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਨਦੀ ਉਛਾਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬ੍ਰਹਮਪੁੱਤਰ ਨਦੀ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
-
ਬਰਾਕ ਹੁਸੈਨ ਓਬਾਮਾ (ਜਨਮ 4 ਅਗਸਤ 1961) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਰਾਜਨੇਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ 44ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਅਫਰੀਕੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਸਖਸ਼ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਇਲੀਨੋਇਸ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ 1997 ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ 2004 ਤੱਕ ਸੈਨੇਟਰ ਦੇ ਪਦ 'ਤੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਲੀਨੋਇਸ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਤਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪਦਵੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।
-
ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਮਰਦ ਹਾਕੀ ਦੇ ਯੋਗ ਮੁਕਾਬਲੇ 2012
ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਮਰਦ ਹਾਕੀ ਦੇ ਯੋਗ ਮੁਕਾਬਲੇ 2012 ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਆਲੀਫਾਈਂਗ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਓਲੰਪਿਕਸ 2012 ਦੀਆਂ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਫਾਈਨਲ ਤਿੰਨ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਆਲੀਫਾਈਂਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹਨ। ਕੁਆਲੀਫਾਈਂਗ ਟੂਰਨਾਮੇਂਟ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀਆਂ 18 ਟੀਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ 2012 ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ, ਆਇਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੁਆਲੀਫਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਹੋਣਗੀਆਂ।
-
ਸੰਕਲਪ ਭਾਸ਼ਾ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜੋ ਸੰਗਿਆਨ ਵਿਗਿਆਨ, ਤੱਤਮੀਮਾਂਸਾ ਅਤੇ ਮਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਅਰਥ ਦੀ ਸੰਗਿਆਨਕ ਇਕਾਈ; ਅਮੂਰਤ ਵਿਚਾਰ ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਯਥਾਰਥ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਸਾਧਾਰਨੀਕ੍ਰਿਤ ਬਿੰਬ, ਜੋ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗਿਆਨ ਇੰਦਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਤੱਖ ਕਿਰਿਆ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਚੇਤਨਾ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਨਰਸਿਰਜਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੰਕਲਪ ਮਾਈਕਰੋ ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਕ ਤੌਰ ਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਮੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਅਭਿੰਨ ਸੰਬੰਧ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਲਪ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਸਮਾਜਕ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੋਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਲਪ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੱਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੰਕਲਪਾਂ ਦੇ ਵਸਤੂ - ਅਰਥ ਅਤੇ ਅਰਥ ਨੂੰ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਬਿੰਬਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਬਿੰਬਾਂ ਨੂੰ ਆਜਾਦ ਤੌਰ ਤੇ ਪਰਿਚਾਲਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
-
ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ (5 ਦਸੰਬਰ 1872 – 10 ਜੂਨ 1957) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ, ਵਿਦਵਾਨ, ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਿਕ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਸਿੰਘ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਇੰਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਈ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ। ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਸੰਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-
ਊਬੁੰਟੂ (; ਫਰਮਾ:IPA-zu) ਇੱਕ ਙੁਨੀ ਬਾਂਤੂ ਇਸਤਲਾਹ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮੋਟਾ-ਮੋਟਾ ਅਰਥ ਬਣਦਾ ਹੈ "ਮਨੁੱਖੀ ਰਹਿਮਦਿਲੀ"। ਇਹ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸ਼ਬਦੀ ਮਤਲਬ "ਮਨੁੱਖ-ਪਣ" ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਤਰਜਮਾ "ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਨੁੱਖਤਾ" ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਇਹਦਾ ਭਾਵ "ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀ ਸਾਂਝ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਜੋੜ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ" ਹੈ।
-
ਗੋਆ ਇਨਕਲਾਬ ਦਿਵਸ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Goa Revolution Day) ਜੂਨ 1946 ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਿਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਗੋਆ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਸਾਲ 18 ਜੂਨ ਨੂੰ 18 ਜੂਨ 1946 ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਆ ਮੁਕਤੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਨੇਤਾ ਰਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲੋਹੀਆ ਅਤੇ ਗੋਆ ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਜੂਲਿਓ ਮੇਨੇਜ਼ੇਸ ਨੇ ਕੀਤੀ।
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ (31 ਅਗਸਤ 1919 - 31 ਅਕਤੂਬਰ 2005) ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਨਾਵਲਕਾਰ, ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਅਤੇ ਵਾਰਤਕਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਅਹਿਮ ਨਾਰੀ ਲੇਖਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਕਵਿਤਾ, ਨਾਵਲ, ਜੀਵਨੀ, ਨਿਬੰਧ ਵਰਗੀਆਂ ਵਿਧਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੇ 20 ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ, 13 ਕਹਾਣੀ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਵਾਰਤਕ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਤਿੰਨ ਸਫ਼ਰਨਾਮੇ, ਦੋ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨੇ 1966 ਤੋਂ ਨਾਗਮਣੀ ਮਾਸਿਕ ਪੱਤਰ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੀਤਮ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਇਨਾਮ, ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨਪੀਠ ਅਤੇ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
-
2025 ਦੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਮਲੇ, ਜਿਸਨੂੰ ਪੰਜਵਾਂ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਯੁੱਧ ਜਾਂ 2025 ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਟਕਰਾਅ ਹੈ ਜੋ 7 ਮਈ 2025 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਿਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕੈਂਪਾਂ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਤੋਂ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ 2025 ਵਿੱਚ ਦ ਰੇਸਿਸਟੈਂਸ ਫਰੰਟ (TRF) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਿਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ 22 ਅਪਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਏ ਪਹਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 28 ਨਾਗਰਿਕ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੈਲਾਨੀ ਸਨ।
-
ਉਮਰ ਅਕਮਲ (Urdu: عمر اکمل; ਜਨਮ 26 ਮਈ 1990) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ 1 ਅਗਸਤ 2009 ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਲੰਕਾ ਖਿਲਾਫ਼ ਖੇਡਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਖਿਲਾਫ਼ 23 ਨਵੰਬਰ 2009 ਨੂੰ ਖੇਡਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਆਫ਼-ਸਪਿਨ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਓਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਦਨਾਨ ਅਕਮਲ ਅਤੇ ਕਮਰਾਨ ਅਕਮਲ ਹਨ। ਉਮਰ ਅਕਮਲ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਨੂਰ ਫ਼ਾਤਿਮਾ ਹੈ।
-
ਪਟਨਾ ਪੁਸਤਕ ਮੇਲਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Patna Book Fair) ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਰੀਡਰਸ਼ਿਪ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ (CRD), ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਪੁਸਤਕ ਮੇਲਾ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ) ਗਾਂਧੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਛਪਿਆ ਹੋਇਆ ਪਦਾਰਥ, ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ, ਛਪਾਈ, ਕੰਪੈਕਟ ਡਿਸਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਵੇਚੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਪਟਨਾ ਪੁਸਤਕ ਮੇਲਾ 1985 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2013 ਇਸਦਾ 20ਵਾਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਸੀ। 1999-2002 ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਪਾਟਲੀਪੁੱਤਰ ਕਲੋਨੀ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਗਲਾ ਕਿਤਾਬ ਮੇਲਾ 4 ਫਰਵਰੀ 2017 ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 350ਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਕਾਰਨ ਮਿਤੀ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
-
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਜਿਹਦਾ ਨਾਂ ਚੌਥੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੋਢੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਮਗਰੋਂ ਪਿਆ ਹੈ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ੧੧ ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪੈਂਦਾ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਜਾਸਾਂਸੀ ਪਿੰਡ ਨੇੜੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ-ਅਜਨਾਲ਼ਾ ਰੋੜ 'ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਇਹ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਮੁੱਚੇ ਟਰਮੀਨਲ ਦੀ ਸਮਾਈ ਪੁਰਾਣੇ ਟਰਮੀਨਲ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ੧੧ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ੭ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਹਨ।
-
ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਭਾਵ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਸਿਰਜੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜੀਵਨ-ਜਾਂਚ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ, ਕਿੱਤੇ, ਰਸਮ-ਰਿਵਾਜ, ਰਿਸ਼ਤੇ-ਨਾਤੇ, ਪਹਿਰਾਵਾ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼, ਕੀਮਤਾਂ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਸਾਧਨ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਲੋਕ-ਸਾਹਿਤ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਇਕ ਕੌਮ ਜਾਂ ਜਨ-ਸਮੂਹ, ਜਿਹੜਾ ਸਮਾਜ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੜਾਅ ਉੱਤੇ ਕਿਉ ਨਾ ਹੋਵੇ।
-
ਸੁਚੇਤਾ ਦਲਾਲ (ਜਨਮ 1962) [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ।[1] ਉਹ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਉਹ 1998 ਤੱਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, 2008 ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਹਰਸ਼ਦ ਮਹਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ 1992 ਦੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
-
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Guru Gobind Singh; ਉਚਾਰਨ: [gʊɾuː goːbɪn̪d̪ᵊ sɪ́ŋgᵊ]; 22 ਦਸੰਬਰ 1666 – 7 ਅਕਤੂਬਰ 1708; ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ: ਗੋਬਿੰਦ ਦਾਸ ਜਾਂ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ) ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ। ਓਹ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਰੂ, ਯੋਧਾ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਵਾਰਸ ਵਜੋਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਅਗਲੇ (ਦਸਵੇਂ) ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਹ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਜੀਵਿਤ ਪੁੱਤਰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ - ਦੋ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, ਦੋ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਗਵਰਨਰ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
-
ਛਪਾਰ ਦਾ ਮੇਲਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਮੂਹ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਚਿੱਤਰ ਮੇਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਬੰਧ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ-ਬਿਰਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਗੁੱਗੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਨਿਹਿਤ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੁੱਗੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ‘ਨਾਗ-ਪੂਜਾ’ ਵਰਗੀ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਉਂ ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਾਗ ਪੂਜਾ ਦਾ ਕੁਝ ਸੋਧਿਆ ਹੋਇਆ ਰੂਪ ਹੀ ਗੁੱਗਾ ਪੂਜਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਭਾਵਨਾ ਬਿਰਤੀ ਸਦਕਾ ਇਹ ਮੇਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਛਪਾਰ (ਲੁਧਿਆਣਾ ਪੱਛਮ) ਵਿਖੇ, ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਦਰੋਂ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਚਾਣਨੀ-ਚੌਦਸ ਨੂੰ ਗੁੱਗੇ ਦੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਮਾੜੀ ਉੱਪਰ ਬੜੀ ਸੱਜ-ਧੱਜ ਨਾਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਪਗ ਸਤ ਦਿਨਾਂ ਤਕ ਖ਼ੂਬ ਭਰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੇਲਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਮੇਲੇ ਤੇ ਅੱਡ ਅੱਡ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਝੁਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇ ਕੇ ਚੰਡੋਲ,ਕਿਸ਼ਤੀ,ਮੌਤ ਦਾ ਖੂਹ ਆਦਿ। ਮੇਲੇ ਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕੇ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਸਵਾਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇ ਕੇ ਪਾਥੀਆਂ, ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ, ਰਸਗੁੱਲੇ ਆਦਿ।
-
ਫ਼ਰੀਦਉਦੀਨ ਮਸੂਦ ਗੰਜਸ਼ਕਰ (4 ਅਪ੍ਰੈਲ 1188 – 7 ਮਈ 1266), ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਰੀਦ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Bābā Farīd) ਜਾਂ ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰੀਦ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਸਲਿਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਉਪਦੇਸ਼ਕ ਸੀ, ਜੋ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰਤ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰਤ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ, ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
-
ਨੀਰਾ ਯਾਦਵ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Neera Yadav), ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੁਲੰਦਸ਼ਹਿਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਵੇਲਹਮ ਗਰਲਜ਼ ਸਕੂਲ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੇਵਾ (ਆਈ.ਏ.ਐਸ.) ਦੀ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਉਹ ਸੇਵਾ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਾਂ ਦੇ 1971 ਬੈਚ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਯਾਦਵ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
-
ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ (13 ਨਵੰਬਰ 1780 – 27 ਜੂਨ 1839) ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ 1801 ਤੋਂ 1839 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਰੰਭ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਚੇਚਕ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ ਪਰ ਆਪਣੀ ਖੱਬੀ ਅੱਖ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਗੁਆ ਬੈਠਾ। ਉਸਨੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ।
-
ਗਰੈਵਿਟੀ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਾ ਝੁਕਣਾ ਖਗੋਲ ਭੌਤਿਕੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਵਾਲੀ ਢੁਕਵੇਂ ਮਾਸ ਅਤੇ ਸਾਪੇਖਿਕ ਦੂਰੀ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਦਰਮਿਆਨ ਕੋਈ ਭਾਰੀ ਚੀਜ਼ ਸਥਿਤ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਖਗੋਲਵਿਗਿਆਨੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਦੀਆਂ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਗੜਿਆਂ ਹੋਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗਰੈਵੀਟੇਸ਼ਨਲ ਲੈੱਨਜ਼ਿੰਗ/ਲੈਂਜਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਣਤਰ ਰਚਨਾ ਦੇ ਤਰੀਕੇ, ਸਕੇਲ (ਪੈਮਾਨਾ), ਅਤੇ ਮਾਸ (ਪੁੰਜ) ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ (ਵੰਡ ਵਿਸਥਾਰ) ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਰਿੰਗ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਛੱਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਪਾਰਸ਼ਲ ਰਿੰਗਜ਼ (ਅੰਸ਼ਿਕ ਛੱਲੇ) ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਰਕਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਉਦਾਹਰਨ 1979 ਵਿੱਚ ਖੋਜੀ ਗਈ ਸੀ; ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਦ, 100 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਗਰੈਵੀਟੇਸ਼ਨਲ ਲੈੱਨਜ਼ਦੇਖੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਮਲਟੀਪਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਇੰਨਾ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਦੇਖੀਆਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਜੇ ਵੀ ਨਾਪਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਟਾਰਗੈੱਟ ਵਸਤੂ ਦੀ ਸਾਰੀ ਦੀ ਸਾਰੀ ਚਮਕ (ਬਰਾਈਟਨੈੱਸ) ; ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਾਈਕ੍ਰੋਲੈੱਨਜ਼ਿੰਗ (ਸੂਖਮਲੈੱਨਜ਼ਿੰਗ) ਘਟਨਾਵਾਂ ਓਬਜ਼ਰਵ (ਦੇਖੀਆਂ) ਗਈਆਂ ਹਨ।
-
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਵੱਕਾਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹਰ ਸਾਲ 1985 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹਾਂ, ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ, ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ, ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮਝ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ/ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਏਕਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ.
-
ਡਾ.ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਅਨੰਦ ਇਕ ਕਵੀ ਹੈ.ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਵਿਤਾ, ਗਲਪ, ਗੈਰ-ਗਲਪ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਕਤਾ ਦੀਆਂ 140 ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵੱਲੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਤੇ ਕਾਲਮ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਯੂਰਪੀਅਨ ਰੋਮਾ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ, ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਅਗੇਂਸਟ ਹਿਊਮੈਨਿਟੀ ਐਂਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਅ, ਬੇਲਗ੍ਰੇਡ, ਸਰਬੀਆ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਮਰੀਟਸ ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਡਾ. ਆਨੰਦ ਨੇ ਇਕ ਇਰਾਨੀ ਵਿਦਵਾਨ ਡਾ.
-
ਹੋਨੇਮਰਾਡੂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਣੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪੈਂਦੀ ਇੱਕ ਟੂਰਿਜਜ਼ਮ ਦੇ ਆਕਰਸ਼ਣ ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਹੋਨੇਮਾਰਡੂ ਨੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਹੋਨੇ ਦੇ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਲਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੋਨੇਮਾਰਡੂ ਦਾ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ ਗੋਲਡਨ ਲੇਕ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਤੱਥ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਨੇਮਾਰਡੂ ਸ਼ਰਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਣੀਆਂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਗਰਾ ਤਾਲੁਕ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਜੋਗ ਫਾਲਸ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਸਾਗਰਾ ਤੋਂ 35 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ , ਤਾਲਾਗੁੱਪਾ ਤੋਂ 12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ 392 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ । ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਟਿੰਗ ਅਤੇ ਕਾਇਆਕਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਪਰ ਇੱਕ ਗਾਈਡ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਥਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਤੈਰਾਕੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਿੰਡ ਰਾਫਟਿੰਗ ਲਈ ਹੁਣ ਕੋਈ ਉਪਕਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੋਗ ਫਾਲਸ ਸ਼ਰਾਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਡਿੱਗਣ 'ਤੇ ਬੰਦੇ ਝਰਨਿਆਂ ਦੀ ਲੜੀ ਹੈ । ਪਾਣੀ ਵੱਡੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੀ 289 ਫੁੱਟ ਹੈ , ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ.
-
ਬਕਰੀਦ ਜਾਂ ਈਦ-ਉਲ-ਜ਼ੁਹਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਈਦ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਨੂੰ ਈਦ ਉਲ-ਫ਼ਿਤਰ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਨੂੰ ਈਦ-ਉਲ-ਜ਼ੁਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਮਜਾਨ ਦੇ ਪਵਿਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਅੰਤ ਦੇ ਲੱਗਪਗ 70 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਲਾਮੀ ਲੋਕ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਜਰਤ ਇਬਰਾਹਿਮ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਹਜਰਤ ਇਸਮਾਇਲ ਨੂੰ ਇਸ ਦਿਨ ਖੁਦਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਉੱਤੇ ਖੁਦਾ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਅੱਲ੍ਹਾ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜੀਵਨਦਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
-
ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਕੰਵਲ (28 ਅਪ੍ਰੈਲ 1939 - 18 ਜੂਨ 2015) ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦਾ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ। ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਕੰਵਲ ਸਾਊ ਆਦਮੀ ਸੀ। ਜੁਗਾੜਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ। ਮਸਤ ਮੌਲਾ , ਆਪਣੀ ਧੁਨ ਵਿੱਚ ਮਗਨ , ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸਾਧਕ। ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਕੰਵਲ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ ਹੀ ਜੰਮਪਲ ਸੀ। ਚਾਟੀਵਿੰਡ ਗੇਟ ਦੇ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਮੈਟ੍ਰਿਕੁਲੇਟ ਕੀਤਾ। ਆਪ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵਪਾਰੀ ਆਦਮੀ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰਾਂ ਦੇ ਲਾਗੇ ਦੁਕਾਨ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਰਾਂ ਵਿਚਲੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਗੇੜੀ ਲੱਗੀ। ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਕੰਵਲ ਉਸ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦਾ ਹੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਨਿਹੁੰ ਲੱਗ ਗਈ। 1959 ਵਿੱਚ ਡਾਕ ਮਹਿਕਮੇ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਲੱਗ ਗਈ । ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਦੀ ਨਗਰੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ , ਪਿਆਰ , ਬੱਚੇ , ਲਿਖਣ ਦਾ ਹੁਨਰ ਸਭ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ। ਤਕਰੀਬਨ ਪੰਜਾਹ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸਾਹਿਤਕ ਘਾਲਣਾ।
-
ਬਲਬਾਸੌਰ ਇੱਕ ਪੋਕੀਮੌਨ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਜਪਾਨੀ ਨਾਂ ਫੁਸ਼ਿਗਡੇਨ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਰਚਨਾ ਕੈੱਨ ਸੁਗੀਮੋਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਡੱਡੂ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ-ਮੇਂਹਦੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਪਿੱਠ ਉੱਪਰ ਪਿਆਜ਼ ਵਰਗਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਇਹ ਨਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ- ਬੱਲਬ ਅਤੇ ਡਾਈਨਾਸੌਰ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਵਿਕਸਿਤ ਰੂਪ ਆਈਵਾਸੌਰ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੀਨੂਸੌਰ ਹੈ।
-
ਦਿਲ ਕੁਮਾਰੀ ਭੰਡਾਰੀ/ਰਾਏ ( ਨੇਪਾਲੀ : दिल कुमारी भण्डारी/राई) ਸਿੱਕਮ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ( ਲੋਕ ਸਭਾ ) ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ 2012 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗੋਰਖਾ ਪਰਿਸੰਘ, ਭਾਰਤੀ ਗੋਰਖਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਨੇਪਾਲੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅੱਠ ਅਨੁਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਹੈ।
-
ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਪਕਵਾਨ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਬਹੁ-ਨਸਲੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਬਾਹ ਅਤੇ ਸਾਰਾਵਾਕ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕ, ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਓਰੰਗ ਅਸਲੀ, ਪੇਰਾਨਾਕਨ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਮੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
-
ਸ਼ਿਵਸ਼ਕਤੀ ਸਚਦੇਵ (ਜਨਮ 21 ਮਈ 1993), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਮਹਿਕ ਠਕਰਾਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਭਾਬੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਸਬਕੀ ਲਾਡਲੀ ਬੇਬੋ ਵਿੱਚ ਬੇਬੋ ਨਾਰੰਗ ਮਲਹੋਤਰਾ, ਅਫਸਰ ਬਿਟੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਰਾਜ ਅਤੇ ਦ ਸੂਟ ਲਾਈਫ ਆਫ਼ ਕਰਨ ਐਂਡ ਕਬੀਰ ਵਿੱਚ ਰਾਣੀ ਉਬਰਾਏ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
-
ਰੀਨਾ ਚੌਧਰੀ ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਨੇਮਾ ਨਾਲ ਜੁਡ਼ੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਕਾਰਾ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ, ਜੋ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਲਡ਼ਕੀ ਦੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ, ਮਾਣਯੋਗ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅੰਜਨ ਚੌਧਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1984 ਦੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਸ਼ਤਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲ ਅਦਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤ ਮਲਿਕ ਨੇ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ 1992 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਮਾਇਆ ਮਮਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਨੁਭਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸਬਿਤਰੀ ਚੈਟਰਜੀ ਅਤੇ ਰੀਨਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਚੁਮਕੀ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੀਨਾ ਚੌਧਰੀ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਫ਼ਿਲਮ ਗੀਤ ਸੰਗੀਤ ਨਾਲ ਆਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਦੀ ਲਾਡ਼੍ਹੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿੱਦੀ ਧੀ ਰੇਖਾ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ। ਇਸ 1994 ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ, ਰੀਨਾ ਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਦਾਕਾਰਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਰਣਜੀਤ ਮਲਿਕ, ਸਬਿਤਰੀ ਚੈਟਰਜੀ, ਸੁਭੇਂਦੂ ਚੈਟਰਜੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਚੁਮਕੀ ਚੌਧਰੀ ਨਾਲ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। 1996 ਦੀ ਫਿਲਮ ਪੂਜਾ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਅਤੇ ਸਮਰਪਿਤ ਨੌਕਰਾਣੀ ਦਾ ਨਾਮਾਤਰ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਵਿਦਰੋਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰਵੱਈਆ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਨੂੰ ਮੇਜੋਬੋ, ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਭੂਤਨਾਥ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਲੋਫਰ ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅੰਜਨ ਚੌਧਰੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਸਨ।
-
ਡਾਕਟਰ ਭੀਮਰਾਉ ਅੰਬੇਡਕਰ (14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1891 - 6 ਦਸੰਬਰ 1956), ਡਾਕਟਰ ਬਾਬਾਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨਸਾਜ਼, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਰਾਜਨੀਤੀਵਾਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਲਿਤ ਬੋਧੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ (ਬਹੁਜਨ) ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਜਦਕਿ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕਿਰਤ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਮੰਤਰੀ, ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਗਣਤੰਤਰ ਦੇ ਮੋਢੀ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਤੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ, ਮਰਾਠੀ ਵਿਚ ਭਾਵ "ਆਦਰਯੋਗ ਪਿਤਾ" ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ।
-
ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਸਾਮੰਤਰਾਏ (ਉੜੀਆ: ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ସାମନ୍ତରାୟ; ਜਨਮ 7 ਮਈ 1978 ਨੂੰ ਬਾਨਾਪੁਰ, ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕੋਚ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਹੈ। ਉਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਡਰ-20 ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕਪਤਾਨੀ ਕੀਤੀ।
-
ਨਾਦੀਆ ਮਫਤੂਨੀ ( ਫ਼ਾਰਸੀ: نادیا مفتونی , ਜਨਮ 14 ਜਨਵਰੀ 1966) ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਅਕਾਦਮਿਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਫੈਰਾਬੀਅਨ, ਐਵੀਸੀਨੀਅਨ ਅਤੇ ਸੁਹਰਾਵਰਡੀਅਨ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਿਆਂ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਪਿਤ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਤਹਿਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਲਾਸਫੀ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਉਹ ਯੇਲ ਲਾਅ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਸਰਚ ਸਕਾਲਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਫਿਲਾਸਫੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਈਰਾਨੀ ਕਲਾਕਾਰ ਹੁਸੈਨ ਨੂਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ 'ਤੇ ਸੀ।
-
"ਲੋਕ-ਨਾਚ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨਾਚ ਕਲਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਅਮਲ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।" 'ਨੱਚਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਅੱਡੀ ਨਾ ਰਹਿੰਦੀ , ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਮੂੰਹ' ਇਸ ਸੁਭਾਵਕ ਅਮਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੀ ਕਾਵਿ ਸਤਰ ਹੈ। ਨਾਚ ਕਲਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਮੂਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਨਾਚ ਗਿੱਧਾ ਭੰਗੜਾ ਤਾਂ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਜਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਿਤੇ ਜਾਣਾ ਸੰਭਵ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਲੋਕ-ਸਮੂਹ ਦੀ ਸਿਰਜਨ-ਕਲਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੰਨਗੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੋਕ-ਮਾਨਸ ਦੇ ਸਮੁਚੇ ਹਾਵਾਂ-ਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਉ-ਸੰਦਰਭ ਰਾਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਨਾਚ ਵੀ ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਲੋਕ-ਕਲਾ ਹੈ। ਲੋਕ-ਨਾਚ ਮੰਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਜਨ-ਸਮੂਹ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਨੈਤਿਕ, ਧਾਰਮਿਕ, ਰਾਜਸੀ ਅਤੇ ਇਤਹਾਸਿਕ ਜੀਵਨ-ਤੋਰ ਦੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਪਰਤਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਆਪ-ਮੁਹਾਰਾ, ਸਧਾਰਨ, ਖੁਸ਼ੀਆਂ-ਖੇੜਿਆਂ ਭਰਪੂਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਵੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਪੰਜਾਬ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਨ-ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਹੱਤਪੂਰਨ ਅੰਗ ਹਨ।" ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ-ਨਾਚਾਂ ਦਾ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੋ ਪੱਧਰਾਂ ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:
-
ਫਰੈਕਿੰਗ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਧੀ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ ਜੋ ਗ਼ੈਰ ਰਵਾਇਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਤਰਲ ਤੇ ਗੈਸ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਪਦਾਰਥ ਕੱਢਣ ਲਈ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਾਢ ਹੈ।ਫਰੈਕਿੰਗ ਜਾਂ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਭੰਜਨ ਜਾਂ ਤਿੜਕਾਨਾ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਹਾਈਡਰੋਲਿਕ ਤੋੜ-ਭੰਨ(ਤਿੜਕਾਨਾ) ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਇੱਕ ਖੜਾ ਖੂਹ ਪੁੱਟਣ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਵਿਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਤੇ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਬਰੂਦੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾ (ਲੋਦਾ) ਲਗਾ ਕੇ ਥੱਲੇ ਦੀ ਪਰਤ ਦੀਆ ਚਟਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇੜਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਜਾਂ ਉਤਪੰਨ ਕਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਲਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਤ੍ਰੇੜਾਂ ਤੋਂ ਗੈਸ ਤੇ ਤਰਲ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਰਿਸ ਰਿਸ ਕੇ ਸਤਹ ਤੇ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਤੇ ਕਾਰਬਨ ਦੇ ਓਰਗੈਨਿਕ ਯੋਗਿਕ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਅਣੂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ -ਕਾਰਬਨ ਜਾਂ ਹਾਈਡਰੋਜਨ-ਕਾਰਬਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਦੇ ਯੋਗ ਨਾਲ ਲੰਬੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਸੰਗਲ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਵਿਚਰਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਸੰਗਲ਼ੀਆਂ ਬੰਦ ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਤਰਾਂ ਦੀਆ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵਜ਼ਾਰਤੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਰਾਹੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਪੀ ਐਸ ਸੀ (production sharing contracts) ਠੇਕਿਆਂ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਠੇਕੇਦਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਰੈਕਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ੇਲ ਗੈਸ ਖੋਜਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜੋ ਫਰੈਕਿੰਗ ਵਿਰੁੱਧ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਭਾਲ਼ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
-
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਲਾ
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਲਾ (RGNUL), ਪਟਿਆਲਾ, ਪੰਜਾਬ (ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2006 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ (2006 ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਐਕਟ ਨੰ.
-
ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਵੌਇਸ, ਕਰਾਚੀ, ਕਰਾਚੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੋਮਨ ਕੈਥੋਲਿਕ ਆਰਚਡੀਓਸੀਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ-ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1950 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਵੌਇਸ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਰੋਟੀ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਛਪਦਾ ਹੈ. ਸੰਨ 1959 ਵਿੱਚ ਐਫ. ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਕੋਟਵਾਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨਵੌਇਸ ਆਵਾਜ਼ ਇੱਕ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਬਣ ਗਿਆ.
-
ਚਿਮ ਚੁਮ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਟ੍ਰੀਟ ਫੂਡ ਹੈ, ਜੋ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿਕਨ ਜਾਂ ਸੂਰ ਦੇ ਮਾਸ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਲੰਗਲ, ਮਿੱਠੀ ਤੁਲਸੀ, ਲੈਮਨਗ੍ਰਾਸ ਅਤੇ ਕਾਫਿਰ ਚੂਨੇ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਲੇ ਦੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਨਾਮ ਚਿਮ ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
-
ਫ੍ਰੈਡਰਿਕ ਡੰਕਨ ਮਾਈਕਲ ਹਲਡੇਨ (ਜਨਮ 14 ਸਤੰਬਰ 1951), ਐਫ. ਡੰਕਨ ਹਲਡੇਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਜੰਮਿਆ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰਮਨ ਫੇਅਰਚਾਈਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਪੈਰੀਮੀਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਥਿਊਰੀਕਲ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਜ਼ਿਟ ਰਿਸਰਚ ਚੇਅਰ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਡੇਵਿਡ ਜੇ. ਥੌਉਲਸ ਅਤੇ ਜੇ.
-
ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ, ਸੰਗੀਤ, ਕਲਾ, ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਹਨ. ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲਖਨ. ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੁੰਦਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਯਾਦਗਾਰਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਬਾਰਾ ਇਮਾਮਬਾਰਾ ਅਤੇ ਛੋਟਾ ਇਮਾਮਬਾਰਾ। ਇਸ ਨੇ udhਧ-ਅਵਧੀ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਕੁਆਰਟਰਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨੇ ਗਏ ਕੰਪਲੈਕਸ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ.
-
ਮੁਗਧਾ ਚਾਫੇਕਰ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ -ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਝ ਮਰਾਠੀ -ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਚਾਫੇਕਰ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਕੀ ਮੁਝਸੇ ਦੋਸਤੀ ਕਰੋਗੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਸਟਾਰ ਪਲੱਸ ਦੇ ਸੀਰੀਅਲ ਧਰਤੀ ਕਾ ਵੀਰ ਯੋਧਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਚੌਹਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੰਯੋਗਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਦਿਆਂ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ। ਉਹ ਦ ਸਾਈਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਸੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਜ਼ੀ ਟੀਵੀ ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਕੁਮਕੁਮ ਭਾਗਿਆ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪ੍ਰਾਚੀ ਅਰੋੜਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
-
ਮਮਦੋਟ ਭਾਰਤ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੇ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਮਮਦੋਟ ਤਹਿਸੀਲ ਦਾ ਇੱਕ ਕਸਬਾ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਵੱਲ 24 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਤਹਿਸੀਲ ਹੈੱਡ ਕੁਆਰਟਰ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪਿੰਨ ਕੋਡ 152023 ਹੈ ਅਤੇ ਡਾਕ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਮਮਦੋਟ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਗੁਰੂ ਹਰ ਸਹਾਏ ਤਹਿਸੀਲ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਤਹਿਸੀਲ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਤਹਿਸੀਲ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਜਲਾਲਾਬਾਦ ਤਹਿਸੀਲ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
-
2024 ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਓਪਨ – ਪੁਰਸ਼ ਡਬਲਜ਼
ਰੋਹਨ ਬੋਪੰਨਾ ਅਤੇ ਮੈਥਿਊ ਏਬਡੇਨ ਨੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਸਿਮੋਨ ਬੋਲੇਲੀ ਅਤੇ ਐਂਡਰੀਆ ਵਾਵਾਸਸੋਰੀ ਨੂੰ 7-6 , 7–5 ਨਾਲ ਹਰਾ ਕੇ 2024 ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਓਪਨ ਦਾ ਪੁਰਸ਼ ਡਬਲਜ਼ ਟੈਨਿਸ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ। ਬੋਪੰਨਾ ਦਾ ਡਬਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਖਿਤਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਏਬਡੇਨ ਦਾ ਦੂਜਾ ਖਿਤਾਬ ਸੀ। ਬੋਪੰਨਾ ਓਪਨ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ।
-
ਬਾਰਬਰਟਨ ਚਿਕਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਰਬੀਅਨ ਫਰਾਈਡ ਚਿਕਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਫਰਾਈਡ ਚਿਕਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਓਹੀਓ ਦੇ ਸਮਿਟ ਕਾਉਂਟੀ ਦੇ ਬਾਰਬਰਟਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸਰਬੀਆਈ-ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਰਬਰਟਨ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਨੌਰਟਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਬੀਆਈ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹੋਰ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਿਕਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਾਰਬਰਟਨ ਨੂੰ 'ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਚਿਕਨ ਰਾਜਧਾਨੀ' ਜਾਂ 'ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਤਲੇ ਹੋਏ ਚਿਕਨ ਰਾਜਧਾਨੀ' ਐਲਾਨਿਆ ਹੈ।
-
ਸਿੱਕਿਲ ਕੁੰਜੁਮਨੀ (ਜਨਮ 10 ਜੂਨ 1927-ਦੇਹਾਂਤ 13 ਨਵੰਬਰ 2010) ਅਤੇ ਸਿੱਕਿਲ ਨੀਲਾ (ਜਨਮ 9 ਸਤੰਬਰ 1938-ਦੇਹਾਂਤ 17 ਸਤੰਬਰ 2023) ਉਹ ਭੈਣਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬੰਸਰੀ ਵਜਾਈ,ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੇਣੂ ਬੰਸਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਕੱਠੇ ਸਿੱਕਿਲ ਸਿਸਟਰਜ਼ ਵਜੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਜ਼ਿਯੂਰ ਨਟੇਸਾ ਅਈਅਰ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਦੰਗਵਾਦਕ ਸਨ। ਕੁੰਜੁਮਨੀ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਸਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਅਜ਼ਿਯੂਰ ਨਾਰਾਇਣਸਵਾਮੀ ਅਈਅਰ ਤੋਂ ਬੰਸਰੀ ਸਿੱਖੀ। ਨੀਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਕੁੰਜਮਣੀ ਤੋਂ ਬੰਸਰੀ ਸਿੱਖੀ। ਕੁੰਜਮਣੀ ਨੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਅਤੇ ਨੀਲਾ ਨੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸਿੱਕਿਲ ਸਿਸਟਰਜ਼ ਨੇ ਸਾਲ 1962 ਤੋਂ ਇਕੱਠੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਣ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸਭਾਵਾਂ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੀ ਧੁਨ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬੰਸਰੀਆਂ ਤੇ ਸੁਰਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਬੰਸਰੀਆਂ ਇੰਜ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਹੀ ਵੱਜ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਕਮਾਲ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਰਾਗ, ਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਸੁਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ, ਇੱਕ ਕੱਟੜ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
-
ਟਾਈਪਿੰਗ ਟਿਊਟਰ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਹੈ ਜੋ ਟਾਈਪ ਸਿੱਖਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੀ ਬੋਰਡ ਉੱਤੇ ਉਂਗਲਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਥਿੱਤੀ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਟਾਈਪ ਕਰਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਟਾਈਪ ਕਰਨ ਦੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ 'ਟੱਚ ਤਕਨੀਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟਾਈਪਿੰਗ ਟਿਊਟਰ ਸਿਖਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਕੀ-ਬੋਰਡ ਦੇ ਬਟਨਾਂ ਦਾ ਪੜਾਅ-ਦਰ- ਪੜਾਅ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਅਭਿਆਸ ਕਰਕੇ ਟਾਈਪ ਦੀ ਗਤੀ ਵਿਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਜਿਹੜੇ ਟਾਈਪਿੰਗ ਟਿਊਟਰ ਤਿਆਰ ਹੋਏ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਮਿੰਗਟਨ (ਅਸੀਸ) ਅਧਾਰਿਤ ਹੀ ਹਨ। ਇਨਸਕਰਿਪਟ ਕੀ-ਬੋਰਡ ਲੇਆਊਟ ਅਧਾਰਿਤ ਟਿਊਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ।
-
ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ (ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਲਿਪੀ: پنجابی, ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ: ਪੰਜਾਬੀ) ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਜਾਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲੋਕ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਹਿੰਦ-ਯੂਰਪੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹਿੰਦ-ਇਰਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਹੈ। ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਉੱਘੇ ਭੰਗੜਾ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬੋਲੀ ਹੈ।
