-
O ácido litocólico é un ácido biliar secundario, que se orixina a partir das secrecións biliares. Deriva do ácido quenodesoxicólico da bile. Os conxugados do ácido quenodesoxicólico vertidos na bile, cando chegan ao colon, son procesados por acción bacteriana producindo ácido litocólico por redución do grupo hidroxilo do carbono 7.
-
O persa ou parsi (فارسی, fārsī) é unha lingua irania occidental, pertencente á rama das linguas iranias da subdivisión das linguas indoiranias da familia indoeuropea. O persa é unha lingua pluricéntrica falada e usada oficialmente en Irán, Afganistán e Taxiquistán en tres variedades estandarizadas mutuamente intelixibles, chamadas persa iraniano (coñecida oficialmente como persa), persa dari (coñecida oficialmente como dari dende 1964) e persa taxico (coñecida oficialmente como taxico dende 1999). Tamén é falada nativamente na variedade taxica por unha poboación significativa dentro de Uzbekistán, así como noutras rexións cunha historia dentro da esfera cultural do Grande Irán.
-
Óbidos é unha vila portuguesa do distrito de Leiria, na rexión Centro e subrexión do Oeste, na antiga provincia de Estremadura. Forma parte tamén da Rexión de Turismo do Oeste, con cerca de 3.100 habitantes. É capital dun concello de 142,17 km² de área e con 11.922 habitantes (2021), subdividido en 9 freguesías.
-
Estevo de Inglaterra, nado en 1092 ou 1096 e finado o 25 de outubro de 1154, frecuentemente referido como Estevo de Blois, foi Rei de Inglaterra dende o 22 de decembro de 1135 ata a súa morte en 1154. Foi conde de Boloña iure uxoris dende 1125 ata 1147 e Duque de Normandía dende 1135 ata 1144. O seu reinado estivo marcado pola Anarquía, unha guerra civil coa súa curmá e rival, a Emperatriz Matilde, cuxo fillo, Henrique II, sucedeu a Estevo como o primeiro dos reis anxevinos de Inglaterra.
-
CSA Czech Airlines S.A., do checo České aerolinie, é a aeroliñea nacional da República Checa, e foino da anterior Checoslovaquia. Ten a súa base no Aeroporto Internacional de Ruzyně de Praga e opera nuns 120 destinos en 52 países, incluíndo as cidades máis importantes de Europa e puntos de tránsito en Norteamérica, Asia, Oriente Medio e norte de África. É membro actual da alianza de aeroliñas SkyTeam Alliance.
-
Chipre ( pronunciación ) (en grego: Κύπρος/Kýpros, en turco: Kıbrıs), oficialmente República de Chipre ( pronunciación ) (en grego: Κυπριακή Δημοκρατία, en turco: Kıbrıs Cumhuriyeti) é unha república que abrangue o territorio da illa homónima, situada ó leste do mar Mediterráneo, 113 km ao sur de Turquía, 120 km ao oeste de Siria e 150 km ao leste da illa grega de Kastellorizo. Chipre ingresou como membro das Nacións Unidas o 20 de setembro de 1960 e foi un dos fundadores do Movemento de Países Non Aliñados até o seu ingreso na Unión Europea o 1 de maio de 2004. Segundo a lei internacional, a illa de Chipre no seu todo é un estado independente, mais de facto atópase dividida dende o 15 de xullo de 1974 en dúas partes.
-
Serxio II (Roma, (¿?) — 27 de xaneiro de 847). Papa da Igrexa católica de 844 a 847. Pertencente a unha familia da aristocracia romana, o cardeal presbítero da igrexa dos santos Martiño e Silvestre, foi elixido papa co apoio da nobreza mentres que por aclamación popular era tamén elixido o arquidiácono Xoán que pasará a historia como un novo antipapa.
-
Michael Trent Reznor, nado o 17 de maio de 1965 en Mercer, Pensilvania, é un músico, compositor, multi-instrumentista e produtor estadounidense. É vocalista e principal compositor do proxecto de rock industrial Nine Inch Nails, que fundou en 1988 e do que foi oficialmente o único membro ata 2016. A primeira edición de Reznor coma Nine Inch Nails, Pretty Hate Machine de 1989, foi un éxito comercial, e dende entón leva editados 11 álbums de estudio co grupo.
-
José Antonio Naya Mella, nado na Coruña o 30 de abril de 1934 e finado en Valencia o 10 de decembro de 2024, foi un militar e exadestrador de fútbol galego. De estilo férreo e intransixente, adestrou unha vintena de equipos, entre eles o Deportivo da Coruña e o desaparecido Ourense. O seu maior éxito deportivo foi o ascenso á Primeira División co Real Burgos na tempada 1989/90.
-
O Apalpador, Apalpabarrigas ou Pandigueiro é a figura mítica dun xigante carboeiro, ligado á tradición do Nadal do que existen testemuñas nas comarcas de Sarria, Quiroga, Lemos, Terra de Trives e os Ancares, aínda que se está a recuperar en toda Galicia. O Apalpador baixa a noite do 24 ou 31 de decembro segundo a zona, para visitar os nenos, tocándolles no ventre para ver se comeron abondo durante o ano, deixándolles unha presada de castañas, eventualmente algún regalo e desexándolles que teñan un ano novo cheo de felicidade e fartura, murmurándolles "así esteas todo o ano".
-
O rabiteso rubio (Cercotrichas galactotes) é un membro de tamaño medio da familia dos muscicápidos. Reprodúcese na rexión mediterránea e cara ao leste ata Paquistán. Tamén se reproduce ao sur do Sáhara desde a rexión do Sahel cara ao leste ata Somalia; estes exemplares africanos son ás veces considerados unha especie separada (C. minor).
-
Unha posición sexual é unha posición do corpo que a xente usa para relacións sexuais ou outras actividades sexuais. Os actos sexuais son xeralmente descritos polas posicións que adoptan os participantes para realizar eses actos. Aínda que as relacións sexuais xeralmente implican penetración do corpo dunha persoa por outra, as posicións sexuais normalmente implican actividades sexuais penetrativas ou actividades sexuais sen penetración.
-
A acción social é toda acción que teña un sentido para quen a realizan, afectando a conduta doutros, orientándose a acción mencionada por devandita afectación. Unha acción é toda conduta humana na que o individuo, ou individuos que a producen, establécena cun sentido persoal. A acción social estará referida á conduta doutros.
-
Un castro é un poboado prehistórico da Península Ibérica (véxase o artigo Castros de Galicia). Como topónimo pode referirse a: En Galiza Castro Caldelas, concello da comarca de Terra de Caldelas; Castro Caldelas, parroquia de dito concello; O Castro de Caldelas, lugar de dita parroquia; Castro de Rei, concello da comarca de Terra Chá; Castro de Rei, parroquia de dito concello; Castro de Rei, lugar de dita parroquia; Castroverde, concello da comarca de Lugo; Castro, parroquia do concello de Boiro; Castro, parroquia do concello de Carballedo; Castro, parroquia do concello de Cerdedo-Cotobade; Castro, parroquia do concello de Melide; Castro, parroquia do concello de Mesía; Castro, parroquia do concello de Miño; Castro, parroquia do concello de Narón; Castro, parroquia do concello de Paradela; O Castro, parroquia do concello de Begonte; O Castro, lugar de dita parroquia; O Castro, parroquia do concello de Cervantes; O Castro, parroquia do concello de Dozón; O Castro, parroquia do concello da Pobra de Trives; O Castro, lugar de dita parroquia; O Castro, parroquia do concello de Silleda; Castro Barbudo, parroquia do concello de Ponte Caldelas; O Castro de Beiro, parroquia do concello de Ourense; O Castro de Beiro, lugar de dita parroquia; Castro de Cabras, parroquia do concello de Lalín; Castro de Escuadro, parroquia do concello de Maceda; Castro de Escuadro, lugar de dita parroquia; O Castro de Laza, parroquia do concello de Laza; O Castro, lugar de dita parroquia; O Castro de Ouro, parroquia do concello de Alfoz; O Castro de Ouro, lugar de dita parroquia; Castro de Rei de Lemos, parroquia do concello de Paradela; O Castro de Soengas, parroquia do concello de Portomarín; O Castro de Valdeorras, parroquia do concello do Barco de Valdeorras; O Castro, lugar de dita parroquia; Chao de Castro, parroquia do concello do Bolo; Chao de Castro, lugar de dita parroquia; Santo Adrián de Castro, parroquia do concello de Zas; Santo Adrián de Castro, lugar de dita parroquia; Castromaior, parroquia do concello de Abadín; Castromaior, parroquia do concello de Portomarín; Castromaior, lugar de dita parroquia; Castromao, parroquia do concello de Celanova; Castromao, lugar de dita parroquia; Castromao, parroquia do concello da Veiga; Castromao, lugar de dita parroquia; Castromarigo, parroquia do concello da Veiga; Castromarigo, lugar de dita parroquia; Castromil, parroquia do concello da Mezquita; Castromil, lugar de dita parroquia; Castroncán, parroquia do concello de Samos; Castroncán, lugar de dita parroquia; Castroncelos, parroquia do concello da Pobra do Brollón; Castroncelos, lugar de dita parroquia; Castrosante, parroquia do concello da Pobra do Brollón; Castrosante, lugar de dita parroquia; Sucastro, parroquia do concello de Monterroso; Sucastro, lugar de dita parroquia; Trascastro, parroquia do concello do Incio; Trascastro, lugar de dita parroquia; Castro, lugar da parroquia da Baíña, no concello de Agolada; Castro, lugar da parroquia de Borraxeiros, no concello de Agolada; Castro, lugar da parroquia de Brántega, no concello de Agolada; Castro, lugar da parroquia de Santa Comba, no concello de Agolada; Castro, lugar da parroquia de Areas, no concello de Antas de Ulla; Castro, lugar da parroquia de Lexo, no concello de Baralla; Castro, lugar da parroquia de Santigoso, no concello do Barco de Valdeorras; Castro, lugar da parroquia de Oural, no concello de Boqueixón; Castro, lugar da parroquia do Couso, no concello de Campo Lameiro; Castro, lugar da parroquia de Castro, no concello de Carballedo; Castro, lugar da parroquia de Ardaña, no concello de Carballo; Castro, lugar da parroquia de Anseán, no concello do Corgo; Castro, lugar da parroquia de Santa Baia de Castro, no concello de Coristanco; Castro, lugar da parroquia de Maceira, no concello de Covelo; Castro, lugar da parroquia de Rutis, no concello de Culleredo; Castro, lugar da parroquia de San Xoán de Laíño, no concello de Dodro; Castro, lugar da parroquia de Buxantes, no concello de Dumbría; Castro, lugar da parroquia de Dumbría, no concello de Dumbría; Castro, lugar da parroquia de San Miguel de Castro, no concello da Estrada; Castro, lugar da parroquia de Santa Cecilia de Trasancos, no concello de Ferrol; Castro, lugar da parroquia de Cuíñas, no concello de Fonsagrada; Castro, lugar da parroquia de Pradeda, no concello de Guntín; Castro, lugar da parroquia de Eirexalba, no concello do Incio; Castro, lugar da parroquia de Bendoiro, no concello de Lalín; Castro, lugar da parroquia de Castro de Cabras, no concello de Lalín; Castro, lugar da parroquia de Meilán, no concello de Lugo; Castro, lugar da parroquia de San Xoán de Pena, no concello de Lugo; Castro, lugar da parroquia de Santo André de Castro, no concello de Lugo; Castro, lugar da parroquia de Abeancos, no concello de Melide; Castro, lugar da parroquia de Castro, no concello de Melide; Castro, lugar da parroquia do Meire, no concello de Melide; Castro, lugar da parroquia de Rebón, no concello de Moraña; Castro, lugar da parroquia de Frixe, no concello de Muxía; Castro, lugar da parroquia de Senra, no concello de Oroso; Castro, lugar da parroquia de Trasmonte, no concello de Oroso; Castro, lugar da parroquia de Cis, no concello de Oza-Cesuras; Castro, lugar da parroquia de Ambreixo, no concello de Palas de Rei; Castro, lugar da parroquia de Mosteiro de Devesa, no concello de Palas de Rei; Castro, lugar da parroquia de Vilar de Donas, no concello de Palas de Rei; Castro, lugar da parroquia de Caxide, no concello de Parada de Sil; Castro, lugar da parroquia de Castro, no concello de Paradela; Castro, lugar da parroquia da Torre, no concello do Páramo; Castro, lugar da parroquia de Padróns, no concello de Ponteareas; Castro, lugar da parroquia de Carreira, no concello de Ribeira; Castro, lugar da parroquia de Doade, no concello de Sober; Castro, lugar da parroquia de Carelle, no concello de Sobrado; Castro, lugar da parroquia da Porta, no concello de Sobrado; Castro, lugar da parroquia de Gorgullos, no concello de Tordoia; Castro, lugar da parroquia de Bama, no concello de Touro; Castro, lugar da parroquia de Besexos, no concello de Vila de Cruces; Castro, lugar da parroquia de San Tomé de Insua, no concello de Vila de Cruces; Castro, lugar da parroquia de Salto, no concello de Vimianzo; Castro, lugar da parroquia de San Cremenzo de Pazos, no concello de Zas; O Castro, lugar da parroquia de Crendes, no concello de Abegondo; O Castro, lugar da parroquia de Meangos, no concello de Abegondo; O Castro, lugar da parroquia de Vizoño, no concello de Abegondo; O Castro, lugar da parroquia de Val de Sangorza, no concello de Agolada; O Castro, lugar da parroquia de San Mamede de Urrós, no concello de Allariz; O Castro, lugar da parroquia de Santo Estevo do Castro de Amarante, no concello de Antas de Ulla; O Castro, lugar da parroquia de Cambás, no concello de Aranga; O Castro, lugar da parroquia de Caamouco, no concello de Ares; O Castro, lugar da parroquia de Armentón, no concello de Arteixo; O Castro, lugar da parroquia de Arteixo, no concello de Arteixo; O Castro, lugar da parroquia de Burres, no concello de Arzúa; O Castro, lugar da parroquia de Viladavil, no concello de Arzúa; O Castro, lugar da parroquia de Cubilledo, no concello de Baleira; O Castro, lugar da parroquia da Degolada, no concello de Baleira; O Castro, lugar da parroquia da Baña, no concello da Baña; O Castro, lugar da parroquia de Lañas, no concello da Baña; O Castro, lugar da parroquia de Valiñas, no concello de Barro; O Castro, lugar da parroquia de Cardeiro, no concello de Boimorto; O Castro, lugar da parroquia de Santa Baia de Berredo, no concello da Bola; O Castro, lugar da parroquia de Ledesma, no concello de Boqueixón; O Castro, lugar da parroquia de Tuimil, no concello de Bóveda; O Castro, lugar da parroquia de Corcoesto, no concello de Cabana de Bergantiños; O Castro, lugar da parroquia de Bribes, no concello de Cambre; O Castro, lugar da parroquia de Entrecruces, no concello de Carballo; O Castro, lugar da parroquia de Sísamo, no concello de Carballo; O Castro, lugar da parroquia da Pedra, no concello de Cariño; O Castro, lugar da parroquia de Paradela, no concello de Castro Caldelas; O Castro, lugar da parroquia de Duancos, no concello de Castro de Rei; O Castro, lugar da parroquia de Duarría, no concello de Castro de Rei; O Castro, lugar da parroquia de Santa Comba de Orizón, no concello de Castro de Rei; O Castro, lugar da parroquia da Frairía, no concello de Castroverde; O Castro, lugar da parroquia de Piñeiro, no concello de Cedeira; O Castro, lugar da parroquia de Aguasantas, no concello de Cerdedo-Cotobade; O Castro, lugar da parroquia de Tenorio, no concello de Cerdedo-Cotobade; O Castro, lugar da parroquia de Viascón, no concello de Cerdedo-Cotobade; O Castro, lugar da parroquia de Cerdido, no concello de Cerdido; O Castro, lugar da parroquia de Castelo, no concello de Cervo; O Castro, lugar da parroquia de San Fiz de Asma, no concello de Chantada; O Castro, lugar da parroquia de Gomeán, no concello do Corgo; O Castro, lugar da parroquia de Santo Estevo de Farnadeiros, no concello do Corgo; O Castro, lugar da parroquia de Goá, no concello de Cospeito; O Castro, lugar da parroquia de Pino, no concello de Cospeito; O Castro, lugar da parroquia de Santiago de Covelo, no concello de Covelo; O Castro, lugar da parroquia de Crecente, no concello de Crecente; O Castro, lugar da parroquia de Fisteus, no concello de Curtis; O Castro, lugar da parroquia de Foxado, no concello de Curtis; O Castro, lugar da parroquia do Castro, no concello de Dozón; O Castro, lugar da parroquia de Couso, no concello da Estrada; O Castro, lugar da parroquia de Ouzande, no concello da Estrada; O Castro, lugar da parroquia de San Tomé de Ancorados, no concello da Estrada; O Castro, lugar da parroquia de Santa Cristina de Vea, no concello da Estrada; O Castro, lugar da parroquia de Barallobre, no concello de Fene; O Castro, lugar da parroquia de Fonfría, no concello da Fonsagrada; O Castro, lugar da parroquia de Foz, no concello de Foz; O Castro, lugar da parroquia de Abellá, no concello de Frades; O Castro, lugar da parroquia de Galegos, no concello de Frades; O Castro, lugar da parroquia de San Martiño de Condes, no concello de Friol; O Castro, lugar da parroquia de Borreiros, no concello de Gondomar; O Castro, lugar da parroquia de Salcidos, no concello da Guarda; O Castro, lugar da parroquia de Becín, no concello de Guitiriz; O Castro, lugar da parroquia de Labrada, no concello de Guitiriz; O Castro, lugar da parroquia de Santa Cruz de Parga, no concello de Guitiriz; O Castro, lugar da parroquia de Santa Mariña de Lagostelle, no concello de Guitiriz; O Castro, lugar da parroquia de Grolos, no concello de Guntín; O Castro, lugar da parroquia de Santa Cruz da Retorta, no concello de Guntín; O Castro, lugar da parroquia de San Cosmede de Cusanca, no concello do Irixo; O Castro, lugar da parroquia de Méixome, no concello de Lalín; O Castro, lugar da parroquia de Gaxate, no concello da Lama; O Castro, lugar da parroquia de Cabovilaño, no concello da Laracha; O Castro, lugar da parroquia da Lestón, no concello da Laracha; O Castro, lugar da parroquia de Lourenzá, no concello de Lourenzá; O Castro, lugar da parroquia de Lousame, no concello de Lousame; O Castro, lugar da parroquia de Barizo, no concello de Malpica de Bergantiños; O Castro, lugar da parroquia de Leiloio, no concello de Malpica de Bergantiños; O Castro, lugar da parroquia de Mañón, no concello de Mañón; O Castro, lugar da parroquia de Seixo, no concello de Marín; O Castro, lugar da parroquia das Maroñas, no concello de Mazaricos; O Castro, lugar da parroquia de Dena, no concello de Meaño; O Castro, lugar da parroquia de Xil, no concello de Meaño; O Castro, lugar da parroquia das Varelas, no concello de Melide; O Castro, lugar da parroquia de Boado, no concello de Mesía; O Castro, lugar da parroquia de Visantoña, no concello de Mesía; O Castro, lugar da parroquia de Xanceda, no concello de Mesía; O Castro, lugar da parroquia de Santa Cruz de Moeche, no concello de Moeche; O Castro, lugar da parroquia de Lindín, no concello de Mondoñedo; O Castro, lugar da parroquia de Queixeiro, no concello de Monfero; O Castro, lugar da parroquia do Val de Xestoso, no concello de Monfero; O Castro, lugar da parroquia de Novelúa, no concello de Monterroso; O Castro, lugar da parroquia de San Breixo, no concello de Monterroso; O Castro, lugar da parroquia de Mos, no concello de Mos; O Castro, lugar da parroquia de Meá, no concello de Mugardos; O Castro, lugar da parroquia da Balsa, no concello de Muras; O Castro, lugar da parroquia de Muras, no concello de Muras; O Castro, lugar da parroquia de Coucieiro, no concello de Muxía; O Castro, lugar da parroquia de Pedroso no concello de Narón; O Castro, lugar da parroquia do Val no concello de Narón; O Castro, lugar da parroquia de Viladonelle, no concello de Neda; O Castro, lugar da parroquia de Roo, no concello de Noia; O Castro, lugar da parroquia de Liáns, no concello de Oleiros; O Castro, lugar da parroquia de Ardemil, no concello de Ordes; O Castro, lugar da parroquia de Leira, no concello de Ordes; O Castro, lugar da parroquia de Ordes, no concello de Ordes; O Castro, lugar da parroquia de Parada, no concello de Ordes; O Castro, lugar da parroquia de Vilamaior, no concello de Ordes; O Castro, lugar da parroquia de Marzoa, no concello de Oroso; O Castro, lugar da parroquia de Devesos, no concello de Ortigueira; O Castro, lugar da parroquia de Mera de Abaixo, no concello de Ortigueira; O Castro, lugar da parroquia de San Claudio, no concello de Ortigueira; O Castro, lugar da parroquia de Senra, no concello de Ortigueira; O Castro, lugar da parroquia de Guillar, no concello de Outeiro de Rei; O Castro, lugar da parroquia de San Fiz de Paz, no concello de Outeiro de Rei; O Castro, lugar da parroquia de Borrifáns, no concello de Oza-Cesuras; O Castro, lugar da parroquia de Dordaño, no concello de Oza-Cesuras; O Castro, lugar da parroquia de Figueredo, no concello de Oza-Cesuras; O Castro, lugar da parroquia de Fontecuberta, no concello de Palas de Rei; O Castro, lugar da parroquia de Moredo, no concello de Palas de Rei; O Castro, lugar da parroquia de Vilamelle, no concello de Pantón; O Castro, lugar da parroquia de Santa Cristina de Paradela, no concello de Paradela; O Castro, lugar da parroquia de Moscán, no concello do Páramo; O Castro, lugar da parroquia de Crecente, no concello da Pastoriza; O Castro, lugar da parroquia de Gueimonde, no concello da Pastoriza; O Castro, lugar da parroquia de San Cosme de Piñeiro, no concello da Pastoriza; O Castro, lugar da parroquia de Cerceda, no concello do Pino; O Castro, lugar da parroquia de Lardeiros, no concello do Pino; O Castro, lugar da parroquia de Pereira, no concello do Pino; O Castro, lugar da parroquia de San Mamede de Ferreiros, no concello do Pino; O Castro, lugar da parroquia de Barxa de Lor, no concello da Pobra do Brollón; O Castro, lugar da parroquia do Xobre ou O Maño, no concello da Pobra do Caramiñal; O Castro, lugar da parroquia de Cores, no concello de Ponteceso; O Castro, lugar da parroquia de Nogueirosa, no concello de Pontedeume; O Castro, lugar da parroquia de Bermui, no concello das Pontes de García Rodríguez; O Castro, lugar da parroquia de Espiñaredo, no concello das Pontes de García Rodríguez; O Castro, lugar da parroquia de Seoane, no concello das Pontes de García Rodríguez; O Castro, lugar da parroquia de Atios, no concello do Porriño; O Castro, lugar da parroquia de Briallos, no concello de Portas; O Castro, lugar da parroquia de Romai, no concello de Portas; O Castro, lugar da parroquia de Baroña, no concello de Porto do Son; O Castro, lugar da parroquia de Goiáns, no concello de Porto do Son; O Castro, lugar da parroquia do Castro de Soengas, no concello de Portomarín; O Castro, lugar da parroquia de Artes, no concello de Ribeira; O Castro, lugar da parroquia de Castiñeiras, no concello de Ribeira; O Castro, lugar da parroquia de Santalla, no concello de Ribeira de Piquín; O Castro, lugar da parroquia de Santa Marta de Meilán, no concello de Riotorto; O Castro, lugar da parroquia de Oín, no concello de Rois; O Castro, lugar da parroquia de Urdilde, no concello de Rois; O Castro, lugar da parroquia de Osedo, no concello de Sada; O Castro, lugar da parroquia de Santa María de Salceda, no concello de Salceda de Caselas; O Castro, lugar da parroquia de Salamonde, no concello de San Amaro; O Castro, lugar da parroquia de Bardaos, no concello de San Sadurniño; O Castro, lugar da parroquia de Igrexafeita, no concello de San Sadurniño; O Castro, lugar da parroquia de Sandiás no concello de Sandiás; O Castro, lugar da parroquia de Freixeiro, no concello de Santa Comba; O Castro, lugar da parroquia de Santa Sabiña, no concello de Santa Comba; O Castro, lugar da parroquia de Bando, no concello de Santiago de Compostela; O Castro, lugar da parroquia de Busto, no concello de Santiago de Compostela; O Castro, lugar da parroquia de Cesar, no concello de Santiago de Compostela; O Castro, lugar da parroquia de Beigondo, no concello de Santiso; O Castro, lugar da parroquia de San Román, no concello de Santiso; O Castro, lugar da parroquia de Vimianzo, no concello de Santiso; O Castro, lugar da parroquia de Dorrón, no concello de Sanxenxo; O Castro, lugar da parroquia de Vilalonga, no concello de Sanxenxo; O Castro, lugar da parroquia de Betote, no concello de Sarria; O Castro, lugar da parroquia de Fión, no concello do Saviñao; O Castro, lugar da parroquia de Mourelos, no concello do Saviñao; O Castro, lugar da parroquia de Rebordaos, no concello do Saviñao; O Castro, lugar da parroquia de Sobreda, no concello do Saviñao; O Castro, lugar da parroquia de Vilaesteva, no concello do Saviñao; O Castro, lugar da parroquia de Manduas, no concello de Silleda; O Castro, lugar da parroquia de Piñeiro, no concello de Silleda; O Castro, lugar da parroquia de Gundivós, no concello de Sober; O Castro, lugar da parroquia de Grixalba, no concello de Sobrado; O Castro, lugar da parroquia de Vilameán, no concello de Tomiño; O Castro, lugar da parroquia de Taboadela, no concello de Taboadela; O Castro, lugar da parroquia de Vilamor, no concello de Toques; O Castro, lugar da parroquia de Bardaos, no concello de Tordoia; O Castro, lugar da parroquia de Castenda da Torre, no concello de Tordoia; O Castro, lugar da parroquia de Numide, no concello de Tordoia; O Castro, lugar da parroquia da Vila de Abade, no concello de Tordoia; O Castro, lugar da parroquia de Prevediños, no concello de Touro; O Castro, lugar da parroquia de Sante, no concello de Trabada; O Castro, lugar da parroquia de Vidal, no concello de Trabada; O Castro, lugar da parroquia de Castelo, no concello de Trazo; O Castro, lugar da parroquia de Monzo, no concello de Trazo; O Castro, lugar da parroquia de Restande, no concello de Trazo; O Castro, lugar da parroquia de Ribadelouro, no concello de Tui; O Castro, lugar da parroquia de Rial, no concello de Val do Dubra; O Castro, lugar da parroquia de Lago, no concello de Valdoviño; O Castro, lugar da parroquia de Pantín, no concello de Valdoviño; O Castro, lugar da parroquia de Vilarrube, no concello de Valdoviño; O Castro, lugar da parroquia de Illobre, no concello de Vedra; O Castro, lugar da parroquia da Ponte Ulla, no concello de Vedra; O Castro, lugar da parroquia de Santa María de Cexo, no concello de Verea; O Castro, lugar da parroquia de Pexeiros, no concello de Viana do Bolo; O Castro, lugar da parroquia de Matamá, no concello de Vigo; O Castro, lugar da parroquia do Carril, no concello de Vilagarcía de Arousa; O Castro, lugar da parroquia de Vilagarcía, no concello de Vilagarcía de Arousa; O Castro, lugar da parroquia de Boizán, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Goiriz, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Gondaísque, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Mourence, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Oleiros, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de San Simón da Costa, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Sancovade, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Santaballa, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Vilapedre, no concello de Vilalba; O Castro, lugar da parroquia de Doroña, no concello de Vilarmaior; O Castro, lugar da parroquia de Grandal, no concello de Vilarmaior; O Castro, lugar da parroquia de Vilarmaior, no concello de Vilarmaior; O Castro, lugar da parroquia de Barbeito, no concello de Vilasantar; O Castro, lugar da parroquia de Vilariño, no concello de Vilasantar; O Castro, lugar da parroquia de Cabreiros, no concello de Xermade; Castro Alfonsín, lugar da parroquia de Saa, no concello de Lugo; Castro Bo, lugar da parroquia de Mosende, no concello do Vicedo; Castro Castriño, lugar da parroquia de Piñeiro, no concello de Silleda; O Castro Castriño, lugar da parroquia de Coia, no concello de Vigo; O Castro da Ermida, lugar da parroquia de Pedroso, no concello de Narón; O Castro da Igrexa, lugar da parroquia de Cazás, no concello de Xermade; O Castro da Virxe, lugar da parroquia de San Nicolao de Portomarín, no concello de Portomarín; O Castro das Seixas, lugar da parroquia de Merlán, no concello de Palas de Rei; Castro de Abaixo, lugar da parroquia de Reboiro, no concello do Incio; Castro de Abaixo, lugar da parroquia de Lodeiro, no concello de Lalín; Castro de Abaixo, lugar da parroquia de Nogueira, no concello de Ribas de Sil; O Castro de Abaixo, lugar da parroquia de Valeixe, no concello da Cañiza; O Castro de Abaixo, lugar da parroquia de Luía, no concello de Ortigueira; Castro de Agudín, lugar da parroquia de Cea, no concello de Vilagarcía de Arousa; Castro de Anzo, lugar da parroquia de Anzo, no concello de Lalín; Castro de Ares, lugar da parroquia de Trasanquelos, no concello de Oza-Cesuras; Castro de Arriba, lugar da parroquia de Santa María do Mao, no concello do Incio; Castro de Arriba, lugar da parroquia de Vilatuxe, no concello de Lalín; O Castro de Arriba, lugar da parroquia de Valeixe, no concello da Cañiza; O Castro de Arriba, lugar da parroquia de Luía, no concello de Ortigueira; O Castro de Arriba, lugar da parroquia de Chavín, no concello de Viveiro; Castro de Arroxo, lugar da parroquia de San Martín de Arroxo, no concello da Fonsagrada; O Castro de Bóveda, lugar da parroquia de Bóveda, no concello de Lugo; O Castro de Breixa, lugar da parroquia de Breixa, no concello de Silleda; Castro de Covas, lugar da parroquia de Covas, no concello do Pereiro de Aguiar; O Castro de Cumeiro, lugar da parroquia de Cumeiro, no concello de Vila de Cruces; O Castro de Duio, lugar da parroquia de Duio, no concello de Fisterra; O Castro de Elviña, lugar da parroquia de Elviña, no concello da Coruña; O Castro de Espiñeira, lugar da parroquia do Vilar da Cuíña, no concello da Fonsagrada; O Castro de Ferreira, lugar da parroquia de Ferreira de Pantón, no concello de Pantón; Castro de Hermunde, lugar da parroquia de Hermunde, no concello de Pol; Castro de Lamas, lugar da parroquia de Lamas de Moreira, no concello da Fonsagrada; Castro de Lobos, lugar da parroquia de Paradela, no concello de Toques; Castro de Lourido, lugar da parroquia de Loureiro, no concello de Samos; O Castro de Moreda, lugar da parroquia de Moreda, no concello de Monforte de Lemos; O Castro de Morgade, lugar da parroquia de Carballedo, no concello de Carballedo; Castro de Muras, lugar da parroquia de Pereira, no concello de Forcarei; O Castro de Neira, lugar da parroquia de Vilarmosteiro, no concello do Páramo; Castro de Ribeiras de Lea, lugar da parroquia de Ribeiras de Lea, no concello de Castro de Rei; O Castro de San Fiz, lugar da parroquia de Pontellas, no concello de Betanzos; O Castro de Valdería, lugar da parroquia da Esperela, no concello de Baleira; O Castro de Vilamarín, lugar da parroquia de Mabegondo, no concello de Abegondo; O Castro de Vilarullo, lugar da parroquia de Curtis, no concello de Curtis; Castro do Anido, lugar da parroquia de Nantón, no concello de Cabana de Bergantiños; Castro do Cabo, lugar da parroquia de Castro, no concello de Cerdedo-Cotobade; Castro do Medio, lugar da parroquia de Castro, no concello de Cerdedo-Cotobade; O Castro do Porto, lugar da parroquia de Montouto, no concello de Santa Comba; Castro do Seixo, lugar da parroquia de Codesoso, no concello de Sobrado; O Castro dos Freires, lugar da parroquia de San Martiño de Corvelle, no concello da Pastoriza; O Castro dos Petos, lugar da parroquia de Vilar de Sarria, no concello de Sarria; Castro Portela, lugar da parroquia de Vilamor, no concello de Folgoso do Courel; Castro Ramiro, lugar da parroquia da Somoza, no concello de Estrada; O Castro Romeor, lugar da parroquia de Esperante, no concello de Folgoso do Courel; Castro Vilar, lugar da parroquia de Vilar de Donas, no concello de Palas de Rei; A Cruz do Castro, lugar da parroquia de Cumbraos, no concello de Sobrado; Angueira de Castro, lugar da parroquia de Ribasar, no concello de Rois; Outeiro de Castro, lugar da parroquia de Fozara, no concello de Ponteareas; A Ponte Castro, lugar da parroquia de Arceo, no concello de Boimorto; O Rego de Castro, lugar da parroquia de Galdo, no concello de Viveiro; Río Castro, lugar da parroquia de Limodre no concello de Fene; Río de Castro, lugar da parroquia de Fonteo no concello de Baleira; Tras do Castro, lugar da parroquia de Donalbai, no concello de Begonte; Tras do Castro, lugar da parroquia de Prógalo, no concello de Lugo; Tras do Castro, lugar da parroquia de Cancelo, no concello de Triacastela; A Vila de Castro, lugar da parroquia de Foxado, no concello de Curtis; Vila do Castro, lugar da parroquia de San Xoán de Lóuzara, no concello de Samos; Vilar de Castro, lugar da parroquia das Maroñas, no concello de Mazaricos; Vilar de Castro, lugar da parroquia de Leroño, no concello de Rois; A Volta do Castro, lugar da parroquia de Conxo, no concello de Santiago de Compostela; Castrobó, lugar da parroquia de Vilarraso, no concello de Aranga; Castrobó, lugar da parroquia de Anceis, no concello de Cambre; Castrobó, lugar da parroquia de Valenza, no concello de Coristanco; Castrobuxán, lugar da parroquia de Berdoias, no concello de Vimianzo; Castrodá, lugar da parroquia de Vilalvite, no concello de Friol; Castrodelo, lugar da parroquia de Cedrón, no concello de Láncara; Castrolandín, lugar da parroquia de Cuntis, no concello de Cuntis; Castrolanzán, lugar da parroquia de Penarrubia, no concello de Baralla; Castrolázaro, lugar da parroquia de Vedro, no concello de Portomarín; Castromao, lugar da parroquia de Castrelo, no concello de San Xoán de Río; Castromeixe, lugar da parroquia de Biville, no concello de Sarria; Castromil, lugar da parroquia de Muniferral, no concello de Aranga; Castromil, lugar da parroquia de Rendal, no concello de Arzúa; Castromil, lugar da parroquia de Salto, no concello de Vimianzo; Castromiñán, lugar da parroquia de Sardiñeiro, no concello de Fisterra; A Castronela, lugar da parroquia de Xiá, no concello de Friol; O Castropombo, lugar da parroquia de Freixeiro, no concello de Santa Comba; Castrorramil, lugar da parroquia de Momán, no concello de Xermade; Castrorregueiro, lugar da parroquia de Maceira, no concello de Covelo; Castroseiros, lugar da parroquia de Neiras, no concello de Sober; Castrosol, lugar da parroquia de Silán, no concello de Muras; Castrotañe, lugar da parroquia de San Vicente de Castillón, no concello de Pantón; Castrotión, lugar da parroquia de Oca, no concello da Estrada; Castroverde, lugar da parroquia de Vilariño, no concello de Castroverde; Castroverde, lugar da parroquia de Noalla, no concello de San Cibrao das Viñas; Castrovite, lugar da parroquia de Orazo, no concello da Estrada; Socastro, lugar da parroquia de Cerdido, no concello de Cerdido; Socastro, lugar da parroquia de Herbogo, no concello de Rois; Socastro, lugar da parroquia de Calo, no concello de Teo; Socastro, lugar da parroquia de Cordeiro, no concello de Valga; Socastro, lugar da parroquia de San Mamede de Ribadulla, no concello de Vedra; Sucastro, lugar da parroquia de Ver, no concello de Bóveda; Sucastro, lugar da parroquia da Frairía, no concello de Castroverde; Sucastro, lugar da parroquia de Xesteda, no concello de Cerceda; Sucastro, lugar da parroquia de Aguasantas, no concello de Cerdedo-Cotobade; Sucastro, lugar da parroquia da Lama, no concello da Lama; Sucastro, lugar da parroquia de Augas Santas, no concello de Palas de Rei; Sucastro, lugar da parroquia de Lestedo, no concello de Palas de Rei; Sucastro, lugar da parroquia de Roupar, no concello de Xermade; Trascastro, lugar da parroquia das Trabancas, no concello de Agolada; Trascastro, lugar da parroquia de Santalla de Pena, no concello de Begonte; Trascastro, lugar da parroquia de Masoucos, no concello de Castroverde; Trascastro, lugar da parroquia de San Xurxo de Vea, no concello da Estrada; Trascastro, lugar da parroquia de Donramiro, no concello de Lalín; Trascastro, lugar da parroquia de Carracedo, no concello de Láncara; Trascastro, lugar da parroquia de Novelúa, no concello de Monterroso; Trascastro, lugar da parroquia de San Xoán de Lóuzara, no concello de Samos; Trascastro, lugar da parroquia de Codesido, no concello de Vilalba. Amais, como apelido Castro, liñaxe orixinaria do Reino de Galicia espallado por León e Castela: Inés de Castro, dona galega emparentada coa coroa castelá, protagonista de varias obras teatrais (1320-1355); Guillén de Castro, dramaturgo valenciano (1569-1631); Francisco Castro Canseco, escultor leonés (1655-1724); José María Castro Bolaño, político e xornalista galego (1803-1876); Juan Francisco de Castro Fernández, ilustrado galego (1721-1790); Rosalía de Castro, poeta galega (1837-1885); Ángel Castro Argiz, emigrante galego en Cuba, pai de Fidel e Raúl Castro (1875-1956); Baltazar Castro, político e escritor chileno (1919-1989); Fidel Castro, político cubano, dirixente da república desde 1959 até 2008 (1926-2016); Raúl Castro, militar e político cubano, irmán de Fidel Castro, sucedeuno na presidencia en 2008 (n.
-
Galicia ( pronunciación ) ou Galiza ( pronunciación ) é unha nación recoñecida internacionalmente en 1933 e establecida xurídica e administrativamente dende 1978 como comunidade autónoma segundo a Constitución española co rango de nacionalidade histórica determinado no seu Estatuto de autonomía, dentro do Reino de España e a Comunidade Europea. O seu territorio está situado no extremo noroeste da Península Ibérica e linda, ao leste, coas comunidades autónomas de Asturias e Castela e León, ao oeste co océano Atlántico, ao norte co mar Cantábrico e ao sur coa República de Portugal. Ten como lingua propia o galego, de orixe común co portugués (ambas as dúas proveñen da lingua medieval coñecida como galego-portugués), e comparte oficialidade co castelán, que é oficial en toda España.
-
O Nadal na cultura popular galega
As festas do Nadal en Galicia comparten rituais coa mesma festividade de Nadal noutros lugares, aínda que se poden destacar algunhas peculiaridades. Comprenden diferentes celebracións entre os días 24 de decembro e o 6 de xaneiro e teñen como eixo a conmemoración do nacemento de Xesús, malia que os etnógrafos concordan en que as verdadeiras raíces son moi anteriores e están relacionadas co solsticio de inverno, sobre as que houbo unha superposición relixiosa .
-
O acceso libre é un movemento xurdido nos anos noventa co obxecto de artellar un novo sistema de comunicación científica a través das novas tecnoloxías. Xorde fundamentalmente a causa dos fortes incrementos de prezos das revistas científicas, debidos ó carácter monopolístico que lle imprimiron á información científica os grandes grupos editoriais internacionais. Nado de proxectos individuais como ArXiv.org, está sendo asumido polos organismos de investigación (Declaración de Berlín) e por institucións políticas de investigación (Parlamento británico).
-
AWStats é unha ferramenta de código aberto que realiza informes analíticos das páxinas web, fornecendo datos de servizos de Internet como un servidor web, streaming, correo e FTP. AWstats analiza os ficheiro de log do servidor, e en base a eles produce informes en linguaxe de programación HTML. Os datos son presentados visualmente en informes de táboas e gráficas.
-
Gerard Piqué i Bernabéu, nado en Barcelona o 2 de febreiro de 1987, é un futbolista catalán que xoga como defensa no Fútbol Club Barcelona. Foi o terceiro futbolista, tras Marcel Desailly e Paulo Sousa, en lograr gañar a Liga de Campións da UEFA dous anos seguidos con dous equipos diferentes, no 2008 co Manchester United e no 2009 co Barcelona. Tamén xoga na selección de fútbol de España, coa que gañou a Copa Mundial de Fútbol en 2010 e a Eurocopa de 2012, dous dos tres títulos do triplete conseguido pola selección entre 2008 e 2012, inédito na historia do fútbol.
-
Estudos de xénero —do inglés gender studies— é a denominación dun campo interdisciplinario centrado no estudo académico de diversos temas relacionados co xénero como categoría central. Este inclúe os estudos feministas —relativos á muller, feminismo, xénero e política—, estudos das mulleres, estudos dos homes e os estudos LGBT. Nalgunhas ocasións, os estudos de xénero inclúense dentro daqueles sobre sexualidade, onde poden compartir técnicas e sustento teórico-metodolóxico. Tales disciplinas estudan o xénero e a sexualidade en campos tan variados como a literatura e a linguaxe, historia, ciencias políticas, socioloxía, antropoloxía, estudos sobre o cinema e os medios de comunicación, o desenvolvemento humano, o dereito e a medicina.
-
A arte (do latín ars, artis, a través do seu acusativo singular artem) é entendida xeralmente como calquera actividade ou produto realizado polo ser humano cunha finalidade estética ou comunicativa, a través do que se expresan ideas, emocións ou, en xeral, unha visión do mundo, mediante diversos recursos, como as plásticos, lingüísticos, sonoros ou mixtos. A arte é un compoñente da cultura, reflectindo na súa concepción os substratos económicos e sociais, e a transmisión de ideas e valores, inherentes a calquera cultura humana ó longo do espazo e do tempo. Adoita considerarse que coa aparición do Homo sapiens a arte tivo en principio unha función ritual, máxica ou relixiosa, pero esa función cambiou coa evolución do ser humano, adquirindo un compoñente estético e unha función social, pedagóxica, mercantil ou simplemente ornamental.
-
Eduardo María González-Pondal Abente, nado en Ponteceso o 6 de febreiro de 1835 e finado na Coruña o 8 de marzo de 1917, foi un poeta rexionalista galego, en lingua castelá e lingua galega. Un fragmento do seu poema "Os Pinos" constitúe a letra do Himno de Galicia. Foi unha das tres grandes voces líricas do Rexurdimento, xunto con Rosalía de Castro e Manuel Curros Enríquez.
-
Urano é o sétimo planeta do sistema solar, situado entre Saturno e Neptuno, o terceiro de maior tamaño, e o cuarto máis masivo. Chámase así en honra da divindade grega do ceo Urano (do grego antigo Οὐρανός), o pai de Cronos (Saturno) e o avó de Zeus (Xúpiter). Aínda que é detectable a primeira ollada no ceo nocturno, non foi catalogado como planeta polos astrónomos da antigüidade debido á súa escasa luminosidade e á lentitude da súa órbita.
-
Hildegart Rodríguez Carballeira
Hildegart Rodríguez Carballeira, nada en Madrid o 9 de decembro de 1914 e finada o 9 de xuño de 1933, foi unha nena prodixio, concibida pola súa nai como o modelo de muller do futuro. Con tres anos escribía e con oito falaba seis idiomas. Acabou a carreira de Dereito con 17 anos e foi membro activa do PSOE e despois do Partido Republicano Democrático Federal.
-
Miguel Rafael Martos Sánchez, nado en Linares (Xaén) o 5 de maio de 1943, coñecido internacionalmente como Raphael, é un dos cantantes máis relevantes do tardofranquismo e dos comezos democráticos do Estado Español. Malia que cun ritmo menor, a día de hoxe segue en activo e ten grande aceptación nos países de fala hispana.
-
A Galipedia é o nome co que se coñece popularmente a Wikipedia en lingua galega. Comezou a publicarse o 8 de marzo de 2003, é unha enciclopedia en liña de acceso libre, con todos os seus contidos en aberto e editados de forma colectiva en lingua galega. O 4 de marzo de 2013, catro días antes do décimo aniversario, superou os 100 000 artigos, e actualmente ten un total de 217.184.
-
The Thing é unha película estadounidense de 1982 dos xéneros de terror e ciencia ficción, dirixido por John Carpenter e con efectos especiais de Rob Bottini. A música é de Ennio Morricone e do propio director (non aparece nos créditos). O guión é de Bill Lancaster, claramente inspirado na película de 1951 The Thing from Another World.
-
José Luis Mato Sanmartín, coñecido como Joselu ou Joselu Mato, nado en Stuttgart (Alemaña) o 27 de marzo de 1990, é un futbolista galego, que xoga de dianteiro no Al Gharafa de Qatar. Formado na canteira do Celta de Vigo, debutou co primeiro equipo celeste na Segunda División en 2009, e máis tarde militou en catro equipos da Primeira División, entre eles o máximo rival histórico do Celta, o Deportivo da Coruña; así como o Real Madrid, co que gañou unha liga e unha Liga de Campións. Xogou tamén tres anos na Bundesliga alemá (nas filas do Hoffenheim, o Eintracht Frankfurt e o Hannover 96) e outros tres na Premier League inglesa (vestindo as camisetas do Stoke City e o Newcastle).
-
O tizón de Nadal ou cepo de Nadal (tamén cachopo de Nadal) é un gran madeiro que na Noiteboa se prende na lareira coidadosamente limpa e varrida. É unha tradición ancestral galega e doutras partes do centro e oeste de Europa ligada a ritos pagáns indoeuropeos e celtas das celebracións do solsticio de inverno. Simboliza destruír o vello para dar paso ao novo.
-
O alimento é calquera substancia consumida para proporcionar apoio nutricional a un ser vivo. Os alimentos adoitan ser de orixe vexetal, animal ou fúngico e conteñen nutrientes esenciais, como carbohidratos, graxas, proteínas, vitaminas ou minerais. A substancia é inxerida por un organismo e asimilada polas células do organismo para proporcionar enerxía, manter a vida.
-
Matemáticas ou matemática (do grego μαθηματικός, mathēmatikós, 'o que aprende', que á súa vez deriva de μάθημα, máthēma, 'coñecemento', 'estudo', 'aprendizaxe') é o estudo abstracto de cuestións que abranguen os conceptos de cantidade, estrutura, espazo, cambio, e outras propiedades; se ben non hai unha definición xeralmente aceptada. Os matemáticos buscan padróns e formulan novas conxecturas das que tratan de establecer a súa verdade ou falsidade mediante unha demostración matemática. Cando as estruturas matemáticas son bos modelos de fenómenos reais, o razoamento matemático pode axudar a comprender e facer predicións sobre a natureza.
-
O galego ([ɡaˈleɣo̝]) é unha lingua indoeuropea que pertence á póla de linguas románicas. É a lingua propia de Galicia, onde é falada por uns 2,4 millóns de galegos. Á parte de en Galicia, a lingua fálase tamén en territorios limítrofes con esta comunidade, aínda que sen estatuto de oficialidade (agás en casos puntuais, como na Veiga), así como pola diáspora galega que emigrou a outras partes de España, a América Latina, os Estados Unidos, Suíza e outros países de Europa.
-
Mayotte é unha posesión de Francia entre o océano Índico e a canle de Mozambique no arquipélago das Comores, do cal é a illa máis oriental. Está formado pola illa Mayotte, tamén coñecida como Grand Terre e dúas illas máis pequenas: a illa de Pamanzi, o Petit Terre e a illa Chisimoi M'Zamboro. Os países veciños máis próximos son as Comores ao noroeste, Madagascar ao sueste, as illas Seychelles e as Illas Gloriosas (dependentes de Reunión) ao nordeste, e Mozambique ao oeste.
-
Unha parroquia civil é unha división administrativa recoñecida en Galicia como entidade colectiva de poboación inferior ao concello. Segundo o IGE, en Galicia hai 3.771 parroquias civís, que teñen a súa orixe nas parroquias eclesiásticas galegas. Nesta páxina aparecen listadas as parroquias de Galicia.
-
José Luis Ábalos Meco, nado en Torrent (provincia de Valencia) o 9 de decembro de 1959, é un político español, membro do PSOE, deputado por Valencia deste partido nas IX, X, XI, XII, XIII e XIV lexislaturas. Tamén foi ministro de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana (2020-2021) e ministro de Fomento (2018-2020) do Goberno de España.
-
Para o artigo sobre a parroquia do concello de Santiso, véxase Novela Unha novela é un xénero literario narrativo xeralmente en prosa e dunha extensión que pode ser considerable onde se explican uns feitos de ficción que expón relacións, accións e condutas humanas a partir duns personaxes, unha ambientación, un narrador e un punto de vista. Poden aparecer descricións e diálogos para embelecer, aclarar ou facer máis amena a acción. O xénero como tal xorde na Idade Moderna.
-
Margarida Valdemarsdotter, nada en Søborg (actual Dinamarca) en 1353 e finada en Flensburgo (Holstein) en 1412, foi raíña de Dinamarca e Noruega (entre 1387 e 1412), e de Suecia (de 1389 a 1412). Fundadora do pacto de unión coñecido como a Unión de Kalmar, foi o primeiro monarca que gobernou os tres reinos nórdicos (incluíndo Groenlandia, Islandia, as Illas Feroe e as Orcadas, entón pertencentes a Noruega, e Finlandia, que formaba parte de Suecia). É unha das figuras máis destacadas de toda a historia dos países nórdicos.
-
Papúa Nova Guinea (en tok pisin: Papua Niugini; en hiri motu: Papua Niu Gini) é un país de Oceanía que ocupa a metade oriental da Illa de Nova Guinea, e unha serie de illas e arquipélagos, ao leste e ao nordeste, aínda que sempre na Melanesia. A única fronteira terrestre que ten é con Indonesia, ao oeste, mais ten fronteiras marítimas con Palau e mailos Estados Federados de Micronesia, ao norte, coas Illas Salomón, ao sueste, e con Australia, a través do Mar de Coral, o Estreito de Torres e o Mar de Arafura, ao sur. A súa capital é Port Moresby.
-
Xabier Deive Martínez, nado en Narón o 14 de maio de 1970 e finado o 18 de xullo de 2024, foi un actor galego cunha ampla experiencia interpretativa. Traballou en teatro, cine e televisión, sendo especialmente coñecido polos seus papeis en numerosas series da Televisión de Galicia como A vida por diante, Matalobos ou Serramoura.
-
España ( pronunciación ), denominada tamén en tratados internacionais e de xeito protocolario Reino de España ( pronunciación ), é un país soberano membro da Unión Europea, constituído en Estado social e democrático de Dereito, e cuxa forma de goberno é a monarquía parlamentaria. O seu territorio, con capital en Madrid, ocupa a maior parte da Península Ibérica, ao que se lle engaden os arquipélagos das Illas Baleares, no mar Mediterráneo occidental, e das Illas Canarias, no océano Atlántico nororiental, así como no norte do continente africano, as prazas de soberanía das cidades autónomas de Ceuta e Melilla, ademais dos distritos e posesións menores das illas Chafarinas, o Peñón de Vélez da Gomera o peñón de Alhucemas e Perejil. O enclave de Llívia, nos Pireneos, completa o conxunto de territorios xunto coa illa de Alborán, as illas Columbretes e unha serie de illas e illotes fronte ás súas propias costas.
-
O Brasil, oficialmente República Federativa do Brasil, é unha república federal formada pola unión de vinte seis estados federados e un Distrito Federal, situada en América do Sur. O país conta con 5.570 municipios e unha superficie de 8 515 767 km², o que o converte no país máis grande do territorio suramericano, ocupando a súa superficie a metade do mesmo. En comparación co resto de Estados do planeta, ocupa o quinto lugar en número de habitantes, con 213 317 639 (2021), así como en territorio.
-
Para describir os movementos das pezas de xadrez neste artigo usouse a notación alxébrica. O xadrez é un xogo de estratexia que se practica normalmente entre dúas persoas nas que cada unha delas dispón de 16 pezas móbiles de diferentes formas e características (1 rei, 1 raíña ou dama, 2 alfis, 2 cabalos, 2 torres e 8 peóns) e que se colocan sobre un taboleiro cadrado dividido en 64 casas ou escaques nunha disposición cadrada de 8 x 8 e de dúas cores alternas, normalmente brancas e negras. O obxectivo é dar xaque mate («derrocar») ao rei do opoñente.
-
Os Estados Unidos de América (abreviado EUA e EEUU; en inglés: United States of America, abreviado USA ou US) constitúen un país soberano configurado como Estado federal constitucional composto por 50 estados e un distrito federal. 48 deles están situados entre o Canadá (ó norte), o océano Atlántico (ó leste), o golfo de México e México (ó sur) e o océano Pacífico (ó oeste). O estado de Alasca está na parte noroeste de Norteamérica, e o estado de Hawai é un arquipélago no medio do Pacífico.
-
O OS/2 (Operating System 2) é un sistema operativo orixinalmente desenvolto por IBM e Microsoft para substituír o MS-DOS que non era capaz de aproveitar todos os recursos das computadoras baseadas nos microprocesadores Intel 80286. OS/2 1.0 anunciouse en abril de 1987 e saíu ao mercado en decembro en versión de modo texto, como un sistema operativo de 16 bits, multitarefa, estable, rápido e moi potente, ao permitir a habilitación de memoria virtual. OS/2 1.1 que saíu en novembro de 1988 incluía un xestor en modo gráfico, o Presentation Manager.
-
Os ieniseianos son un pobo de Siberia. O pobo ieniseiano habitou en tempos pasados gran parte de Siberia, partes do norte de Mongolia e da China. Formaron parte da Xiongnu, unha confederación de pobos nómades das estepas orientais distribuídos sobre todo ao longo do territorio da actual Mongolia; rexistros legados por Sima Qian mostran como xa desde o século III a.
-
A astronomía, do grego ἀστρονομία, que significa etimoloxicamente "as regras das estrelas" ou astro-nomos, é a ciencia natural que estuda a orixe, evolución e eventos dos obxectos celestes; para o cal fai uso das matemáticas, a física e a química. O obxectos celestes de interese inclúen planetas, satélites, estrelas, nebulosas, galaxias e cometas. Eventos relevantes abarcan explosións de supernovas, gromos de raios gamma, quasars, blazars, púlsares e a radiación de fondo cósmico de microondas.
-
Diego Rodríguez de Silva y Velázquez, nado en Sevilla o 6 de xuño de 1599 e finado en Madrid o 6 de agosto de 1660, xeralmente referido como Diego Velázquez, foi un pintor español, o principal artista da corte de Filipe IV de España e do século de Ouro español, e un dos máis grandes pintores de todos os tempos. Sobresaíu en retratos de gran realismo e penetración psicolóxica, entre outros da familia real, á que tiña acceso en calidade de pintor da Corte. Tamén creou escenas históricas e mitolóxicas.
-
A Coruña é unha cidade e concello no noroeste de Galicia, bañada polo océano Atlántico, nas Rías Altas. É a capital da provincia da Coruña e a cabeza da súa comarca, que ademais do seu propio concello inclúe os de Abegondo, Arteixo, Bergondo, Cambre, Carral, Culleredo, Oleiros e Sada. Con 247.376 habitantes (INE 2023), é o segundo municipio máis poboado de Galicia e o máis densamente poboado, con 6472,38 hab/km².
-
A Autoestrada A1, máis coñecida como Autoestrada do Norte, é a autoestrada máis longa de Portugal, con 303 km de lonxitude. Une Lisboa, capital de Portugal, con Oporto, a segunda cidade máis grande Portugal, pasando por Santarém, Leiría, Coímbra e Aveiro. A A1 comeza en Lisboa, no novo que conecta coa A36/CRIL e a A12, que se dirixe cara á Ponte Vasco da Gama.
-
Santiago de Compostela é a capital de Galicia (polo tanto, ten a sede nel o Goberno autonómico) e da comarca de Santiago, na provincia da Coruña. Segundo o Instituto Galego de Estatística, en 2022 o concello tiña 98.179 habitantes. O seu xentilicio é «santiagués» ou tamén «compostelán», e máis popularmente «picheleiro».
-
O dereito é a orde normativa e institucional da conduta humana en sociedade inspirada en postulados de xustiza e certeza xurídica, baseado nas relacións sociais existentes que determinan o seu contido e carácter. Noutras palabras, é o conxunto de normas que regulamentan a convivencia social e permiten resolver os conflitos interpersoais. A anterior definición define o dereito positivo ou efectivo, pero non explica o seu fundamento; é por iso que xuristas, filósofos e teóricos do dereito levan proposto diversas definicións alternativas, sen que exista consenso, ata a data.
-
O ordenamento xurídico (orde xurídica) é o conxunto de normas que rexen nunha determinada época e nun lugar determinado. No caso dos estados democráticos, o ordenamento xurídico está formado pola Constitución do Estado, que se edifica como a norma suprema, polos códigos de dereito público e privado, as leis (nos seus diversos tipos e clases), os regulamentos e outras regulacións menores en cantidade (que non en importancia), tales como os tratados, convencións etc. Fai referencia a ese dereito obxectivo, é dicir, ao conxunto de normas polas que se rexe unha sociedade.
-
Neptuno é o oitavo planeta a partir do Sol, e o máis afastado no noso sistema solar. No sistema solar, é o cuarto planeta máis grande por diámetro, o terceiro planeta máis masivo e o planeta xigante máis denso. Neptuno ten 17 veces a masa da Terra e é lixeiramente máis masivo que Urano, que ten 15 veces a masa da Terra pero non é tan denso.
-
Charles Robert Darwin [tʃɑrlz ˈdɑrwɪn], nado o 12 de febreiro de 1809 e finado o 19 de abril de 1882, foi un naturalista, biólogo e xeólogo inglés que destaca pola súa achega á teoría evolutiva. Observou e postulou que todas as especies de organismos vivos evolucionaron a partir dun único antecesor común. Nunha publicación conxunta con Alfred Russel Wallace, introduciu a teoría de que ese fenómeno de diversificación é o resultado do que denominaron selección natural; un proceso no que a competición por persistir ten a mesma resultante que teñen os cruzamentos selectivos na selección artificial.
-
Rosalía Castro de Murguía, de solteira, Rosalía de Castro Abadía, nada en Conxo (Santiago de Compostela) o 23 de febreiro de 1837 e finada na Matanza (Padrón) o 15 de xullo de 1885, foi unha escritora e poeta galega, considerada a máis ilustre figura da lírica moderna, unha das máis altas da poesía española do século XIX e a principal responsable do Rexurdimento galego do século XIX, xunto a Eduardo Pondal e Manuel Curros Enríquez. O 17 de maio, Día das Letras Galegas, celébrase co gallo de ser a data de edición da súa obra Cantares gallegos. A súa figura e as súas creacións literarias foron obxecto dunha abondosa bibliografía e recibiron unha constante atención crítica, tanto no territorio galego coma no estranxeiro.
-
Septimania é unha rexión histórica que corresponde, aproximadamente, á actual rexión de Languedoc-Rosellón no sueste de Francia. En época romana era a parte occidental da provincia da Narbonense. A denominación de "Septimania" comezou a utilizarse a partir da conquista visigótica en 462, máis pasaría a ser de uso máis frecuente a partir da ocupación carolinxia no 759.
-
Europa ( pronunciación ) é un dos continentes que conforman o supercontinente eurasiático, situado entre os paralelos 35º 30’ e 70º 30’ de latitude norte. Europa é unha das grandes penínsulas de Eurasia (segundo como se considere, a maior delas), á que de forma convencional e por motivos históricos considérase un continente propio, e pertence a súa a Eurafrasia. De forma convencional e por motivos histórico-culturais é considerada un continente, tras a delimitación realizada polo xeógrafo ruso Vasili Tatíshchev quen desexaba sinalar a pertenza de Rusia a Europa e a Asia.
-
O alcanfor ou cánfora é un sólido incoloro ceroso cun forte aroma. Quimicamente, clasifícase como un terpenoide e unha cetona cíclica. Encóntrase na madeira da árbore alcanforeiro (Cinnamomum camphora), unha grande árbore perenne de Asia oriental; e na árbore kapur (Dryobalanops sp.), unha árbore madeireira alta do sueste asiático.
-
Colocación do pronome átono en galego
Ir ao índice do Curso de lingua galega. Tamén pode consultar a Normativa oficial do galego.
-
A pornografía é o conxunto de materiais, imaxes, vídeos ou reproducións da realización de actos sexuais co fin de provocar a excitación sexual do receptor, etimoloxicamente procede do grego: πορνογραφíα, porne é "prostituta" e grafía, "descrición", é dicir, "descrición dunha prostituta". Designa en orixe, xa que logo, a descrición das prostitutas e, por extensión, das actividades propias do seu traballo. Hai que dicir, con todo, que o termo é de aparición moi recente pois na Antiga Grecia nunca se usou a palabra "pornografía".
-
A comarca de Ortegal é unha comarca galega situada no norte da provincia da Coruña. Abrangue os concellos de Cariño, Cerdido, Mañón e Ortigueira. A comarca non conta con capital oficial, se ben é Ortigueira onde se sitúan determinadas estruturas administrativas (xulgado de instrución, delegación de Facenda, oficina do INSS, notaría, rexistro da Propiedade...), que sumado á súa posición xeográfica central e a de ser o concello máis poboado e máis extenso, lle confiren esa condición oficiosa de capital.
